جراحی افزایش طول پا عمل سخت و پیچیدهای است که برای بلند کردن پایی که به طور قابل توجهی کوتاهتر از پای دیگر است؛ به دلیل نقص مادرزادی، یک وضعیت پزشکی که رشد مناسب استخوان را تحت تأثیر قرار میدهد یا شکستگی استفاده میشود.
کسی که میخواهد جراحی افزایش قد را انجام دهد باید کاملا نسبت به این جراحی و عواقب آن و مدت زمان طولانی درمان آگاه باشد و توان مالی جهت پرداخت هزینهی بسیار سنگین این عمل را داشته باشد. علاوه بر این، فردی که تحت این عمل قرار میگیرد باید سالم و غیرسیگاری باشد و ساختار استخوانیاش رشد کامل را کرده باشد.
با عمل افزایش قد میتوان استخوان ران (فمور) را ۵ تا ۸ سانتیمتر افزایش داد. افزایش قد بیشتر از ۸ سانتیمتر میتواند احتمال عوارض بعدی را بیشتر کند و پزشکان باید ایمنی و حفظ سلامتی فرد را در درجه اول اهمیت قرار دهند. گاهی اوقات دیده شده است فردی برای افزایش قد بیشتر، یک عمل کاملا جداگانهی دیگری روی استخوان ساق انجام داده تا ۵ تا ۸ سانتیمتر دیگر به قدش اضافه کند!
اولین قدم چیست؟
اولین قدم، یک جلسه مشاوره با پزشک جهت ارزیابی کلی و دقیق است. در این ویزیت، پزشک فرد را معاینه میکند و در مورد عمل افزایش قد با جزئیات و آشکار حرف میزند. عکس با اشعه ایکس نیز گرفته میشود تا پزشک بتواند برای عمل جراحی به دقت برنامهریزی کند.
به نظر میرسد یک مشاوره روانشناسی نیز لازم باشد. گاهی اوقات با صحبت دربارهی برخی نگرانیها و عوارض و ... فرد از انجام جراحی منصرف میشود و راهکارهای دیگری را امتحان میکند.
عمل افزایش قد چگونه انجام میشود؟
این عمل تدریجا و معمولا طی چند هفته انجام میشود. این روند تدریجی کمک میکند تا استخوانهای پا، مانند استخوان ران یا همان فمور و استخوان ساق یا تیبیا و بافتهای نرم مانند عضلات، پوست و عصبها فرصت این را داشته باشند که کمکم افزایش طول پیدا کنند.
فرد میتواند تصمیم بگیرد استخوان ساقش را بلندتر کند یا استخوان ران را. یک راه دیگر هم افزایش هر دو استخوان است که البته در زمانهای مختلفی انجام میشود؛ یعنی معمولا با فاصلهی چند هفته تا یک سال. پزشک میتواند روشی را که مناسب فرد است به او توصیه کند.
تمام این عملها از شروع تا پایان میتواند چندین ماه طول بکشد که اغلب بستگی به میزان قد افزوده شده دارد و این نشان میدهد که فرد باید یک همراه تماموقت داشته باشد و چندماهی هم نمیتواند به راحتی در محل کارش حاضر شود.
عمل افزایش قد چند مرحله دارد؟
عمل جراحی افزایش قد معمولا طی چهار مرحله انجام میشود:
. عمل جراحی که به آن اوستئوتومی (برش استخوان) میگویند
. دوره خفتگی یا دوره استراحت
. کشش استخوانها که روزانه و بسته به استقامت فرد انجام میشود و دورهای نسبتا طولانی است
. تثبیت؛ التیام، رشد استخوان و تحکیم بافت استخوانی جدید
عمل جراحی یا اوستئوتومی
طی این عمل، پزشک استخوان را برش داده و دو تکه میکند. همچنین ممکن است عملهایی برای نرم کردن فیبرهای عضله و آمادهسازی عصبها جهت رشد استخوان جدید صورت بگیرد؛ مثلا اگر استخوان ساق برش داده شود، پزشک تاندون آشیل را نیز میکشد تا مرحله بعدی آسانتر انجام شود.
ضمنا یک ابزار ارتوپدیک طی عمل جاگذاری میشود که دو نوع است:
. ابزار داخلی که وارد استخوان میشود.
. فیکساتور بیرونی که بیرون پاها قرار میگیرد. سوزنها و پیچهای فلزی این فیکساتورها را سر جای خود نگه میدارند.
طی چند ماه، سوزنها و پیچها سفتتر میشوند و بدین ترتیب استخوانها تدریجا و کم کم کشیده خواهند شد. فیکساتورهای بیرونی که معمولا مورد استفاده هستند شامل اسکلت فضایی تیلور یا ابزار ایلیزاروف میشود.
این عمل تحت بیهوشی عمومی انجام میشود.
دوره استراحت
بعد از انجام عمل جراحی، به استخوانها ۵ تا ۷ روز استراحت داده میشود. طی این مدت پزشک هیچ حرکتی برای کشش استخوان انجام نخواهد داد.
پیش از عمل، لازم است که فرد از خطرهای احتمالی آن آگاه باشد و خوب است بداند که این جراحی، دوره ریکاوری بسیار طولانی دارد و در این دوران لازم است دائم یک نفر مراقبش باشد و در انجام کارها به او کمک کند
کشش استخوانها
در این مرحله، خود فرد یا یکی از اعضای خانواده، هر روز وسیلهی ارتوپدیک داخلی یا بیرونی را تنظیم میکند تا دو بخش استخوان کم کم کشیده شده و از هم فاصله بگیرند.
فرد طی دورهی کشش استخوانها به فیزیوتراپی منظم و ورزش روزانه نیاز دارد تا طیف حرکتی و قدرت استخوانهایش حفظ شود. ممکن است به پنج روز فیزیوتراپی در هفته نیاز داشته باشد و این چیزی است که پزشک تعیین میکند.
تنظیم وسیله ارتوپدیک بسیار کم است و معمولا چیزی حدود ۷۵ صدم میلیمتر تا یک میلیمتر در روز میباشد. استخوانهای فرد میتوانند هر ماه حدود دو و نیم سانتیمتر قد بکشند.
استخوانها هر روز سازگارتر میشوند تا زمانی که به طول مورد نظر برسند. استخوان جدید کمکم رشد میکند و پلی میشود میان دو تکه استخوانی که از هم جدا شده بودند.
تثبیت استخوانها
این مرحله پایانی است که استخوان جدید، سختتر و محکمتر و کلفتتر میشود. این اتفاق وقتی میافتد که کلسیم در استخوان جدید جمع میشود. طی این مرحله پزشک فرد را تشویق میکند تا وزنش را روی پاهایش بیندازد (با کمک واکر یا چوب زیر بغل). این کار کمک میکند تا استخوان جدید، قویتر شود. فرد باید پروتئین زیادی بخورد و مکمل ویتامین و املاح مصرف کند تا استخوانهایش محکم شوند.
عمل افزایش قد روی چه افرادی انجام میشود؟
معمولا عمل افزایش قد برای افرادی انجام میشود که قد پاهایشان نابرابر است. اما امروزه خیلی از افراد تصمیم میگیرند برای بلندقامتتر شدن این عمل را انجام دهند.
به طور کلی عمل افزایش قد به این افراد توصیه میشود:
. افراد با نقایص مادرزادی
. بچههایی که صفحات رشدشان مشکل دارد
. افرادی که به دلیل یک آسیب فیزیکی، قد پاهایشان کوتاه شده است
علاوه بر موارد ذکر شده فرد باید از نظر روانشناختی پایدار باشد و از طرف خانواده حمایت شود تا بتواند مدت طولانی درمان را بگذراند.
عمل افزایش قد چه خطرهایی دارد؟
پیش از عمل، لازم است که فرد از خطرهای احتمالی آن آگاه باشد و خوب است بداند که این جراحی، دوره ریکاوری بسیار طولانی دارد و در این دوران لازم است دائم یک نفر مراقبش باشد و در انجام کارها به او کمک کند.
عمل افزایش قد میتواند با عوارض و خطرات زیر همراه باشد:
. عفونت محل اتصالات
. جابجایی مفصل
. آسیب به رگ
. عفونت استخوان
. کوتاه شدن عضله
. آسیب به عصب
. تشکیل زود هنگام یا دیر هنگام استخوان
. به هم نرسیدن دو تکه استخوان
. شکستگی در استخوان بلندشده
. درد شدید
. اسکار یا جای زخم
. سرعت ریکاوری در افراد متفاوت است. مثلا رشد استخوان جدید ممکن است در افرادی که دیابت دارند یا سیگاریاند کُندتر انجام شود.
. در دیگر موارد، استخوان ممکن است خیلی زود، سفت و سخت شود و اگر چنین اتفاقی روی بدهد، پزشک باید هر روز فرد را ویزیت کند تا تنظیمات لازم را انجام دهد و با متناسب کردن سرعت رشد استخوان، فرد را به هدفش برساند.
حرف آخر این که:
گاهی اوقات با پوشیدن کفشهای پاشنهدار و صاف نشستن و صاف راه رفتن میتوان به راحتی ظاهری قدبلندتر داشت بدون این که این همه هزینه و وقت و خطرات احتمالی را متحمل شد. سلامتی شما از همه چیز مهمتر است.
منبع:تبیان