مینا افسریان: این روزها شهرداری تهران هم مانند دیگر ارگان‌ها و سازمان‌ها در بخش تحقق بودجه خود با مشکلاتی مواجه شده که در همین راستا شورای شهر تهران جلسات مختلفی برای بررسی این موضوع تشکیل داده است. در همین زمینه خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری سلامت در گفت‌وگوی مفصل با مجید فراهانی رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران این موضوع را بررسی کرده که در ادامه می‌خوانید.
با توجه به اینکه شهرداری تهران هم‌اکنون در بسیاری از حوزه‌ها با رکود مواجه شده برای تحقق بودجه سال جاری چه اقداماتی باید انجام شود؟
در بررسی روند تحقق بودجه در سال 1399 ما با این واقعیت مواجه هستیم که از بودجه 241.854 میلیارد ریالی سال 1398 (متمم مصوب) مبلغ 181.000 میلیارد ریال معادل 74.8 درصد تحقق یافته است. همچنین روند تحقق بودجه طی سالهای 1396 تا 1398 حکایت از متوسط تحقق 85.4 درصدی بودجه داشته و متاسفانه در طی این سال‌ها بودجه به صورت صد درصدی محقق نشده که البته این عدم تحقق صد درصدی بودجه بیشتر متاثر از عدم تحقق بخش غیر نقد بودجه بوده است.
بر همین اساس مساله تحقق پذیری بودجه سال 1399 با توجه به شیوع ویروس کرونا از تعطیلات نوروزی دغدغه من و همکارانم در کمیسیون برنامه و بودجه بود، بر همین اساس پیش‌بینی و مدل سازی تحقق منابع بودجه سال 1399 در چهار سناریو مطرح و مورد بررسی قرار گرفت که گزارش خزانه دار شورا درباره درآمد هزینه سه ماهه نخست سال 1399 نمایانگر پیش‌بینی دقیق انجام گرفته در این سناریوها بود.
آیا بودجه شهرداری تهران امسال هم با کسری مواجه می‌شود؟
پیش‌بینی می‌شود بین 17 تا 20 هزار میلیارد تومان از بودجه سال 1399 محقق شود و ما 10 تا 13 هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشته باشیم.
چه بخشی بیشترین سهم را در تامین بودجه دارد؟
تحقق هر چه بیشتر بودجه سال 1399 بدون سیاست گذاری صحیح شورا توسط مدیریت شهری امکان پذیر نخواهد بود، لازم است ضمن توجه به توصیه‌ها و بسته‌های سیاستی ارائه شده توسط نهادهایی همچون صندوق بین المللی پول و بانک جهانی از ظرفیت سیاست گذاری شورا در شرایط رکود اقتصادی برای تشویق و تحرک مبتنی بر مشوق‌های پرداخت به ویژه تخفیف در بخش تحرک منابع مالی استفاده شود تا زمینه تحقق بودجه سال 1399 بیش از پیش فراهم شود. تحقق پذیری بودجه سال 1399 شهرداری تهران بیش از آنکه وابسته به درآمدهای عمومی اعم از سهم مالیات بر ارزش افزوده،بهای خدمات باشد به منابع حاصل از عوارض بر پروانه‌های ساختمانی، فروش اموال شهرداری وابسته است. برهمین اساس در مسیر تحقق پذیری بیش از پیش بودجه سال 1399 شهرداری تهران نیازمند سیاست‌های تشویقی و انبساطی در بخش شهرسازی و مدیریت اموال و دارائی‌های مازاد و راکد شهرداری است.
چقدر از بودجه شهرداری تهران به درآمدهای شهرسازی بستگی دارد؟
در بخش درآمدهای شهرسازی باید به این نکته توجه داشت که در سال 1398 تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده به پائین ترین سطح خود در سالهای گذشته رسیده بود، سیاست‌های انقباضی می‌تواند به تداوم این روند دامن زند. سیاست‌های انقباضی و... نه تنها تحقق‌پذیری منابع پیش‌بینی شده در این بخش را با مشکل مواجه خواهد کرد بلکه سبب انتقال بخشی از تقاضا برای ساخت و ساز و عرضه واحدهای مسکونی را به شهر منطقه تهران از پردیس تا هشتگرد منتقل خواهد کرد و شهرداری تهران هم از این درآمد محروم خواهد شد. بدیهی است با اتخاذ سیاست‌های انبساطی از جمله لحاظ تا 15 درصد تخفیف مازاد برای پرداخت‌های نقدی و کاهش پلکانی آن می‌توان ضمن تحریک تقاضا زمینه ساز تحقق پذیری بیشتر منابع بودجه را فراهم ساخت.
با توجه به اینکه تامین بخشی از بودجه شهرداری تهران به فروش اموال اختصاص یافته در این حوزه چگونه باید عمل شود؟
در بخش فروش اموال شهرداری باید از ظرفیت تورم و افزایش ارزش اموال و دارائی‌های شهرداری بیشترین بهره را برد، بدون شک اصرار بر مالکیت غیر مولد،هزینه بر و فاقد ارزش آفرینی اموال و دارائی‌های شهرداری نه تنها ژست مقبولی نیست، بلکه تدبیر و تصمیم شایسته ای هم به شمار نمی‌آید. بر همین اساس باید از ظرفیت بازار سرمایه برای عرضه بخشی از سهام شرکت شهروند بهترین استفاده را به عمل آورد و به جای فروش تمام سهام به بانک شهر که در شورای چهارم پیگیری می‌شد با عرضه سهام این شرکت در بورس زمینه مولد سازی دارایی شهرداری را فراهم آورد. پیش‌بینی‌ها حکایت از ایجاد ظرفیت منابع نقد تا 3 هزار میلیارد تومان در نتیجه عرضه بلوک 20 تا 30 درصدی سهام شهروند در بورس دارد. همچنین توجه به فروش سهم شهرداری در پروژه‌های مشارکتی می‌تواند بخش دیگری از منابع مورد نیاز را تامین کند.
سرانجام شهرآفتاب چه می‌شود؟
در مورد شهرآفتاب با توجه به همجواری این مجموعه با منطقه آزاد شهر فرودگاهی حضرت امام خمینی(ره) باید بهترین بهره‌برداری را برای واگذاری بخشی از مالکیت شرکت و یا فروش اراضی را به عمل آورد، تا ضمن ایجاد نقدینگی مورد نیاز زمینه مولد سازی این مجموعه در چارچوب تغییر کاربری به مجموعه بارانداز و نمایشگاه به عمل آورد و سناریوهای مالکیت مبتنی بر شراکت با بانک شهر در برابر بازپرداخت بخشی از بدهی‌ها و استفاده از این ظرفیت برای واگذاری بخش دیگری از مالکیت به طرف سوم و ایجاد کنسرسیوم برای استفاده بهینه از ظرفیت کاربری ترکیبی بارانداز،انبارهای تجاری و نمایشگاه در جوار منطقه آزاد را به عمل آورد و زمینه تحقق پذیری بودجه را فراهم آورد.
نقش شورای شهر برای عبور از بحران در شهرداری تهران چیست؟
البته در همین مسیر شورای شهر تهران با تصویب 6 مصوبه درباره اثرات کرونا اعم از ارائه تسهیلات تشویقی و... سیاستگذاری لازم را برای عملکرد موثر تر مدیریت شهری به انجام رسانده است و اکنون مدیران شهرداری باید در مسیر اجرای مصوبات شورا به ویژه مصوبه بسته محرك در شرايط سخت اقتصادي و نيز در شرايط بحراني ناشي از گسترش ويروس كرونا و مصوبه الحاق موادي به مصوبه «بسته محرك در شرايط سخت اقتصادي و نيز در شرايط بحراني ناشي از گسترش ويروس كرونا» و اصلاحيه بعدی آن گام بردارند.
در حال حاضر با توجه به شیوع ویروس کرونا، چند درصد از درآمدهای شهرداری کاهش یافته است؟
شیوع کرونا در ابعاد مختلف بر تحصیل منابع شهرداری تهران اثر گذاشته است، یکی از این ابعاد درآمدهای عمومی شهرداری تهران است که بر اساس شواهد موجود شیوع کرونا سبب کاهش 50 تا 60 درصدی سطح تحقق منابع درآمدی شهرداری تهران شده است. در بعد درآمدهای اختصاصی شهرداری که در برگیرنده درآمدهای سازمان‌ها،شرکت‌ها و موسسات وابسته است ما بعضا شاهد کاهش 100 درصدی درآمدها و صفر شدن منابع تحصیل شده ناشی از لزوم رعایت فاصله گذاری اجتماعی و الزامات اعلام شده از سوی دولت هستیم. بر همین اساس به علت تعطیلی مراکز فرهنگی، ورزشی و تفریحی درآمدهای سازمان ورزش ، سازمان فرهنگی و هنری، برج میلاد و... به پائین ترین سطح خود و بعضاً نزدیک به صفر رسیده است. البته در کنار این بخش درآمدی باید هزینه‌های اجتناب ناپذیری که شهرداری در حفظ سلامت شهروندان و کارکنان برای پاکیزگی محیط، پایداری ارائه خدمات و... پرداخت کرده را نیز در نظر بگیریم تا به تصویر جامعی از اثرات اقتصادی شیوع کرونا بر منابع و مصارف شهرداری دست یابیم.
نظر شما