به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت به نقل از وبدا، دکتر سعید نمکی در سیزدهمین جشنواره آموزشی شهید مطهری، بیست و یکمین همایش کشوری آموزش علوم پزشکی و دومین جشنواره دانشجویی ایده های نوآورانه که به صورت کاملا مجازی برگزار شد، اظهار داشت: تعاریف زیادی از توسعه شنیده ایم و قبل و بعد از انقلاب اسلامی، برنامه های متعدد توسعه ملی داشته ایم اما نگاه امروز به توسعه یافتگی یک کشور، متوجه نیروی انسانی است. برخلاف دیروز که انسان را ابزار توسعه می دانستند، امروز انسان توسعه یافته را هدف غایی توسعه می دانند.
وی افزود: اگر بخواهیم ابزاری را برای توسعه یافتگی نام ببریم، مهمترین و کاراترین ابزار برای تربیت انسان توسعه یافته، چیزی جز آموزش نیست و معلم چه در سطح ابتدایی و چه در سطح عالی، مهمترین عامل انتقال آموزش برای تربیت انسان توسعه یافته است.
تربیت انسان توسعه یافته با داشتن معلم توسعه یافته محقق می شود
وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: چه توسعه کیفی و چه توسعه کمی باید به تربیت انسان توسعه یافته، منتهی شود و تربیت انسان توسعه یافته مگر با داشتن معلم توسعه یافته محقق نخواهد شد. داگلاس نورث یکی از تئوریسین های بزرگ آموزش و توسعه است که سال 1993 جایزه نوبل گرفت و معتقد است اگر می خواهید ببینید کشوری توسعه یافته می شود یا خیر، ببینید که چقدر دانشجو و دانش آموز پرسشگر و مطالبه گر دارد و در کنار آن، ببینید چقدر معلم های توسعه یافته دارد که می تواند به مطالبه گری اجتماعی، پاسخ های محکم بدهد.
دکتر نمکی افزود: تئودور شورتس سال 1960 رییس انجمن اقتصاد آمریکا بود و می گوید اگر بخواهید یک کشور را توسعه یافته ببینید باید در زمینه آموزش سرمایه گذاری کنید به شرط آنکه این سرمایه گذاری بتواند در آینده دور و نزدیک در افزایش درآمد ملی تاثیر گذار باشد.
معلمی کار دل و عاشقی است
وزیر بهداشت با طرح این پرسش که یک معلم خوب کیست، گفت: اولین رکنی که ما باید بدانیم این است که معلمی، شغل انبیاء است. معلمی کار دل و عاشقی است و معلمی که می خواهد حرفش تاثیر گذار باشد و بتواند دانش آموخته توسعه یافته تربیت کند، باید اول با عشق به این کار آمده باشد. چند درصد از اساتید و معلمان کشور در سطح ابتدایی و عالی، با عشق و بدون نیازمندی مادی پا به این عرصه گذاشته اند؟
پیامبران بزرگترین معلمان عاشق تاریخ بودند
وزیر بهداشت تصریح کرد: معلم عاشق، دانشجوی عاشق به خداوند، اعتلای سرزمین، مردم و خدمت به مردم تربیت می کند. اولین رکن معلمی باید عاشقی باشد. معلم عاشق هرگز خسته نمی شود. پیامبران بزرگترین معلمان عاشق تاریخ بودند. می گویند که پیامبر اکرم(ص) گاهی از دست برخی کج فهمی ها خسته می شد و گوشه ای دلخور می نشست که خداوند می فرمایند " وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ" (ای پیامبر غصه نخور ما به اندازه کافی معلم، بشیر نذیر برای مردم فرستادیم اما اکثر مردم به مسائل علم ندارند، غصه نخور، ادامه بده، صبور باش و حوصله کن).
معلم خوب باید منور به نور معرفت باشد
دکتر نمکی یادآور شد: معلم عاشق می تواند صبوری و تحمل کند و با هر کمبودی، کنار بیاید. دوم اینکه یک معلم خوب، خود باید منور به نور معرفت باشد. اگر معلمی بخواهد حرف، کلام و علمش در دانشجو و دانش آموخته اثر کند باید منور به نور معرفت باشد. معلم خوب باید بداند که آنچه می آموزد، موثر است.
معلم خوب باید بداند که چه می آموزد
وی گفت: در تعقیبات نماز عصر به این دعا رسیدم که می گوید " اللهمّ إنّى أعوذ بك من علم لا ينفع" (خدایا پناه می برم به تو از علمی که منفعت برای من و مردم ندارد) یک معلم خوب، باید بداند که چه می آموزد چه باید بیاموزد با چه هزینه ای، با چه سطحی از مهارت در چه زمانی و برای کدام جایگاه نظام ارائه خدمت قرار است دانشجو را تربیت کند این سوالی است که از معاون آموزشی سابق و وقت وزارت بهداشت پرسیدم که اگر جواب این پاسخ ها را داشته باشید، به مراد دل رسیده ایم.
وجود معلمانی به عنوان پل ارتباطی نخبگان کشور و بیرون از مرزها
وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: یک معلم خوب باید بتواند علقه و دلبستگی آب و خاک را در دانشجویش ایجاد کند. متاسفانه ما اسطوره های اینگونه را در دانشگاه ها خیلی کم داریم گرچه وجود دارند اما کمتر از قبل هستند. از معلمان گذشته یاد می گرفتیم که ماندگاری در این آب و خاک و کار برای مردم، بزرگترین عبادت است اما امروز معلمانی داریم که پل ارتباطی بین نخبگان کشور و بیرون از این مرزها هستند و "خود درون کعبه شوق دیر دارند/ سری با تو سری با غیر دارند" و همزمان که اینجا هستند شاید دلی هم به بیرون از مرزها بسته اند؛ نه برای اندوختن علم و دانش بلکه برای رفت و برگشت و ایجاد فضا برای زندگی دیگری.
دانش آموختگان و نخبگان باید از بیابان برهوت، گلستان بسازند
دکتر نمکی اضافه کرد: گرچه ما وظیفه داریم فضای مناسب تری برای ماندگاری جوانان و نخبگان کشور فراهم کنیم اما این چه تفکری است که بنده به عنوان معلم دانشگاه، نخبگان هوشی را انتخاب و تقدیم کشورهای دیگر کنم و پلی برای کشورهای دیگر شوم، عادلانه نیست. اینکه اعتقاد و ایمان راسخ به اعتلای این سرزمین داشته باشیم و عاشقانی را تربیت کنیم که این عشاق، بتوانند از بیابان برهوت گلستان بسازند، ارزشمند است.
وی تاکید کرد: آنچه حاصل رشد و آبادانی و توسعه در همه کشورهای پیشرفته می بینید، انسان های عاشق هستند که این تحول و انقلاب را در کشورهای شان ایجاد کرده اند. امروز علیرغم همه تنگناها، رشد قابل توجهی در نیروی انسانی کشور داریم و به لطف خداوند و همت والای معلمان دانشگاه های کشور توانسته ایم در شرکت های دانش بنیان، خلق ثروت کنیم.
تبدیل ایران از وارد کننده به تولید کننده و صادر کننده تجهیزات پزشکی مدرن
وزیر بهداشت افزود: در طول کمتر از دو ماه در شرایط همه گیری کووید19 توانستیم با همت متخصصان و فارغ التحصیلان دانشگاه های علوم پزشکی، از یک وارد کننده به یک تولید کننده و صادر کننده تجهیزات پزشکی مدرن تبدیل شویم و با لطف خدا و همت بزرگان عرصه پزشکی به عنوان پیشکسوتان و معلمان، بیماری را در مدت کمتر از دو ماه به گونه ای مهار کنیم که از خیلی از کشورهای پیشرفته جهان، پیشرو تر باشیم.
معلمان و پیشکسوتانی که دل به آتش زدند
دکتر نمکی گفت: هیچ کدام از شاخص های ایران نظیر میزان تخت بیمارستانی عادی و ICU و میزان سرمایه گذاری مادی که داشتیم، قابل مقایسه با کشورهایی که از ما عقب افتادند، نبود آنچه به کار آمد، همت، غیرت، متانت و دانش بزرگان علم پزشکی ایران بود و جالب است که توصیه می کردیم افراد مسن، پر ریسک هستند و چون گرفتار می شوند، نباید به میدان مبارزه با کرونا بروند اما اساتید پیشکسوت زیادی در حوزه علوم پزشکی را دیدم که در روزهای اول که امکانات حفاظتی محدودی داشتیم، دل به آتش زده بودند و اعتقاد داشتند که اگر ما باشیم، رزیدنت ها و جوان ترها کنار بیماران دل به آتش می زنند و تعدادی از آنها شهید و تعدادی دیگر به بیماری مبتلا شدند و یا دوره بیماری را طی کرده و اذیت شدند اما افتخار آفرین در این صحنه ماندند.
نیازمند واکاوی و بازنگری عمیق در دانشگاه های علوم پزشکی هستیم
وی خاطرنشان کرد: در دانشگاه های علوم پزشکی نیازمند واکاوی و بازنگری عمیق در همه بخش ها هستیم و این راه را فقط باید با همت پیشکسوتان و نخبگان مدرس دانشگاه های علوم پزشکی پیمود. در دانشگاه های مان باید دانشجویان جامعه محور و درد آشنا با مسائل مردم تربیت کنیم. باید افرادی را تربیت کنیم که بتوانند در نظام ارائه خدمت، نقش آفرینی کنند. نیازمند تربیت انسان هایی هستیم که درد های امروز جامعه را بفهمند و برای علاج تک تک آنها، راهکار داشته باشند.
انسان عاشق ماهر دوره دیده به بیماران خدمت می دهد نه تخت و دستگاه
وزیر بهداشت تاکید کرد: در همه گیری کووید19 در کشور متوجه شدیم که تخت ICU به بیماران خدمت نمی کند و کسی به بیماران خدمت می کند که هم دانش کافی برای مدیریت بیماری را داشته باشد و هم اینکه عاشقانه دلش بخواهد که به مردم خدمت کند. وصل کردن یک لوله به بیمار و او را تنها گذاشتن، مشکلی را حل نمی کرد و می توانستیم از یک ربات استفاده کنیم آنچه به بیمار خدمت می دهد، تخت بیمارستانی و دستگاه به تنهایی نیست بلکه انسان عاشق ماهر دوره دیده ای است که می تواند این را انجام دهد.
دکتر نمکی افزود: امروز دانشگاه های علوم پزشکی کشور نیازمند تحول در نیروی انسانی و آینده نگری برای آنها است. امروز در دانشگاه ها، ژنرال زیاد تربیت می کنیم اما سرباز بسیار کم داریم. در رشته های طب عمومی، داخلی، اطفال، جراح عمومی و رشته هایی که می توانند نیروهای چند بعدی و پر پتانسیل و کم هزینه به مردم خدمت کنند، افراد کمی را داریم و این یکی از گرفتاریهای ما است و مثال من این است که اکثر ماشین های ما پراید و پژو است اما ما لاستیک تراکتور برای آنها تولید می کنیم.
لزوم تحول در دوره های طولانی و گران قیمت تربیت نیروی انسانی
وی اظهار داشت: باید سعی کنیم نیروهایی را تربیت کنیم که در لایه های پایین و میانی بتوانند جمعیت بیشتری را با هزینه کمتر و با منافع و دستاوردهای بیشتر، مداوا کنند. دوره های طولانی و گران قیمت برای تربیت نیروی انسانی داریم. حتما باید آن را متحول کنیم.
دانشگاه ها به سمت یاس و ناامیدی می روند
وزیر بهداشت گفت: متاسفانه امروز دانشگاه های ما به سمت یاس و ناامیدی می روند و برای دانشجویی که دچار سرخوردگی است و نشاط را از دست داده و یا دچار بلاتکلیفی روحی است، یک معلم خوب و یک الگوی مناسب می تواند این روح ناآرام را به سمت آرامش و امید هدایت کند. باید به دانشجویان درس مهربانی، امید و عشق بدهیم. استاد خوب استادی است که دانشجو را بنوازد و بداند که نخبه هوشی کشور را چگونه می شود عاشقانه مدیریت کرد که برای آینده این کشور بماند.
کرونا، ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، روحی و روانی متفاوتی را بر بشریت تحمیل می کند
دکتر نمکی افزود: کووید19 یک امتحان برای معلمان دانشگاه های کشور است. از هر دانشگاه علوم پزشکی خواستیم که افرادی را به ما معرفی کنند تا هیات علمی در شکل شبکه کشوری به عنوان مشورت در کنار ما باشند. باید لحظه به لحظه ویروس کرونا را رصد کنیم. کرونا فقط برای نظام سلامت مشکل ایجاد نمی کند بلکه ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و روحی و روانی متفاوتی را بر بشریت تحمیل می کند. امروز همه باید به همدیگر کمک کنیم نه فقط معلمان علوم پزشکی بلکه معلمان روان شناسی، اقتصاد، جامعه شناسی، هنرمندان و رسانه باید کنار همدیگر جمع شوند تا طبق یک برنامه منجسم بین بخشی، بتوانیم در آینده نزدیک شاهد جشن گرفتن مهار کرونا در کشور باشیم.
نظر شما