به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت، نادرعلی ناظمیانیزدی؛ متخصص بیهوشی و فلوشیپ فوقتخصصی درد در خصوص جایگاه این رشته و نقش متخصصین بیهوشی در دوران کرونا گفت: عنوان کلی رشته بیهوشی در کشور ما «بیهوشی و مراقبتهای درد» است؛ یعنی پزشکانی که هفت سال دوره پزشکی عمومی را میگذرانند، چهار سال هم در رشته بیهوشی تحصیل میکنند. در واقع باید متخصصان بیهوشی را سربازان گمنام عرصه سلامت نامید زیرا در هر عمل جراحی نقش دارند و اگر متخصص بیهوشی نباشد هیچ عملی انجام نمیشود؛ برای مثال در عمل جراحی چشم که عمل کوچکی است اگر جراح کارش را درست انجام ندهد بیمار بینایی خود را از دست میدهد اما اگر متخصص بیهوشی خطا کند، بیمار جانش را از دست خواهد داد. زمانی که بیمار در بیهوشی است کنترل نحوه عملکرد قلب، تنفس و کلیهها مربوطه متخصصان بیهوشی است که با مدیریت ارگانهای حیاتی بدن و پایشی که هر لحظه در حال انجام آن هستند، برای حفظ عملکرد این ارگانها تلاش میکنند.
او ادامه داد: متخصصان بیهوشی نفس به نفس همراه بیمار هستند تا عمل جراحی به پایان برسد. در واقع حفظ ماهیت حیات بیمار در اتاق عمل برعهده متخصصین بیهوشی است و چون زمان کوتاهی برای انجام این کار دارند، افرادی باید وارد این رشته شوند که جزو زبدهترین افراد باشند و با بهره هوشی بالای خود در کوتاهترین زمان ممکن بهترین تصمیم را برای بیمار بگیرند. برای اینکه جان بیمار که ارزشمندترین دارایی او است، حفظ شود.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران بیان کرد: در این اپیدمی کرونا متخصصین بیهوشی نقش پررنگ و بیبدیلی دارند. همکاران ما با ایثار جانشان توانستند، نقش مهم متخصصین بیهوشی در عرصه سلامت در این بحران کرونا را به منصه ظهور بگذارند. بسیاری از رشتهها با کرونا درگیر هستند اما باید خط مقدم برخورد با این بیماری را متخصصین بیهوشی دانست. محل تجمع ویروس کرونا در راه دهان بینی و ریههای بیمار است؛ این مسئله منجر به کاهش اکسیژن خون در بیمار میشود و در این شرایط بیمار نیاز به حمایت تنفسی خواهد داشت.
متخصصین بیهوشی ۲۴ ساعته مقیم بخش مراقبتهای ویژه
ناظمیان اظهار داشت: قدم اولیه حمایت تنفسی ماسک اکسیژن است اما زمانی که بیماری پیشرفت میکند، فرد نیازمند استفاده از دستگاه کمک تنفسی است. این اتصال از طریق وارد کردن لوله در مجرای نای بیمار اتفاق میافتد که این کار متخصصان بیهوشی است. کسانی که میتوانند با تبحر کامل و کمترین عارضه این کار را انجام دهند، متخصصین بیهوشی هستند. در ادامه متخصصین مسئولیت مدیریت حمایت تنفسی در بخش ویژه را برعهده دارند. در واقع برخلاف برخی از رشتهها که به صورت شیفتی کار میکنند، متخصصین بیهوشی به صورت ۲۴ ساعته در بخشهای ویژه مقیم هستند و مسئولیت حفظ ارگانهای حیاتی بیمار را برعهده دارند زیرا زمانی که قلب بیمار از کار میافتد تمام نگاهها به متخصصین بیهوشی است تا به اتکای علمی که دارند قلب را مجدد به حرکت وا داشته و با حمایت تنفسی و قلبی عروقی بیمار را احیا کنند.
او در پاسخ به این سوال که آیا این تصور درست است که درصد زنده ماندن بیمارانی که به مرحله اینتوبه کردن یا اتصال به دستگاه تنفس مصنوعی میرسند کم است، پاسخ داد: بله، زمانی که بیمار به این مرحله میرسد، ممکن است مقدار زیادی از حجم ریه خود را از دست داده باشد. در واقع در این مرحله بیمار دیگر قادر به این نیست که خود ریههایش را باز نگه دارد و اکسیژن خون بسیار افت میکند. در این مرحله متخصصین بیهوشی وارد عمل میشوند و از خط مقدم هم جلوتر میروند. متخصص راه هوایی را از طریق وارد کردن لوله باز میکند.
این متخصص بیهوشی اضافه کرد: البته حیطه فعالیتهای متخصصین بیهوشی محدود به بخش مراقبتهای ویژه نیست بلکه در اتاق عمل هم فعال هستند. زمانی که فردی بیهوش میشود کنترل دستگاه تنفسی خود را برعهده ندارد و شاید نیازمند حمایتهای تنفسی در طول عمل جراحی باشد. بسیاری از افرادی که در جامعه هستند ممکن است آلوده به ویروس کرونا باشند اما علامتی در آنها بروز نکند و همچنین تست هم بدهند و منفی شود. این افراد ممکن است نیازمند عملهای جراحی دیگری باشند و به بیمارستان مراجعه کنند که متخصصین بیهوشی با آنها در تماس هستند و امکان ابتلاء متخصصین بیهوشی وجود دارد.
او ادامه داد: زمانی که بیمار به مرحله اینتوبه کردن میرسد انتقال ویروس در این مرحله بسیار خطرناک است. حتی توصیه میشود زمانی که بیمار بیهوش میشود، کسی به جز متخصص بیهوشی در اتاق نباشد. این شبیه به صحنه جنگ و خنثی کردن بمب است.
تختهای پر بخش مراقبتهای ویژه در بیمارستانها/ کرونا جولان میدهد
ناظمیان در تشریح وضعیت بیمارستانها توضیح داد: متاسفانه آمار مبتلایان بسیار بالا رفته و بخش مراقبتهای ویژه ما پر از بیمار است. زمانی هم که تختی خالی میشود چندین متقاضی برای اشغال آن تخت داریم. بخشهایی که به کرونا اختصاص داده شده نیز پر از بیمار هستند. آمار مبتلایان روزانه نیز صعودی است. همچنین متاسفانه مرگ و میر هم درصد بالایی دارد. مسئله دیگری که مطرح است درگیری پرسنل بهداشتی با کرونا است. متاسفانه در همین چند ماهی که کرونا آغاز شده است متخصصین بیهوشی با نثار جانشان با آن مقابله کردهاند. این تاسفبرانگیز است که افرادی که سالها تجربه دارند، درگیر این ویروس میشوند به این واسطه که عدهای در جامعه هنوز کرونا را جدی نگرفتهاند. ماسک زدن ساده، محدود کردن خود به داخل خانه و حضور نیافتن در تجمعات میتواند از کرونا پیشگیری کند.
او در پایان تاکید کرد: کشورهای پیشرفته دنیا که جان انسانها برایشان بسیار ارزش دارد برای متخصصین بیهوشی هم ارزش بالایی قائل هستند. افرادی هم که وارد این حوزه میشوند باید افراد باهوشی باشند تا بتوانند جان بیمار را در کوتاهترین زمان ممکن و بهترین تصمیم حفظ کنند اما در کشور ما سیاستگذاران عرصه سلامت به این رشته توجه چندانی ندارند.
گفتوگو: پرستو خلعتبری
نظر شما