محمد سیاح، در ایران نیز بحران آلودگی هوا در تهران و 6 شهر آلوده آن شامل تبریز، مشهد، اراک، اصفهان، شیراز و اهواز، مسئولان ستاد اجرایی کاهش آلودگی هوا را بر این داشت تا به منظور ایجاد حساسیت در بین اقشار مختلف جامعه، از سال ۱۳۷۴ روز ۲۹ دی را به عنوان روز ملی هوای پاک اعلام کنند.
جالب است بدانید قدمت روز هوای پاک در ایران از کشورهای فرانسه و ایتالیا بیشتر بوده و هدف از اعلام روز ملی هوای پاک ایجاد حساسیت در بین اقشار مختلف جامعه بوده است و از آنجا که کلید اصلی کاهش آلودگی هوا، مشارکت مردمی و افزایش هماهنگی بین بخشی است این روز میتواند عامل مهمیدر ایجاد این مشارکت و هماهنگی بین بخشی باشد.
هدف؛ جلب توجه
حسین حسنخانی، کارشناس ارشد بخش فنی کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران در گفتگو با طبنا (خبرگزاری سلامت) در باره این روز هوای پاک میگوید: به طور کلی در دنیا برای جلب توجه مردم به موضوعات خاصی مانند حفظ محیط زیست و تامین زندگی سالم و سلامت و همینطور نیل به اهداف توسعه پایدار روزهای خاصی را که مرتبط با حفظ محیط زیست است تعیین میشود.
او ادامه میدهد: از جمله این ایام میتوان به روز جهانی محیط زیست، روز زمین پاک و هوای پاک و ... اشاره کرد. روز هوای پاک در دنیا تحت عناوین خاصی مثل روز بدون خودرو، روز بدون دود و ... نامگذاری میشود که در ایران و در فصل زمستان و دی به منظور اقدامات خاص و همچنین تنویر افکار عمومی روز هوای پاک ایجاد شده است.
او با اشاره به هدف تعیین روز هوای پاک، اضافه میکند: ایجاد حساسیت در بین اقشار مردم نسبت به هوای پاک است چراکه کلید اصلی کاهش آلودگی هوا مشارکت مردمیو افزایش هماهنگی بیشتر بین بخشی و همچنین توجه مسئولان به این موضوع است.
ذرات معلق؛ مضرترین آلاینده شهرها
کارشناس ارشد بخش فنی کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران در مورد مضرترین نوع آلودگی توضیح میدهد: مضرترین آلودگی که این روزها در شهرهای بزرگ بهویژه شهر تهران به آن توجه میشود، وجود ذرات معلق است که شاخص آن همیشه از طریق رسانهها اعلام میشود.
او میگوید: این آلاینده هم منشاء طبیعی و صنعتی دارد که مربوط به حمل و نقل جادهای و کشاورزی و کارخانجات میشود. کوچکترین نوع ذرات کربن سیاه است که ماحصل سوخت فسیلی بهویژه گازوئیل است که از بقیه ذرات خطرناکتر به شمار میرود و باعث آسیب میشود.
او تصریح میکند: اکثر آلایندههایی را که پیگیری میکنیم میبینیم که به خودروها و صنایع و کارخانجات ارتباط دارد. این حرکت نمادین برای نامگذاری یک روز به عنوان هوای پاک در زمستان که با پدیده وارونگی دما هم مواجه هستیم، بیشتر برای جلب توجه و حساسیت مردم به این پدیده بوده است.
هر کسی سهم خودش را بدهد
حسنخانی اضافه میکند: به همه مردم توصیه میکنم در این روز به سهم خودشان در تحقق این مهم تلاش کنند و این تلاشها هم نباید به این روز محدود شود، بلکه باید در تمام روزها در هر سمتی و منصبی و به هر نحوی به بهبود وضعیت هوا کمک کنیم.
او ادامه میدهد: استفاده از وسایل نقلیه عمومی و دوچرخه گرفتن معاینه فنی خودروها و استفاده کمتر از وسایل نقلیه شخصی میتواند کمک قابل ملاحظهای داشته باشد تا علاوه بر اینکه در این روز که آن را به عنوان نمادی برای محیط زیست میدانیم بتوانیم فعالیتی هم برای بهبود وضعیت داشته باشیم.
18 روز پاک و 238 روز سالم داشتیم
کارشناس ارشد بخش فنی کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران درباره تعداد روزهای گذشته امسال از نظر آلایندگی نیز اضافه میکند: خوشبختانه به دلیل بارندگیهایی که از روز پنجشنبه و ناپایداریهای جوی که به صورت وزش باد و ریزش باران بوده است شاخص کیفیت هوا در حال حاضر «سالم» است. طبق گزارشهایی که در کنترل کیفیت هوا به صورت روزانه تهیه میشود امسال 18 روز هوای پاک، 238 روز سالم و 49 روز ناسالم را تجربه کردهایم.
او ادامه میدهد: این در حالی است که استاندارد جهانی نشان میدهد برای مواد آلاینده مختلف تنها باید یک روز داشته باشیم اما ما روزهای بیشتری را تجربه کردهایم، این امر مشارکت مردمی و مسئولان را نیاز دارد تا با اقداماتی که گفتم بتوانیم به هوای پاک دست بیابیم.
طرحی که سال 1374 نقش بست
مسعود زندی، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز درباره روز هوای پاک به طبنا میگوید: روز هوای پاک روزی نمادین است که از سال 1374 در تقویم کاری سازمان محیط زیست قرار گرفت و همه ساله یک روز را به عنوان روز ملی هوای پاک در نظر میگیرند.
او ادامه میدهد: هدف اصلی این روز هم ارتقای آگاهی و اطلاع رسانی اقشار مختلف مردم درباره اهمیت هوای پاک است، هدف دیگر این نامگذاری تشدید حساسیتها و افزایش مطالبهگری آنها نسبت به هوای پاک بوده است. اگر بتوانیم مطالبهگری مردم را تقویت کنیم تا از دولتها بخواهند در زمینه تامین هوای پاک اقدامات جدی داشته باشند، حتما میتواند موثر باشد.
او معتقد است اطلاعرسانی نیز باعث میشود تا خود مردم هم در بهبود کیفی هوا مشارکت کنند. در شهرهای مختلف عامل اصلی آلایندگی خودروها هستند اما مردم میتوانند در بهبود وضعیت هوا مشارکت کنند نه اینکه عامل اصلی باشند؛ میتوانند در زمانهای مورد نیاز در کنار مسئولان قرار بگیرند.
آگاهی نبض مقابله با آلودگی هوا
زندی میگوید: مراجعه به مراکز معاینه فنی که یک بار در سال صورت میگیرد یا تنظیم سالانه مصرف انرژی در موتورخانهها از دیگر اقداماتی است که مردم میتوانند برای کاهش آلایندههای هوا انجام بدهند.
او اضافه میکند: در شرایط اضطراری آلودگی هوا مشارکت بیشتری با مسئولان داشته باشند، این بحث عمدتا در راستای اطلاعرسانی و آگاهیسازی است و به همین دلیل هم هست که برنامههای ما در قالب جشنوارههای دانش آموزی و همایشها و تقدیر از افرادی است که در زمانهای حساس انجام دادهاند.
استانداردها ارتقاء یافتهاند
رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست کشور در پاسخ به اینکه چه اقداماتی برای بهبود اجرای قوانین از سوی صنایع آلاینده بهویژه خودروسازی صورت گرفته است، این گونه پاسخ میدهد: استانداردسازی خودروها را تقریبا از سال 1380 انجام داده و از پایینترین استاندارد یعنی E1504 شروع کردیم. از آن تاریخ به بعد استانداردهای ما ارتقا یافت تا به یورو 2 رسیدیم. مدت 10 سال تولیدات منطبق با این استاندارد بود.
او تصریح میکند: اما از سال 1393 به این طرف استانداردها به یورو 4 ارتقاء یافته است که اگر بهدرستی اجرا شود تا 10 سال آینده میتواند برای کشور مفید بوده و کارایی داشته باشد.
نظر شما