به گزارش طبنا (خبرگزاری سلامت)، رایانه و تجهیزات دیجیتالی دیگر بخش مهمی از جامعه امروز و عصر ارتباطات هستند. این دستگاهها ما را با جهان مرتبط میکنند، کمک میکنند یاد بگیریم و روشهایی کارا و سریع برای انجام امور مختلف در اختیار قرار میدهند.
این تجهیزات در کنار مزایا، خطرات بهداشتی مختلفی به همراه دارند که شایعترین آن، فشار چشم یا خستگی چشم دیجیتالی است.
خستگی چشم یا استنوپیا (asthenopia) عارضهای است که بر اثر نگاه طولانیمدت و خیره شدن به انواع صفحه نمایش، بدون استراحت دادن به چشم بروز میکند. این عارضه بیشتر گریبانگیر کارمندان یا افرادی که مدام به صفحه نمایش تلفن همراه، تبلت ،کامپیوتر رومیزی یا لپ تاپ خیره هستند، میشود. با توجه به تمایل کودکان و نوجوانان به استفاده از تجهیزات دیجیتالی، استنوپیا این روزها بسیار شایع شده است.
زیاد یا کم بودن نور صفحه نمایش، تماشای یکسره صفحه نمایش، ضعف ماهیچههای چشم به دلیل مطالعه زیاد، سن، رژیم غذایی ناسالم و تنشهای روانی و احساسی از جمله مهمترین علل بروز این عارضه هستند.
خستگی چشم ناشی از تجهیزات دیجیتالی حتی میتواند در افرادی که هیچ سابقه و مشکل بینایی ندارند، ایجاد شود. این عارضه علاوه بر خشکی، تاری دیدی، سوزش و آبریزی، در درازمدت به آب مروارید و انحطاط ماکولای وابسته به سن، در سنین کمتر از شیوع آن منجر شود.
تجهیزات دیجیتالی از خود نور آبی ساطع میکنند. نور آبی نوری از طیف مرئی با انرژی بسیار بالا و طول موج پایین است و به همین دلیل نفوذ و تاثیر بیشتری روی شبکیه و عدسی دارد. قرار گرفتن در معرض نور آبی مشکلاتی از قبیل افزایش قند خون، چاقی و بیخوابی به همراه دارد و سردرد نیز یکی دیگر از عوارض قرار گرفتن طولانیمدت در معرض نور آبی است.
خشکی چشم از دیگر عوارض جدی خستگی چشم ناشی از ابزار دیجیتالی به شمار میآید. سیستم اشکی از سه جزء اصلی روغن، آب و مخاط تشکیل شده است و اختلال در تولید هر یک از این موارد سبب بروز خشکی چشم میشود.
وجود روغن برای سهولت حرکت کره چشم، آب برای حفظ رطوبت و مخاط برای شفاف بودن چشم ضروری است. علاوه بر آن، آنتی بادی و پروتئینهای خاصی نیز برای حفاظت چشمها در برابر عفونت، در اشک و مخاط چشم وجود دارند.
غشای خارجی اشک که توسط غدد کوچک واقع در لبه پلک تولید میشود، حاوی روغن است. روغن تولید شده، سطح چشم را نرم میکند و از تبخیر سریع آب موجود در اشک جلوگیری میکند. اگر به هر دلیلی این غدهها چربی لازم را تولید نکنند، آب چشم تبخیر شده و چشم خشک میشود. وجود اشک برای سلامت چشم و حفظ بینایی ضروری است. اشک نه تنها چشم را مرطوب نگه میدارد، بلکه این عضو حساس را شستشو داده و از عفونت آن جلوگیری میکند.
بر اساس آمار سالانه بیش از ۱۰ میلیون نفر بر اثر فشار چشم ناشی از تجهیزات دیجیتالی در آمریکا به چشم پزشک مراجعه میکنند.
برخی از مهمترین نشانههای این عارضه :
- احساس سنگینی و عدم انعطافپذیری در پیشانی و اطراف چشم
- سوزش چشم
- سردرد و درد در ناحیه اطراف چشم، بین دو چشم و قسمت انتهایی کره چشم
- آبریزش یا خشکی چشم
- قرمزی و التهاب چشم
- سرگیجه
- تاری دید، دوبینی و ضعف بینایی
راهکارهای ساده برای جلوگیری از خستگی چشم ناشی از کار با تجهیزات دیجیتالی
تمرینات چشمی، تامین نور کافی، استراحت دادن به چشم و مراجعه مداوم به پزشک از مهمترین روشهای جلوگیری از این عارضه هستند که در ادامه به آنان اشاره شده است:
- چشم برداشتن و استراحت منظم پس از کار با تجهیزات دیجیتالی
استراحت و چشم برداشتن از صفحه نمایش به طور منظم در روز مهمترین راهکار در این زمینه است. بسیار مفید است که بعضی روزها بدون گوشی هوشمند از خانه بیرون برویم و ساعتهایی را به دور از این تجهیزات سپری کنیم. استفاده نکردن از تجهیزات دیجیتالی هنگام صرف غذا و استراحت نیز توصیه شده است. استراحت دادن به چشم پس از هر بیست دقیقه کار با کامپیوتر اجباری است.
- تمرینات چشمی
تمرینات چشم از قبیل نگاه به دور دست و طرفین و بالا و پایین موجب احیای عضلات چشم و گردش خون در چشم میشود. نگاه کردن به نوک بینی و چرخش چشم نیز از جمله تمرینهای مهم پس از بیست دقیقه کار با صفحه نمایش است.
- خواب کافی
خواب ناکافی و خستگی از مهمترین دلایل خشکی، خستگی و درد چشم است. خواب کافی به مدت هفت ساعت، در اتاق کاملاً تاریک و آرام با تهویه مناسب برای سلامت چشم ضروری است. تجهیزات دیجیتالی را از اتاق خواب خود دور کنید.
- هنگام کار با تجهیزات دیجیتالی نور اتاق کافی باشد.
کمبود نور محیط هنگام کار با تجهیزات دیجیتالی منجر به فشار اضافی روی چشم میشود.
- بهجای خواندن گوش کنید
گوش دادن به موسیقی ملایم و کتابهای صوتی گزینه مناسبی برای استراحت چشم است.
- رژیم غذایی حاوی آنتیاکسیدان داشته باشید.
آنتی اکسیدانها برای حفظ سلامت چشم ضروری هستند و از التهاب جلوگیری میکنند. آنتی اکسیدان به ترکیباتی گفته میشود که از سلول در مقابل صدمات جلوگیری کند.
آنتیاکسیدانهای اصلی عبارتند از:
- لوتئین: این گروه آنتی اکسیدان در انواع کلم (کلم بروکلی، گل کلم و برگ کلم)، میوهها، سبزیجات نشاستهای (ذرت، نخود فرنگی) تخم مرغ و سبزیجات برگدار وجود دارد.
- سلنیوم: یک ماده معدنی موجود در غذاهای گیاهی، تخممرغ، مرغ، گوشت قرمز، حبوبات و ماهی است.
- کاروتنوئیدها: رنگدانههایی است که باعث رنگ زرد و نارنجی میوههایی از قبیل هویج، خربزه و سیب زمینی میشود.
- لیکوپن: یک ماده شیمیایی موجود در میوه و سبزیجات قرمز از جمله گوجه فرنگی و هندوانه است.
- ویتامین A : در هویج، سیبزمینی، سبزیجات برگدار تیره رنگ و زردآلو به وفور وجود دارد.
- ویتامین C : در مرکبات، سیبزمینی، آناناس، کلم بروکلی، اسفناج و انواع توت وجود دارد.
- ویتامین E : آجیل، کره بادامزمینی، جوانه گندم، اسفناج، سویا، ماهی، آوکادو و روغن گیاهی حاوی این ویتامین هستند.
گوجه فرنگی، انواع توت، فلفل، هویج، اسفناج، زردچوبه، زنجبیل، بذر کتان، انواع آجیل و غلات سبوسدار نیز دارای خواص ضد التهابی هستند.
استفاده از غذاهای محافظ چشم از قبیل روغن ماهی و امگا ۳ نیز توصیه میشود
- استفاده از عینکهای محافظ در برابر صفحه نمایش تجهیزات الکترونیکی
- نوشیدن آب کافی
- تمیز کردن صفحه نمایش تجهیزات الکترونیکی(ایرنا)
نظر شما