رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کشور تصریح کرد: هوش مصنوعی، سرآغاز یک دوران جدید است. هوش مصنوعی امروز رقیب تک تک ما در آموزش عالی شده و به سؤالات جوانان و دانشجویان بسیار سریع تر، جامع تر و کامل تر پاسخ می دهد.
به گزارش خبرگزاری سلامت(طبنا) از کرمان؛ دکتر محمد مهدی طهرانچی در حاشیه نمایشگاه و رویداد تخصصی عصر امید و در نشست صمیمانه با اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمان که در سالن پروفسور غلامرضا ستوده واحد سیرجان برگزار شد، با تبریک ولادت امام رضا (ع) گفت: در کتاب «ریشه های شرقی تمدن غربی» نوشته جان ام.هابسون آمده است؛ که تمدن غرب به این موقعیت نمی رسید، مگر آنکه تمدن دوره اسلامی را در می یافت و محققان حوزه تاریخ علم معتقدند که تمدن دوره اسلامی نیز شکل نمی گرفت مگر با حضور امام و مولایمان در سرزمین خراسان.
وی با اشاره به موضوع جامعه و اجتماع علمی اظهار داشت: کسانی که وضع کننده نظام علم غرب در ایران هستند، بحث scientific community را مطرح کرده و می پرسند؛ آیا در ایران اجتماع علمی و جامعه علمی شکل گرفته یا خیر. این افراد تصور می کنند که اجتماع علمی سوغات تمدن غرب است، اما در رجوع به قرآن کریم، با مفهومی تحت عنوان «قوم» مواجه می شویم که ۵۱ بار در قالب «إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ...» قرآن کریم تکرار شده که در آن به ویژگی های جامعه ایمانی و جامعه علمی (لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ، لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ، لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ و...) پرداخته شده است. یعنی خداوند متعال پدیده انسانی، اجتماعی و طبیعی را مطرح کرده و می فرماید در آن نشانه هایی برای جامعه علمی است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: برخورد ما با قرآن کریم عمدتاً از منظر ایمانی است؛ در صورتی که قرآن از منظر علمی نشانه هایی برای جامعه خردورزان، اهل نقل و... دارد. این موضوع می طلبد که نگاه ما به قرآن فقط از منظر جامعه ایمانی نباشد.
دکتر طهرانچی با اشاره به مؤلفه های هر جامعه گفت: هر جامعه و قومی دارای مؤلفه هایی همچون رهبر، کتاب، مشخصه و خصلت های خود است؛ که فرا زمان و فرا مکان است. یکی از ویژگی های هر قوم، روشمندی قالب آن است که به عنوان صفت ممیزه قوم شناخته می شود. «سمع»، «ابصار» و «افئده» ابزار شناخت هستند و علم یعنی یادگیری آنچه از مکتوبات فرموده های خداوند و دستاوردهای بشر است. اینکه ما ادبیاتی تحت عنوان سازمان یادگیرنده داریم، در تعبیر لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ است.
وی با بیان اینکه جامعه علمی در قرآن کریم به رسمیت شناخته شده و برای آن خصوصیاتی بیان شده است، تصریح کرد: جامعه علمی باید خود را با خصوصیات بیان شده در قرآن بشناسد و ما اگر خودمان را جامعه می دانیم، باید مشخص کنیم که از چه جنس اجتماعی هستیم. تفاوت اجتماع دانشگاه با مدارس قبلی این بود که مدارس اجتماع نبودند و شاگرد نزد استاد می رفت و علم می آموخت، اما اکنون دانشگاه و مدرسه اصل شده نه فرد و استاد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: در حال حاضر از فردیت عبور کرده ایم و یک اثر جمعی داریم. یک اجتماع تشکیل شده است که یک برآیند و مشخصه به نام دانشگاه دارد که سازمان خردمند، فکور و دانشی است و اگر قرار است در آن تحول ایجاد شود، باید تک تک اعضا در آن سهیم و شریک باشند؛ چرا که تمامی اجزای دانشگاه اثرگذار هستند؛ همانطور که خداوند متعال می فرماید «انّ اللَّه لایغیّر ما بقوم حتّی یغیّروا ما بأنفسهم».
دکتر طهرانچی تأکید کرد: هر قومی که تحولات را درک نکند و برمبنای «من أساطیر الأولین» درمقابل اصلاح مقاومت کند، محکوم به فناست.
وی با بیان اینکه همه اجزا و ارکان دانشگاه باید در فرآیند تحول نقش آفرین باشند، گفت: دانشگاه آزاد اسلامی قصد دارد الگوی تحول را استخراج کند و در این راه تمامی ارکان و اجزا نقش مؤثر دارند. دانشگاه بسان یک سازمان، رفتار جمعی دارد که می تواند به سمت تحول و تعالی یا رو به انحطاط حرکت کند. برای آنکه تحول را درک کنیم، باید برنامه رهبری سازمان بر طبل تحول بکوبد و مرامنامه و کتابنامه داشته باشد و افراد تحول را از آن خودشان بدانند.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی در بخش دیگر از سخنان خود، با اشاره به تحولات اجتماعی و فناورانه جهان گفت: در عصری واقع شده ایم که سرعت تحولات اجتماعی و فناورانه از سده‌ها و دهه ها و سال ها کاهش یافته و بسیار سریع شده است و انسان علاوه بر تسخیر آسمان و زمین، به دست‌ورزی خلقت روی آورده است. در این تحولات، محیط دور و نزدیک آنچنان تغییر کرده که فرزندان ما با اینکه در منزل یا کلاس هستند اما از شخصیت های دیگری در محیط‌های بسیار دوردست الگوی روزمره می گیرند.
دکتر طهرانچی یادآور شد: تحولات سریع اجتماعی فناورانه، سازمان‌هایی را که در یک نقطه بایستند، از بین می برد؛ پس بنابراین باید درک بموقع و راه حل بهنگام در مواجهه با تحولات داشته باشیم.
وی افزود: در رأس مخروط تحول، پیشتازان تحول و در طبقه میانی پیروان تحول قرار دارند. بنابراین اگر در رأس تحول نباشیم، از بین خواهیم رفت و اگر ما تحول سازی نکنیم، دیگران تحول ساز خواهند بود و جایی برای ما نمی ماند. از آنجا که سرزمین ما به لحاظ تاریخی، فرهنگی و ژئوپلیتیک یکی از نقاط مهم جهان است، به یکی از اهداف مخروط تحول دنیای غرب تبدیل شده ایم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ابراز کرد: جنگ تحول ها یک مقوله سیاسی نبود. غرب پس از فروپاشی شوروی به این نتیجه رسید که پروژه جهانی سازی را پیاده کند؛ اما از طریق سیاست نتوانست به این مقصود دست یابد و ابزار جهانی‌سازی را گسترش داد و با اینترنت فرهنگ ها را یکپارچه کرد. به همین دلیل آموزش رسمی مورد هدف جهانی سازی قرار گرفت چرا که هیچ سازمان فرهنگی از نظر آنها نباید سرپا بماند.
دکتر طهرانچی به تحولات اخیر در حوزه هوش مصنوعی اشاره و بیان کرد: چشمه بعدی تحول، هوش مصنوعی است که سرآغاز یک دوران جدید است. هوش مصنوعی امروز رقیب تک تک ما در آموزش عالی شده و به سؤالات جوانان و دانشجویان بسیار سریع تر، جامع تر و کامل تر پاسخ می دهد.
وی یادآور شد: اما هوش مصنوعی نمی تواند عقلانیت به خرج بدهد و تنها قادر است فراگیری را بر مبنای آنچه دانش بشری به او داده، منتقل کند. اگر دانشگاه در مقوله انتقال دانش بماند، عرصه را به هوش مصنوعی واگذار خواهد کرد، بنابراین اگر مسئله و تحول را درک نکنیم و برای آن راه حل نداشته باشیم، دانشگاه ها به موزه تبدیل خواهند شد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: واقعیت این است که نوعی برده داری مدرن اتفاق افتاده و کسانی که ذیل هوش مصنوعی بمانند، برده می شوند و کسانی که از آن عبور کنند، آقایی خواهند کرد، چرا که غرب خود را برای برده داری جدید آماده کرده و برای آن از لایه میانی یعنی هوش مصنوعی(AI) گذشته است.
دکتر طهرانچی ابراز داشت: در این عصر مصرف کنندگان برده و تولیدکنندگان ارباب خواهند بود. دنیای غرب از نگاه تولید اشتراک جمعی به مصرف تبدیل می شود و اکثریت را تبدیل به مصرف کننده می کند و فناوری را در انحصار می گیرد، تا بتواند منابع دیگران را مصرف کند.
وی با تأکید بر اینکه معدن سرمایه مردم است و هم می توان به صورت خام و محصول میانی فروخته شود و هم با سرمایه انسانی درآمد بالایی از آن کسب کرد، گفت: غرب می خواهد همه مصرف کننده دانش باشند و آنها مصرف کننده منابع خدادادی. به عنوان نمونه؛ برخی از معادن آفریقا را برای ۲۰۰ سال اجاره کرده اند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کشور با بیان این پرسش که دانشگاه چگونه باید موثر بودن خود را حفظ کند، تصریح کرد: دانشگاه آزاد اسلامی برای تأثیرگذاری خود راه حل دارد و معتقدیم که باید مدل تربیت خود را تغییر دهیم.
طهرانچی عنوان کرد: واقعیت این است که انسان مصداق آیه شریفه «ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذِیقَهُمْ بَعْضَ الَّذِی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ» است. بنابراین باید به انسان برگردیم و قومی که قرآن آن را تعریف می کند و ویژگی هایی که برای ما قائل است.
وی خاطرنشان کرد: داستان حضرت موسی و حضرت خضر می تواند الگوی بسیار خوبی برای ما باشد؛ چرا که حضرت موسی به دنبال معلمی برای رشد خود بود و ما نیز به جای آنکه دانشجویان را مخزن علم کنیم، باید آنها را رشد دهیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کشور بیان کرد: حضرت موسی به دنبال معلمی بود که عبدی از بندگان خدا باشد و از طرف خداوند به او محبت و رحمت عطا شده باشد. بنابراین ما نیز در محیط دانشگاه و مدرسه باید عبد خدا، منبع محبت و صاحب علم باشیم و اگر این سه ویژگی را داشتیم، هوش مصنوعی بی روح نمی تواند ما را پس بزند.
دکتر طهرانچی با اشاره به لزوم تغییر روش تربیت در دانشگاه گفت: باید دست دانشجو را بگیریم و در معیت خودمان او را تربیت کنیم و این روش تربیتی است که کامپیوتر و هوش مصنوعی نمی تواند جای آن را بگیرد. در تربیت پزشک، از روش معیت استفاده می شود اما در مهندسی کارآموزی داریم که روش آموزشی موفقی نبوده و روش درست معیت است که سؤال را برای دانشجو به وجود آورد.
وی اضافه کرد: در پزشکی، استاد و شاگرد در محیط عمل و بر بالین بیمار حاضر می شوند؛ در آموزش مهندسی نیز دانشجو را باید به صنعت ببریم؛ چرا که آموزش در کلاس دیگر جوابگو نیست و اگر بخواهیم بر جای خودمان بایستیم، دیگران جایگاه ما را می گیرند و اگر تحولات را درک نکنیم و یک قدم جلو نرویم، حذف می شویم. ما باید مداومت در یادگیری و صبر دانشجویان را افزایش دهیم.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی به چهار مؤلفه موردتوجه دانشگاه نیز اشاره و تأکید کرد: محبت، معیت، تعقل و تفکر خصوصیاتی است که هوش مصنوعی نمی تواند با آنها رقابت کند.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه مدل مواجهه دانشگاه آزاد اسلامی با تحولات اجتماعی فناورانه، سند تحول و تعالی است، گفت: در این سند پنج چرخش تحول آفرین در حوزه های آموزش، پژوهش، اقتصاد، فرهنگ و مدیریت مدنظر قرار گرفته؛ تا دانشگاه آزاد اسلامی به دانشگاهی «پرورش گر و توسعه دهنده فضای انقلابی»، «سرآمد و پاسخگو» و «کارآمد و پایدار» تبدیل شود.
وی ادامه داد: برای تبدیل شدن به دانشگاه «پرورش‌گر» باید قوم یعقلون باشیم. اگر قوم یسمعون باشیم، نمی توانیم انسان عاقل تربیت کنیم؛ بنابراین باید از اهل نقل به اهل عقل عبور کنیم و کلاس های ما محل تحلیل باشد. در کلاس باید القای پرسش صورت گیرد و تحریک یادگیری کنیم.
عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: در کتاب های آموزش عالی دهه اخیر، همه متفق القول هستند که الگوی اول تولید دانش که دانشگاه محور و مرجع بوده، تمام شده است و اکنون رقبایی همچون Coursera ظهور و بروز پیدا کرده اند که می توانند جای دانشگاه را پر کنند.
دکتر طهرانچی تأکید کرد: ما در دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان تنها دانشگاهی که مدل آموزش پزشکی و غیرپزشکی را به صورت همزمان دارد، به این نتیجه رسیده ایم که اقبال مردم نسبت به آموزش پزشکی بهتر است، چرا که تصور می کنند این مدل می تواند آینده آنها را تأمین کند.
وی ابراز داشت: به همین دلیل هیچ کس برای پرستار شدن، به سراغ ChatGPT یا Coursera نمی رود، بلکه در معیت استاد خود به بیمارستان می رود؛ پس ما در آموزش های غیرپزشکی، کارآموزی و کارورزی لازم داریم و باید مدل های خود را تغییر دهیم. ما به عنوان دانشگاه، اهل خرد و علم هستیم. بسیاری از اصناف در مواجهه با تحولات اتفاق افتاده، روش خود را تغییر دادند؛ دانشگاه نیز نباید در روش خود در جمود بماند و باید به سمت درک تحولات و تغییرات برود.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه بدون شک دانشگاه باید روش خود را تغییر دهد، چرا که روش کلاس محور دیگر پاسخگو نیست و باید برای روش جدید تدبیر کرد، افزود: در این راستا، مدل دانشگاه آزاد اسلامی، سرای نوآوری است و علاوه بر آن، تغییراتی در حوزه علمی دانشگاه به وجود آورده ایم؛ که به عنوان نمونه برای رشته روانشناسی، دانشکده گان روانشناسی در سازمان مرکزی، دانشکده روانشناسی در ۳۱ استان و گروه روانشناسی در سطح واحدها دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل می شود، تا یک انسجام و تحول درونی رقم بزنیم.
دکتر طهرانچی اظهار داشت: همچنین در هر واحد دانشگاهی دانشسرا خلق می شود، که همان سرای نوآوری است، که از آموزش تا نوآوری در آن جای می گیرد؛ مانند آموزش پزشکی که از آموزش پایه تا تخصص های مختلف را شامل می شود. در این مدل، دو دسته استاد پایه و استاد عرصه خواهیم داشت.
وی با بیان اینکه بعداز خداوند متعال، بزرگترین معلم بشر پیامبر مکرم اسلام است، گفت: در قرآن کریم درباره پیامبر(ص) گفته می شود که ایشان در بازار قدم می زد (یَمْشُونَ فِی الْأَسْواقِ). یعنی پیامبر در کف جامعه حضور داشت. با استفاده از این مدل، به این نتیجه می رسیم که نمی توان رشته مهندسی مکانیک را در کلاس آموزش داد؛ بلکه دانشجو را باید در سرا تربیت کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: دانشسرای ساخت و تولید سیرجان و قطعه سازی مانند یک بیمار در آموزش پزشکی، یک مورد آموزشی در حوزه مهندسی است که دانشجو و استاد همراه یکدیگر در تولید آن حضور دارند و دانشجو مراحل ساخت قطعه را در عمل می آموزد و این تفاوت آموزش دانشگاهی و هوش مصنوعی است. باید مدل را عوض کرد. باید طرحی نو درانداخت، اتفاقات جدی رقم زد و برای آینده کشور کار کرد.
شایان ذکر است؛ در ادامه این نشست دوساعته، دکتر طهرانچی به سؤالات و دغدغه های مطرح شده از سوی اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمان پاسخ داد.
توضیح جزئیات افزایش حقوق کارکنان و اعضای هیأت علمی، افزایش مرخصی زایمان کارمندان و اعضای هیأت علمی خانم از ۹ ماه به ۲۴ ماه، تبدیل اساتید حق التدریس به اعضای هیأت علمی وابسته یا دستیاران آموزشی، ایجاد شبکه ساخت و تولید ابری(Cloud manufacturing)، طرح مسکن کارکنان و اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، ایجاد سرای نوآوری صنعت ساختمان و... از جمله مسائل مطرح شده در این نشست بود.
انتهای پیام/
نظر شما