دکتر فاطمه سیفی در گفتگو با خبرنگار گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت؛ با بیان اینکه امروزه فضای مجازی منجر به دستیابی سریع کودکان و نوجوانان به اطلاعات مختلف در مورد انواع فرهنگ‌ها، ارتباط برقرار کردن با دیگران، بازی‌ها، سرگرمی‌ها و اپلیکیشن‌های مجازی شده است، افزود: با همه گیری بیماری کرونا در جهان و شروع قرنطینه‌های خانگی، مجازی شدن کلاس‌های درسی، بچه‌ها در خانه بیشتر وقت خود را با گشت و گذارهای اینترنتی در گوشی، تبلت و لپ تاپ می‌گذارنند.
وی ادامه داد: رواج اپلیکیشن‌هایی هم چون likee هم فضای مجازی را تبدیل به شکارگاه متجاوزان و آزارگران کرده و در سایت‌های مختلف این فضاها به بهشت متجاوزان، گذرگاه مهاجمان، سرزمین فریبکاران تشبیه شده اند.
سیفی در پاسخ به این پرسش که این فضاها چه خطرهایی به دنبال دارند و راهبردهای موثر برای مقابله و جلوگیری از این خطر‌ها چیست، اظهارکرد: بعضی از فعالیت‌ها مثل دوچرخه سواری، شنا، اسکی علی رغم منفعتشان برای بچه‌ها، خطرهای بالقوه ای دارند که در شرایط خاص منجر به آسیب‌های جدی می‌شوند. فضای مجازی هم منفعت‌ها و خطرهایی دارد که در صورت ناآگاه بودن و عدم نظارت کافی والدین، بچه‌ها را طعمه متجاوزان قرار می‌دهد.
این روان شناس کودک و نوجوان تصریح کرد: اغلب این خود کودکان و نوجوانان هستند که جذب این گونه فضاها می‌شوند و متاسفانه با ساخت ویدئو و انتشار تصاویر همراه با بدن نمایی، نمایش حرکات موزون، آواز خواندن، تقلید صدا راه را برای ورود متجاوزان به حریم خصوصی خود باز می‌کنند و متاسفانه متجاوزان از طریق چت‌های جنسی، ایجاد مشغولیت ذهنی جنسی برای کودک یا نوجوان از طریق پرسیدن سوالات جنسی، ارسال جوک‌های جنسی، درخواست از آنها مبنی بر ارسال عکس‌های برهنه خود، تهدید و زورگیری و برقراری تماس تصویری زنده برای رسیدن به اهداف شوم خود مقدمه چینی می‌کنند.
وی اضافه کرد: موضوعی که کودکان و نوجوانان را اخیرا بسیار متاثر کرده و چیزی که مکررا شاهد آن هستیم، این است که گاهی والدین خودشان هم در انتشار این گونه تصاویر و ویدئو‌های فرزندان خود مشارکت می‌کنند و با جمع آوری لایک و کامنت و فالوور به ارضای نیازهای عاطفی پنهان و ناخودآگاه خودشان می‌پردازند و فرزندان خود را حاضر و آماده به آزارگران در کمین نشسته تحویل می‌دهند.
سیفی در پاسخ به این سوال که حال چه کار باید کرد تا فرزندان مان از متجاوزان و آزارگران مجازی در امان بمانند، گفت: بهترین و اولین کار بهبود رابطه والدین با فرزندان و ایجاد فضایی گرم برای گفتگوی شفاف و راحت درباره فضای مجازی و منافع، مضرات و خطرات احتمالی آن است. بهتر است این کار را نه از طریق نصیحت و به صورت متکلم وحده بلکه به صورت مشارکتی، سوال و جواب انجام شود تا فرزندان را درگیر گفتگو کرده تا خودش با پاسخ به سوالات به نتیجه مورد نظر برسد.
این روان شناس کودک و نوجوان افزود: حتما باید به فرزندان بیاموزیم که اطلاعات شخصی خود را در این فضاها فاش نکند و در صورت مشاهده و دریافت پیام‌های نامرتبط و تجربه احساس گیجی، ناراحتی و ترس موضوع را با والدین درمیان بگذارد و بداند می‌تواند به خانواده تکیه کند و سرزنش و بازخواست نمی‌شود.
وی معتقد است: فرزندان باید با راه‌هایی همچون گزارش دادن و بلاک کردن فرد آزارگر و اطلاع دادن به پلیس فتا در صورت ایجاد ناامنی، آشنا شوند. همچنین در صورت امکان تنظیمات مربوط به فیلتر کردن بعضی برنامه‌ها در گوشی، فعال کردن حریم خصوصی، افزایش امنیت گوشی را انجام دهید.
سیفی به والدین توصیه کرد: گاهی به صورت دوستانه به فرزندتان نزدیک شوید و در جریان برنامه‌های مورد استفاده اش قرار بگیرید. حتی گاهی در بازی‌ها و اپلیکیشن‌ها مشارکت کنید تا با مواردی که استفاده می‌کند آشنا شوید. برای فرزندتان مرز بگذارید و قانون‌هایی را برای نحوه استفاده از گوشی، مکان‌ها و زمان‌های مورد تایید و میزان استفاده از آن مطرح کنید.
سیفی در پاسخ به این پرسش که این فضاها چه خطرهایی به دنبال دارند و راهبردهای موثر برای مقابله و جلوگیری از این خطر‌ها چیست، اظهارکرد: بعضی از فعالیت‌ها مثل دوچرخه سواری، شنا، اسکی علی رغم منفعتشان برای بچه‌ها، خطرهای بالقوه ای دارند که در شرایط خاص منجر به آسیب‌های جدی می‌شوند. فضای مجازی هم منفعت‌ها و خطرهایی دارد که در صورت ناآگاه بودن و عدم نظارت کافی والدین، بچه‌ها را طعمه متجاوزان قرار می‌دهد.
این روان شناس کودک و نوجوان تصریح کرد: اغلب این خود کودکان و نوجوانان هستند که جذب این گونه فضاها می‌شوند و متاسفانه با ساخت ویدئو و انتشار تصاویر همراه با بدن نمایی، نمایش حرکات موزون، آواز خواندن، تقلید صدا راه را برای ورود متجاوزان به حریم خصوصی خود باز می‌کنند و متاسفانه متجاوزان از طریق چت‌های جنسی، ایجاد مشغولیت ذهنی جنسی برای کودک یا نوجوان از طریق پرسیدن سوالات جنسی، ارسال جوک‌های جنسی، درخواست از آنها مبنی بر ارسال عکس‌های برهنه خود، تهدید و زورگیری و برقراری تماس تصویری زنده برای رسیدن به اهداف شوم خود مقدمه چینی می‌کنند.
وی اضافه کرد: موضوعی که کودکان و نوجوانان را اخیرا بسیار متاثر کرده و چیزی که مکررا شاهد آن هستیم، این است که گاهی والدین خودشان هم در انتشار این گونه تصاویر و ویدئو‌های فرزندان خود مشارکت می‌کنند و با جمع آوری لایک و کامنت و فالوور به ارضای نیازهای عاطفی پنهان و ناخودآگاه خودشان می‌پردازند و فرزندان خود را حاضر و آماده به آزارگران در کمین نشسته تحویل می‌دهند.
سیفی در پاسخ به این سوال که حال چه کار باید کرد تا فرزندان مان از متجاوزان و آزارگران مجازی در امان بمانند، گفت: بهترین و اولین کار بهبود رابطه والدین با فرزندان و ایجاد فضایی گرم برای گفتگوی شفاف و راحت درباره فضای مجازی و منافع، مضرات و خطرات احتمالی آن است. بهتر است این کار را نه از طریق نصیحت و به صورت متکلم وحده بلکه به صورت مشارکتی، سوال و جواب انجام شود تا فرزندان را درگیر گفتگو کرده تا خودش با پاسخ به سوالات به نتیجه مورد نظر برسد.
این روان شناس کودک و نوجوان افزود: حتما باید به فرزندان بیاموزیم که اطلاعات شخصی خود را در این فضاها فاش نکند و در صورت مشاهده و دریافت پیام‌های نامرتبط و تجربه احساس گیجی، ناراحتی و ترس موضوع را با والدین درمیان بگذارد و بداند می‌تواند به خانواده تکیه کند و سرزنش و بازخواست نمی‌شود.
وی معتقد است: فرزندان باید با راه‌هایی همچون گزارش دادن و بلاک کردن فرد آزارگر و اطلاع دادن به پلیس فتا در صورت ایجاد ناامنی، آشنا شوند. همچنین در صورت امکان تنظیمات مربوط به فیلتر کردن بعضی برنامه‌ها در گوشی، فعال کردن حریم خصوصی، افزایش امنیت گوشی را انجام دهید.
سیفی به والدین توصیه کرد: گاهی به صورت دوستانه به فرزندتان نزدیک شوید و در جریان برنامه‌های مورد استفاده اش قرار بگیرید. حتی گاهی در بازی‌ها و اپلیکیشن‌ها مشارکت کنید تا با مواردی که استفاده می‌کند آشنا شوید. برای فرزندتان مرز بگذارید و قانون‌هایی را برای نحوه استفاده از گوشی، مکان‌ها و زمان‌های مورد تایید و میزان استفاده از آن مطرح کنید.
خبرنگار: محمدسیاح
نظر شما