پیوند سلول‌های بنیادی تنها درمان برخی از بیماری‌هاست

به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت(طبنا)سلول بنیادی، مادر همه سلول‌ها است و توانایی تبدیل به تمام سلول‌های بدن را دارد. این سلول‌ها توانایی خود نوسازی و تمایز به انواع سلول‌ها از جمله سلول‌های خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارد همچنین در بازسازی و ترمیم بافت‌های مختلف بدن به دنبال آسیب و جراحت موثر بوده و می‌تواند به درون بافت‌های آسیب دیده‌ای که بخش عمده سلول‌های آن‌ها از بین رفته است، پیوند زده شود و جایگزین سلول‌های آسیب دیده شده و به ترمیم و رفع نقص در آن بافت بپردازند.

سلول‌های بنیادی را بر اساس خصوصیات و ویژگی به سه دسته سلول‌های بنیادی جنینی، سلول‌های بنیادی بالغ و سلول‌های بنیادی خون بندناف تقسیم می‌کنند.

حدود ۷۰ درصد از بیماران نیازمند دریافت سلول‌های بنیادی خون‌ساز، فاقد خویشاوند مناسب از نظر آنتی‌ژن‌های سازگاری بافتی هستند و ممکن است نیازمند دریافت این سلول‌ها از مراکز اهداکنندگان غیرخویشاوند در بانک‌های اطلاعاتی اهداکنندگان کشور یا در سطح جهان باشند.

شانس پیدا کردن دهنده غیرخویشاوند در افراد یک نژاد یا قوم در موفقیت پیوند موثرتر است؛ این امر اهمیت تاسیس یک مرکز ملی مانند مرکز سپاس (مرکز پذیره نویسی اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خونساز غیر خویشاوند) را مورد تاکید قرار می‌دهد که از طریق این مراکز ملی، امکان پیوستن به مجمع جهانی اهداکنندگان نیز مقدور می‌شود.

۳۸ اهدا کننده سلول‌های بنیادی خود را اهدا کردند

رییس مرکز سپاس (مرکز پذیره نویسی اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خونساز غیر خویشاوند) در گفتگو با ایرنا گفت: از بدو تاسیس این مرکز تا کنون ۳۸ اهدا کننده پس از انطباق و سازگاری بافتی با بیمار سلول‌های بنیادی خود را اهدا کرده اند تا ناجی یک بیمار باشند، زیرا سلول‌های بنیادی خون ساز برای برخی از بیمارن تنها راه درمان است.

سلول‌های بنیادی خون ساز در بدن هر شخص مسوول ساختن اجزای خون است و یکی از روش‌های درمان بیماری‌ها و بدخیمی‌های خون پیوند سلول‌های بنیادی خون ساز به بیمار است.

رضا گلستانی تاکید کرد: شرط اول برای پیوند سلول‌های بنیادی خون ساز به بیمار سازگاری ژنتیکی (آنتی ژن سازگاری بافتی) سلول‌های بیمار و اهداکننده است، از آنجا که احتمال یافتن اهدا کننده مناسب در بین افراد خانواده و بستگان بیمار محدود است، هدف مرکز پذیرش اهدا کنندگان سلول‌های بنیادی خون ساز کمک به بیماران برای یافتن اهدا کننده مناسب از میان افراد غیر خویشاوند است.
اکنون ۳۳ مرکز جذب داوطلبان اهدای سلول‌های بنیادی خون ساز در ادارات کل انتقال خون در ۳۱ استان کشور فعال است

رییس گروه مرکز سپاس ادامه داد: پیوند سلول‌های بنیادی خون ساز تنها راه درمان برای بسیاری از بیماری‌های بدخیم و غیر بدخیم از جمله سرطان خون (انواع لوسمی‌ها)، بیماری‌های ارثی صعب العلاج خونی نظیر (تالاسمی، آنمی داسی شکل، آنمی آپلاستیک)، نقایص ایمنی ارثی، SCID، LAD، چدیاک هیگاشی، بیماری‌های متابولیک ارثی (نظیر موکوپلی‌ساکاریدوزها، بیماری‌های ذخیره‌ای گلیکوژنی) و برخی تومورها است.

گلستانی با اشاره به تاریخچه تاسیس مرکز سپاس سازمان انتقال خون ایران گفت: با توجه به ماموریت محوله به سازمان انتقال خون در خصوص بانک اطلاعات سلول‌های بنیادی خون سازمردم ایران، مرکز پذیرش اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خون ساز به غیر خویشاوند، از اول اسفند ۱۳۸۷ در سازمان انتقال ایران تاسیس شد و از ۲۴ خرداد ۱۳۸۹ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

اهدای سلول‌های بنیادی خون ساز رایگان است

رییس گروه مرکز سپاس افزود: برای کمک به درمان بیمارانی که نیازمند سلول‌های بنیادی خونساز هستند و در میان خویشاوندان آن‌ها داوطلب مناسبی پیدا نمی‌شود، این بانک به صورت رایگان به کمک بیماران می‌آید و اکنون ۳۳ مرکز جذب داوطلبان اهدای سلول‌های بنیادی خون ساز در ادارات کل انتقال خون در ۳۱ استان کشور فعال است و تاکنون ۳۸ نفر از داوطلبان پس از انطباق کامل با بیماران درخواست کننده، سلول‌های بنیادی خون را اهدا کرده اند.

گلستانی گفت: در کشور ما سالانه در حدود ۲ هزار بیمار نیاز به پیوند سلول‌های بنیادی خون ساز دارند و در ایران سالانه نیاز به ۴۰۰ پیوند غیر خویشاوند است و برای ۴۰۰ پیوند غیرخویشاوند به بانکی با تعداد ۱ تا ۲ میلیون اهدا کننده نیاز است.