دکتر حامد برآبادی در گفت‌و گو با طبنا(خبرگزاری سلامت)، درباره نگهداری از بیماران مبتلا به اختلال روانی در تعطیلات نوروز گفت:وقتی خانواده مجبور میشود از یکی از اعضای خود که مبتلا به اختلال روانشناختی تشخیص داده شده در منزل مراقبت کند، به‌ویژه وقتی بنا به عللی دسترسی به کمک تخصصی روانشناس، روانپزشک یا بیمارستان روانی دشوار است مانند تعطیلات نوروز که تقریبا مراکز درمان‌های روانشناختی تعطیل هستند خانواده باید چند نکته را رعایت کند.
وی با تاکید براینکه در اولین گام باید آگاه باشید که نگهداری از یک بیمار مبتلا به بیماری روانشناختی کاری پرتنش و پرزحمت است، ادامه داد: بنابراین انتظارات خود را بالا نبرید زیرا این انتظارات باعث میشود تنش زیادی هم برای خودتان و هم برای خانواده ایجاد شود.
این روانشناس اظهار کرد: نکته اصلی برای اینکه یک بیمار را در خانه نگهداری کنید آن است که فضای تنش و استرس را در خانه به حداقل برسانید اگر تنها همین یک نکته رعایت شود 70 تا 80 درصد مساله حل میشود.
وی با بیان اینکه به‌هیچ عنوان بیمار را به علت ابتلا به اختلال سرزنش و تحقیر نکنید، عنوان کرد: وقتی زمان طولانی در یک فضای بسته یا جمع خانوادگی با بیمار هستید رفتارها و علائمی از وی بروز می‌کند که ممکن است شما را به سمت سرزنش یا نارضایتی از بیمار سوق دهد اما یادتان باشد که نباید به هیچ‌عنوان بیمار را تحقیر یا سرزنش کنید .
برآبادی با اشاره به اینکه هر بیماری دارای علائم عود است، بیان کرد: به عنوان مثال وقتی بیماری مبتلا به اختلال دو قطبی بوده و افسردگی وی عود می‌کند به شدت خلق وی پایین آمده، گریه‌های ناگهانی می‌کند، بی‌حوصلگی یا تهدید به خودکشی می‌کند یا در حالت شیدایی سرخوشی زیاد، پرحرفی، بی‌خوابی یا فعالیت‌های پرخطر از وی بروز می‌کند، اگر شما بتوانید این علائم عود را شناسایی کنید این موضوع به شما برای انجام فعالیت‌های موثر که در راس آن پیدا کردن متخصص یا مشاور و روانپزشک بیمار است، زمان می‌دهد.
این مشاور تصریح کرد: وقتی فردی مبتلا به بیماری روانی است دقیقا مانند یک فرد مبتلا به بیماری جسمی دچار محدودیت‌هایی شده و کارکرد وی محدود میشود، بنابراین خواسته‌ها و انتظارات‌خود را متناسب با شرایط روحی و جسمی بیمار کنید مثلا چنین افرادی ممکن است ساعات طولانی در رختخواب باشند، حوصله ندارند، کمبود انرژی دارند و ممکن است در کارکردهای روزانه مانند تمیز غذا خوردن یا در ساعتی مشخص غذا خوردن دچار مشکل شوند لذا یادتان باشد که ملاک قضاوت شما نیستید و آگاه باشید که فرد مبتلا به اختلال روانی دچار کاهش توان میشود.
وی با تاکید بر ضرورت خودداری خانواده‌های دارای بیمار مبتلا به اختلال روانی از انجام اقدامات خودسرانه گفت: بدون نظر متخصص هیچ اقدام خودسرانه‌ای از قبیل تجویز یا قطع دارو و تجویز یا قطع یک‌سری از فعالیت‌ها را در دستور کار قرار ندهید زیرا می‌تواند عواقبی جدی به دنبال داشته باشد، حتی اگر بیمار اصرار بر این موضوع داشت و مثلا گفت می‌خواهم در مسافرت مدت بیشتری بیدار باشم یا انرژی بیشتری داشته باشم .
برآبادی با بیان اینکه بیمار مبتلا به اختلال روانی را پنهان نکنید، او ترسناک یا مجرم نیست، افزود: اینکه بیمار را محدود کنید و مثلا به او بگویید که برو اتاقت مهمان می‌آید و به او استرس وارد کنید حس بدی به او می‌دهد به جای اینکار شما می‌توانید درباره بیماری او به مهمان توضیح دهید مثلا بگویید که فلانی خسته است مدتی است که بیمار است و چند دقیقه دیگر به اتاقش می‌رود تا استراحت کند همانطور که وقتی فردی دچار بیماری جسمی است پنهانش نمی‌کنید، اگر بیمار مبتلا به اختلال روانی را پنهان کنید عزت نفس، اعتماد به نفس و حال روانی وی بهم ریخته و فضای خانه پرتنش میشود.
وی اضافه کرد: همچنین ممکن است این بیماران انرژی لازم را نداشته باشند بنابراین مسافرت یا مهمانی طولانی رفتن خیلی خوب نیست، در بیشتر بیماری‌های روانی تنظیم ریتم به بهبود کمک می‌کند یعنی اگر بیمار باید ساعت 10 بخوابد برنامه خود را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که این اتفاق بیفتد، همچنین ضروری است بیمار سرساعت دارو بخورد زیرا اگر این برنامه به‌هم بریزد باعث مشکل میشود.
این روانشناس با تاکید براینکه خانواده‌ها باید تا حد امکان به منابع حمایتی از جمله پزشک، روانپزشک یا مشاور بیمار دسترسی حداقلی داشته باشند تا در مواقع ضروری بتوانند کمک بگیرند، عنوان کرد: بیشتر متخصصان به‌گونه‌ای فعالیت می‌کنند که اگر مشکلی حاد در این ایام ایجاد شود بتوانند به خانواده کمک کنند، همچنین اگر بیمار مبتلا به اختلال جدی است حواستان به چند مرکزی که مختص نگهداری بیماران روانی است یا بیمارستان‌‌هایی که بخش اعصاب و روان دارند، باشد تا در صورت بروز مشکل بتوانید از این مراکز کمک بگیرید، البته معمولا فقط دراختلالات شدید ممکن است مشکلی جدی ایجاد شود اما با یک فرد افسرده، وسواسی و اضطرابی می‌توانید روزمره زندگی کنید.
برآبادی خاطرنشان کرد: چه در تعطیلات نوروز و چه در هر دوره دیگری از گفتن جملاتی مانند بلند شو به خودت بیا، خودت را جمع‌و جور کن، خواستن توانستن است و اگر خودت بخواهی همه‌چیز حل میشود، خودداری کنید زیرا کمک‌کننده نیست و نمی‌تواند حال بیمار را خوب کند، تنها کاری که شما می‌توانید انجام دهید این است که گوشی شنوا و همدل باشید و اگر بیمار به شما اعتماد دارد به حرف‌های او گوش داده و نشان دهید که او را می‌فهمید.
نظر شما