اختلال دیس تایمی
اختلال دیس تایمی در جمعیت عمومی شایع است، یعنی 5 تا 6 درصد از کل افراد به آن مبتلا هستند. در بیماران مطبهای روانپزشکان عمومی هم شایع است، به طوری که حدود یک سوم تا یک دوم از کل این بیماران دچار این اختلال هستند. هیچ تفاوتی از نظر میزان بروز این اختلال در میان دو جنس مشاهده نمی شود. اختلال دیس تایمی در زنان زیر شصت و چهارسال شایعتر از مردان با هر سن و سالی است. در افراد مجرد و جوان و کم درآمد نیز اختلال دیس تایمی شایعتر است.
علائم اختلال دیس تایمی
علائم اختلال دیس تایمی (
Dysthymia) شبیه به افسردگی است، با این حال، تفاوت کلیدی این است که دیس تایمی مزمن بوده و علائم طی مدت حداقل دو سال رخ می‌دهند. در زیر به معرفی این علائم خواهیم پرداخت:
- احساس ناراحتی و ناامیدی
- اخلال در خواب
- کم انرژی بودن
- تغییر در اشتها
- بروز مشکل در تمرکز کردن
- ناسازگاری
- کمبود علاقه به فعالیت‌های روزانه
- کاهش باروری
- اعتماد به نفس پایین
- نگرش منفی
- اجتناب از فعالیت‌های اجتماعی
علائم ممکن است تا سال‌ها ادامه داشته باشند و مشکلاتی در دوران تحصیل، کار و روابط شخصی فرد ایجاد کنند، با این حال ترکیبی از داروها و گفتار درمانی می‌توانند در درمان دیس تایمی موثر باشند. علائم اختلال دیس تایمی اغلب در دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر شده و کودکان و نوجوانان مبتلا به این وضعیت ممکن است در طول یک دوره طولانی از زندگی خود دچار زودرنجی، بدخلقی و بدبینی شوند. آن‌ها همچنین ممکن است دچار مشکلات رفتاری، داشتن عملکرد ضعیف در مدرسه و مشکل برقراری تعامل با دیگر کودکان نیز شوند. علائم این وضعیت ممکن است چندین سال طول بکشد و شدت آن در طول زمان تغییر کند.
دلایل ایجاد اختلال افسرده خویی
دلایل ایجاد این وضعیت به طور دقیق مشخص نیست، اما برخی از عوامل ممکن است به پیشرفت بیماری کمک کنند که در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- عدم تعادل شیمیایی در مغز
- داشتن سابقه خانوادگی این بیماری
- داشتن سابقه دیگر شرایط روحی روانی مانند اضطراب یا اختلال دو قطبی
- برخی از شرایط استرس‌زا و دردناک در زندگی مانند از دست دادن یکی از عزیزان یا مشکلات مالی
- بیماری مزمن فیزیکی مانند بیماری قلبی یا دیابت
- آسیب مغزی فیزیکی مانند ضربه مغزی
تشخیص اختلال افسردگی مزمن
برای تشخیص دقیق این وضعیت، پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد، سپس آزمایش خون یا سایر آزمایش‌های احتمالی را انجام می‌دهد تا مانع از بروز بیماری‌های دیگری شود که علائم فرد را تشدید می‌نمایند. در صورتی که هیچ تحلیل فیزیکی برای علائم بیمار وجود نداشته باشد، پزشک ممکن است وضعیت سلامت روانی فرد را مورد بررسی قرار دهد. پزشک سوالات خاصی را جهت ارزیابی وضعیت کنونی ذهنی و احساسی از فرد خواهد پرسید و مهم است که فرد در مورد بروز علائم خود با پزشک صادق باشد. پاسخ شما به سوالات پزشک به وی کمک می‌کند تا تشخیص دهد که شما به اختلال دیس تایمی مبتلا هستید یا به نوع دیگری از بیماری روانی مبتلا شده‌اید. بسیاری از پزشکان از علائم ذکر شده در راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی برای تشخیص این وضعیت استفاده می‌کنند که ما در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- داشتن حالت افسردگی تقریبا روزانه
- اشتهای کم یا پرخوری
- اختلال در خواب
- خستگی و کم انرژی بودن
- اعتماد به نفس پایین
- ضعف در تمرکز
- اختلال در تصمیم گیری
- احساس ناامیدی
بزرگسالانی که به اختلال دیس تایمی تشخیص داده می‌شوند، تقریبا هر روز به مدت دو یا چند سال، افسردگی را تجربه خواهند کرد. کودکان یا نوجوانانی که با این اختلال تشخیص داده می‌شوند نیز، به مدت حداقل یک سال و تقریبا هر روز احساس خستگی یا افسردگی را تجربه می‌کنند. اگر پزشک اختلال افسردگی مزمن را تشخیص دهد، به احتمال زیاد شما را به یک متخصص بهداشت روان برای ارزیابی و درمان بیشتر ارجاع می‌دهد.
درمان اختلال دیس تایمی
درمان این وضعیت شامل دارو و گفتار درمانی است. اعتقاد بر این است که اگر دارو به تنهایی استفاده شود، موثرتر از گفتار درمانی خواهد بود، با این حال ترکیبی از دارو و گفتار درمانی اغلب بهترین روش برای درمان اختلال دیس تایمی به شمار می‌رود. اختلال افسردگی مزمن را می‌توان با انواع مختلف داروهای ضد افسردگی درمان کرد. در زیر به معرفی این داروها خواهیم پرداخت:
- مهار کننده‌های جلوگیری کننده سروتونین انتخابی مانند فلوکستین و سرترالین
- داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای مانند آمی تریپتیلین و آموکساپین
- مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین
پزشک ممکن است داروهای مختلف را با دوزهای متفاوت برای بیمار تجویز کند تا درمان موثرتری به وجود آید، البته این پروسه به صبر نیاز دارد، زیرا داروها برای اینکه اثر کاملی داشته باشند به چندین هفته زمان نیاز دارند. هرگز نباید داروها را خودسرانه و بدون مشورت با پزشک مصرف کنید. متوقف کردن درمان به طور ناگهانی و یا کاهش چندین دوز ممکن است باعث بدتر شدن علائم و افسردگی شود. گفتار درمانی نیز یک روش درمان مناسب برای بسیاری از افراد مبتلا به اختلال دیس تایمی به شمار می‌رود. مراجعه به یک درمانگر می‌تواند به شما در موارد زیر کمک کند:
- هدایت کردن افکار و احساسات خود در یک راه سالم
- مقابله با احساسات
- برطرف کردن بحران زندگی
- شناسایی اندیشه‌ها، رفتارها و احساساتی که موجب تشدید علائم می‌شوند
- جایگزین کردن باورهای منفی با مثبت
- به دست آوردن احساس رضایت و کنترل در زندگی
- تعیین اهداف واقع بینانه برای خود
تغییر در برخی از شیوه‌های زندگی نیز می‌تواند تا حدودی به درمان این اختلال کمک کند. در زیر به معرفی این روش‌ها می‌پردازیم:
- انجام تمرینات ورزشی حداقل سه بار در هفته
- خوردن رژیم غذایی که عمدتا از غذاهای طبیعی مانند میوه‌ها و سبزیجات تشکیل شده است
- اجتناب از مواد مخدر و الکل
- مصرف برخی از مکمل‌ها از جمله روغن ماهی
- تمرین یوگا
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با اختلالات روان تنی “
شناسایی علائم اختلالات روان تنی و درمان آن ” را مطالعه کنید.
