خانه‌های 25 متری؛ ایستاده بخواب!

محمدسیاح: به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری سلامت؛ نوسانات بازار مسکن، در هفته‌های و ماهای اخیر به شدت افزایش یافته و قیمت‌ها را با خود بالا برده به صورتی که به نگرانی اول کشور تبدیل شده است. قیمت مسکن و به دنبال آن اجاره بها در کشور در چند سال اخیر بیش از 340 درصد افزایش را نشان می‌دهد در حالیکه هزینه و درآمدهای خانوار تنها یک ششم این میزان افزایش داشته است. بازار مسکن متاثر از عوامل مختلفی است که که مهمترین این علت‌ها عدم توازن عرضه و تقاضا است. براساس آمارهای منتشر شده 25 تا 30 درصد جمعیت کشور اجاره نشین هستند و این یعنی 20 تا 30 میلیون نفر از 80 میلیون نفر جمعیت کشور خانه به دوش‌اند و با گران‌تر شدن قیمت مسکن و به دنبال آن اجاره بها وضعیت وخیم تر خواهد شد. به این دلیل که افرادی که سابق بر این گرانی‌ها می‌توانستند در مرکز شهرها زندگی کنند برای داشتن خانه‌ای که به بودجه آنها نزدیک باشد به حواشی رانده می‌شوند. حواشی شهرهای بزرگی مانند تهران خود معضلی دیگر هستند که قرار نیست در این گزارش به آن بپردازیم اما باید به این موضوع کرد همین الان هم بسیاری معضلات اجتماعی وجود دارد که این مناطق را فرا گرفته و هر روز هم بر میزان این مشکلات افزوده می‌شود و بر هزینه‌ها آسیب‌های اجتماعی می‌افزاید. با افزایش بی سابقه قیمت مسکن و اجاره بها بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر ساخت مسکن ارزان با دادن زمین از سوی دولت به انبوه‌سازان تاکید کردند تا زمانیکه عرضه و تقاضا به تعادل نرسد افزایش قیمت لجام گسیخته مسکن ادامه خواهد داشت.

اعلام آمادگی شهرداری تهران برای ساخت

اواخر آذر سال گذشته بود که معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران از طرح ساخت خانه‌های ۲۵ تا ۴۰ متری خبر داد و گفت که «احداث این نوع واحدها نه یک انتخاب، بلکه ضرورت است» این طرح سر و صدای زیادی به پا کرد، اخیراً طبق یک تفاهم‌نامه به تایید شهرداری تهران و وزارت کشور رسیده در پایتخت واحدهای کوچک تولید خواهد شد. پاسخگویی به بخش مهمی‌از نیاز بازار مسکن، افزایش عرضه و کاهش تقاضا از جمله فواید این طرح عنوان می‌شود؛ هرچند مخالفانی نیز حتی در مدیریت شهری دارد که معتقدند نباید الگوی مصرف را به زندگی در این نوع واحدها عادت بدهیم. مطابق طرح تفصیلی حداقل متراژ واحدهای مسکونی در شهر تهران ۳۵ متر است که براساس پیشنهاد ساخت خانه‌های ۲۵ متری، این میزان باید به ۲۵ متر کاهش پیدا کند. توافق اخیر شهرداری با وزارت کشور نشان می‌دهد که کمیسیون ماده ۵ مخالفتی با این کاهش متراژ ندارد.

خانه‌های 25 متری به مجردها نمی‌رسد 

خانه دار شدن دغدغه همه کسانی است که اجراه نشین هستند یا قصد دارند که مستقل زندگی کنند، اما با توجه به هزینه‌های بالای تامین مسکن این موضوع به یک محال تبدیل شده است ولی شاید بدتر از این اتفاق اظهارنظرهایی است که برخی از مسوولان و نماینده‌های مردم دارند. صدیف بدری، عضو کمیسیون عمران مجلس درباره طرح احداث خانه‌های ۲۵ تا ۴۰ متری گفته است: «تولید مسکن ۲۵ تا ۴۰ متری می‌تواند در بهبود وضعیت بازار مسکن اثرگذار باشد، البته برخی کارشناسان اعلام می‌کنند که اجرای آن تبعاتی را برای جامعه از جمله تجردگرایی به همراه دارد، اما خوشبختانه تمام این موارد در طرح مذکور دیده شده است. براساس برنامه ریزی صورت گرفته قرار است که واحدهای کوچک به زوج‌های جوان داده شود، همچنین این خانه‌ها به افراد مجرد عرضه نخواهد شد.» فرض بر اینکه خانه‌های 25 متری هم ساخته و آماده تحویل شد چطور باید زوج‌های جوان در چنین فضایی زندگی کنند چطور باید به فکر فرزند آوری باشند؟ تحویل این خانه‌ها به مجردها شاید بهترین گزینه ممکن باشد!

مسکن، نیازمند راهکار اساسی است

ساخت خانه‌های خالی تنها را ه خانه دار شدن مردم نیست، براساس داده‌های منتشر شده بیش از دو میلیون و 500 هزار واحد خالی در کشور وجود دارد که بخش اعظمی‌از آن در شهرهای بزرگ نظیر تهران قرار دارد که عرضه آنها در بازار می‌تواند بخشی از نیازهای مردم را برطرف کند. محمود محمودزاده، معاون مسکن وزیر راه‌وشهرسازی نیز در مین رابطه گفته بود که «وزارت راه‌وشهرسازی در حال استخراج و بارگذاری اطلاعات مربوط به خانه‌های خالی در سامانه املاک و اسکان است و تا دو ماه آینده سازمان امور مالیاتی می‌تواند بر مبنای این اطلاعات قبض‌های مالیات مسکن خالی را صادر کند.» با این حال برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که عرضه این املاک با سازوکاری که معلوم نیست بتواند درست کار کند، سخت است. یکی از نگرانی‌های اصلی در این موضوع افزایش هزینه برای مستاجران و خریداران است. حسام عقبایی،‌ نایب رئیس اول اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران معتقد است: «در حال حاضر با رکود تورمی‌‌در بازار مسکن مواجه هستیم و در عین حالی که بازار خرید و فروش در رکود است، شاهد افزایش قیمت هم هستیم، اما افزایش قیمت هنوز به خط تورم نرسیده و پیش‌بینی ما این است که افزایش قیمت در شهرهای بزرگ امسال به خط تورم نخواهد رسید و مانند سال گذشته که سونامی‌و جهش قیمت در بازار مسکن شکل گرفت امسال سونامی ‌و جهش قیمت در حوزه خرید و فروش بازار مسکن را نخواهیم داشت ولی افزایش قیمت مسکن تا سقف تورم را در شهرهای بزرگ خواهیم داشت. در شهرهای متوسط افزایش قیمت مسکن کمتر از سقف تورم خواهد بود یعنی فاصله آن با خط تورم بیشتر خواهد بود.»

وعده‌هایی که دری را باز نمی‌کنند

ساخت خانه اجتماعی، دولتی، مهر، واگذاری زمین به مردم، اعطای تسهیلات بیشتر و ... همه تدابیری بوده که در مواقع بحرانی مسکن از سوی دولت بیان شده است اما هیچکدام به درستی به سرانجام نرسیده‌اند. با این وجود طرح ساخت خانه‌های 25 تا 35 متری مطرح می‌شود. به نظر می‌رسد مهمترین و اصلی‌ترین موضوعی که به التهاب بازارهای پولی، مالی، مسکن و ... آسیب زده، نبود عزم جدی برای مدیریت شرایط بحرانی اقتصادی کشور است. رهاشدگی‌ای که به وضوح در حوزه‌های مختلف اقتصادی کشور دیده می‌شود ضربات سنگینی به اقتصاد کشور وارد کرده است و این مردم هستند که تاوان این شرایط را می‌پردازند.