دلیل موثر بودن رژیم غذایی دیابتی در کنترل دیابت
داشتن یک رژیم غذایی مناسب، یکی از راه‌های اصلی تنظیم قند خون یا گلوکز است. گلوکز برای بدن منبع اصلی انرژی بوده و از کربوهیدرات موجود در غذاها گرفته می‌شود. هنگامی که سطح قند خون افزایش می‌یابد، هورمون انسولین از پانکراس به جریان خون آزاد شده و این مسئله کمک می‌کند تا بدن به طور موثر از گلوکز استفاده کند. افراد مبتلا به دیابت نوع 1، به میزان کافی انسولین تولید نمی‌کنند و افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیز قادر به استفاده درست از انسولین نیستند. عدم رعایت رژیم غذایی دیابتی (
diabetic diet)، می‌تواند موجب ایجاد گلوکز در خون شده و خطر ابتلا به شرایط زیر را افزایش دهد:
- بیماری قلبی
- سکته مغزی
- از دست دادن بینایی
- نارسایی کلیه
- قطع پا
استفاده از یک رژیم غذایی مناسب به مدیریت وزن فرد کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. رژیم غذایی و حفظ وزن سالم، هر دو با بیماری دیابت ارتباط دارند.
معرفی مواد غذایی مناسب در رژیم غذایی دیابتی
مصرف اکثر غذاها در رژیم غذایی دیابتی، ممانعتی ندارد اما بعضی از آن‌ها باید به اندازه کافی مصرف شوند. برخی از مواد غذایی نیز برای این بیماری فوق‌العاده می‌باشند زیرا غنی شده از ویتامین‌ها و مواد معدنی به همراه فیبر هستند، به همین دلیل قند خون را کاهش می‌دهند. افراد مبتلا به بیماری دیابت نباید در مورد مصرف مواد غذایی خود نگران باشند، آن‌ها هنوز هم می‌توانند غذاهای مورد علاقه خود را بخورند، اما ممکن است لازم باشد که مقدار کمتری از آن‌ها را استفاده کنند. انجمن دیابت آمریکا، گنجاندن مواد غذایی زیر را در رژیم غذایی دیابتی موثر می‌داند:
- لوبیا
- انواع توت‌ها
- مرکبات
- سبزیجات دارای برگ‌های سبز تیره
- لبنیات بدون چربی مانند ماست
- ماهی
- آجیل و دانه‌ها
- سیب‌زمینی شیرین
- گوجه فرنگی
- غلات کامل
- آووکادو
- تخم مرغ
- ماکارونی
- بادام زمینی
- میوه‌ها شامل پرتقال، خربزه، سیب، موز و انگور
- گوشت بدون چربی و مرغ
- زیتون و روغن زیتون
- پنیر سویا
- غذاهای نشاسته‌دار مانند سیب‌زمینی، ذرت و نخود سبز
- سبزیجات شامل کلم بروکلی، هویج و فلفل
خوردن یک رژیم غذایی دیابتی باید با رعایت نکاتی انجام شده که شامل موارد زیر می‌باشد:
- محدود کردن مواد غذایی حاوی قند زیاد
- کوچک کردن وعده‌های غذایی و گسترش دادن آن‌ها (در هر وعده غذایی، غذای کمتری بخورید اما تعداد وعده‌های غذایی خود را افزایش دهید)
- در مصرف کربوهیدرات‌ها، تعادل داشته باشید
- مصرف غلات، میوه‌ها و سبزیجات به صورت روزانه
- کاهش مصرف چربی در غذاها
- اجتناب از مصرف الکل
- کاهش مصرف نمک در مواد غذایی
بیماران دیابتی باید از مصرف چه غذاهایی پرهیز کنند؟
در رژیم غذایی دیابتی باید از مصرف برخی غذاها خصوصا آن‌هایی که دارای سدیم و چربی هستند، اجتناب کرد، زیرا این مسئله می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را در افراد افزایش دهد. این موضوع برای کسانی که به بیماری دیابت مبتلا هستند، بسیار نگران کننده خواهد بود. در این قسمت به معرفی این مواد غذایی خواهیم پرداخت:
- چربی و گوشت فرآوری شده
- محصولات لبنی حاوی چربی زیاد
- تنقلات و غذاهای فرآوری شده
- غذاهای سرخ شده و چرب
- محصولات پخته شده
- مواد غذایی با چربی اشباع شده و چربی ترانس
- نوشابه
- شیرینی
- بستنی
- آبنبات
- چیپس
- غذاهای شور و حاوی سدیم بالا
- دانه‌های فرآوری شده مانند دانه‌های موجود در نان سفید
علاوه بر این، باید در مصرف کربوهیدرات‌ها نیز میانه‌رو باشید، زیرا کربوهیدرات‌ها می‌توانند باعث افزایش سطح قند خون شوند.
معرفی نوشیدنی‌های مجاز برای افراد دیابتی
به غیر از رژیم غذایی مناسب، نوشیدنی‌ها نیز نقش مهمی در سطح گلوکز خون ایفا می‌کنند. در اینجا به معرفی برخی از این نوشیدنی‌ها اشاره خواهیم کرد:
- آب
- چای سیاه
- چای گیاهی
- آب میوه
- آب سبزیجات
- قهوه
آب میوه را در حد تعادل مصرف کنید زیرا حاوی کربوهیدرات است.
رعایت برخی نکات در افراد دیابتی
افراد مبتلا به بیماری دیابت، باید برچسب مواد غذایی را به هنگام مصرف مطالعه کنند و میزان قند، کربوهیدرات و کالری آن‌ها را بسنجند. فعالیت بدنی بخش مهمی از مدیریت سطح قند خون و حفظ سلامتی فرد را بر عهده دارد. فعالیت بدنی مزایای سلامتی بسیاری داشته که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- کاهش سطح قند خون
- کاهش فشار خون
- بهبود عملکرد جریان خون
- سوزاندن کالری اضافی
- بهبودی خلق و خو
- بهبود حافظه در افراد مسن
- خواب بهتر
افراد مبتلا به دیابت ممکن است با توجه به ضعف جریان خون و آسیب عصبی ناشی از سطح بالای قند خون، دچار مشکلاتی در پاهای خود شوند، از این رو پوشیدن یک کفش مناسب و فعالیت بدنی قطعا موثر خواهد بود.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با گلوتن “
گلوتن و تاثیر آن بر بدن ” را مطالعه کنید.
