با توجه به متداول بودن سرطان، عجیب نیست که به دنبال پیدا کردن راههای طبیعی و مطمئن برای کاهش ریسک ابتلا به سرطان، این بیماری بسیار چالشبرانگیز، باشید. خوشبختانه راههایی برای پایین آوردن احتمال برخی از سرطانها وجود دارد، اما همهی سرطانها قابل پیشگیری نیستند.
خوردن غذای سالم و طبیعی، حفظ وزن سالم بدن و داشتن تحرک بدنی منظم و همچنین کمتر در معرض نور خورشید قرار گرفتن برای پیشگیری از سرطان پوست، از بهترین راههای کاهش احتمال ابتلا به سرطان میباشند؛ اما یکی از معایب کمتر از نور خورشید استفاده کردن این است که سطح ویتامین D بدنتان هم پایین میآید. پوست شما میتواند با کمک نور خورشید ویتامین D بسازد. اما این ویتامین چه نقشی در ابتلا به سرطان دارد؟
آیا ویتامین D اثری بر ریسک سرطان دارد؟
یک سری از مطالعات نشان دادهاند دریافت ویتامین D بیشتر میتواند ریسک برخی از سرطانها را کاهش دهد؛ اما یک سری مطالعات دیگر چنین ارتباطی را نشان ندادهاند. با وجود این ابهام، ویتامین D دارای ویژگیهایی است که میتواند برای پیشگیری از سرطان مفید باشد. در آزمایشاتی که روی حیوانات انجام شد، ویتامین D توانسته بود سلولهای سالمی را رشد دهد و سلولهای آسیبدیده را از بین ببرد. وقتی سلولها جهش یا موتاسیون میکنند، باید از بین بروند و ویتامین D به مرگ این سلولها کمک میکند (اپوپتوز سلولهای آسیبدیده).
برخی پژوهشها نشان میدهند ویتامین D میتواند احتمال مرگ را در کسانی که سرطان دارند کاهش دهد و شواهدی که در این مورد در دسترساند، قویتر از شواهدی هستند که تا الان در مورد اثر ویتامین D بر ابتلای سرطان داریم
بنابراین ویتامین D، رفتارهای سلولها را تنظیم کرده و رشد سلولهای سالم را تقویت میکند. سرطان زمانی رخ میدهد که سلولها جهش میکنند و میتوانند خارج از کنترل تکثیر شوند. تحقیقات نشان میدهد ویتامین D، رشد رگهای خونی اطراف تومور را کاهش داده و اجازه نمیدهد اکسیژن و مواد مغذی به سلولهای تومور برسد. ضمنا، ویتامین D نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد و سیستم ایمنی هم مدام سلولها را از جهت سرطانی بودن یا نبودن چک میکند.
ویتامین D علاوه بر نقشی که در رشد سلولی و ایمنی بدن دارد به تنظیم جذب کلسیم از رودهها نیز کمک میکند و مشخص میکند چه اندازه کلسیم از ادرارتان دفع شود. بنابراین نقش مهمی در تعادل کلسیم و فسفر دارد.
انجمن ملی سرطان چه میگوید؟
اطلاعاتی که تاکنون در دسترس است، آنقدر کافی و گسترده نیست که بتوان با قاطعیت گفت مصرف ویتامین D میتواند جلوی سرطان را بگیرد؛ اما به این معنی هم نیست که ویتامین D در پیشگیری از سرطان نقش ندارد. بلکه تاکنون شواهد برای تائید قطعی این مسئله، کافی نبودهاند.
برخی پژوهشها نشان میدهند ویتامین D میتواند احتمال مرگ را در کسانی که سرطان دارند کاهش دهد و شواهدی که در این مورد در دسترساند، قویتر از شواهدی هستند که تا الان در مورد اثر ویتامین D بر ابتلای سرطان داریم. به هر حال در هر دو زمینه باید تحقیقات بیشتری انجام شود تا دانشمندان بتوانند نتیجهی قطعی مبنی بر تاثیر ویتامین D در پیشگیری از سرطان ارائه دهند.
بیشتر افراد ویتامین D کافی دریافت نمیکنند
علیرغم اینکه در سالهای اخیر در مورد اهمیت و نقش ویتامین D در سلامت افراد زیاد اطلاعرسانی شده اما همچنان خیلی از مردم ویتامین D کافی در بدن ندارند. چرا افرادی که پوست تیره دارند بیشتر دچار کمبود ویتامین D هستند؟ پوست تیرهتر نسبت به پوست روشنتر، ویتامین D کمتری از نور خورشید دریافت میکند. فردی که پوست روشن دارد، کافیست هر روز فقط ده دقیقه زیر نور مستقیم خورشید باشد (بدون ضدآفتاب) تا ویتامین D بسازد، اما کسی که پوست تیره دارد باید دو برابر یا حتی سه برابر بیشتر زیر نور مستقیم خورشید باشد.
فاکتورهای مرتبط با کمبود ویتامین D در مطالعات انجام شده:
. از سلامت کامل برخوردار نبودن
. نداشتن تحصیلات دانشگاهی
. فشار خون بالا
. پایین بودن سطح کلسترول خوب یا HDL
. چاقی
. مصرف نکردن لبنیات
یافتهها نشان میدهند زندگی کردن در نواحی که نور مستقیم خورشید کم است و بالای ۶۰ سال سن داشتن، با پایینتر بودن سطح ویتامین D بدن ارتباط دارند. مثلا کسانی که در خانه سالمندان زندگی میکنند و به ندرت بیرون میآیند و ۶۰ سال به بالا سن دارند، بیشتر ممکن است دچار کمبود ویتامین D باشند. غذا نمیتواند منبع خوبی از ویتامین D باشد، هرچند با مصرف شیر و ماست و غلات صبحانه غنی شده و ماهیهای چرب مثل سالمون میتوانید مقدار کمی از این ویتامین دریافت کنید.
همچنان، قرار گرفتن در معرض نور خورشید بدون ضدآفتاب، بهترین راه بالا بردن سطح ویتامین D در بدن است. از آنجایی که زیاد در معرض تابش خورشید بودن برای سلامت پوست خطرناک است و تمام افراد لزوما در جایی زندگی نمیکنند که نور مستقیم خورشید وجود دارد، بیشتر افراد میتوانند از مکمل ویتامین D با دوز ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ واحد در روز استفاده کنند.
تحقیقات نشان میدهد میتوانید تا ۴۰۰۰ واحد در روز ویتامین D بگیرید بدون اینکه مسموم شوید؛ اما بهتر است با پزشک مشورت کنید تا سطح ویتامین D بدنتان پیش از مصرف هر مکمل بررسی شود. اگر قصد مصرف مکمل ویتامین D دارید، از کولهکلسیفرول یا D3 استفاده کنید که دسترسی زیستی بیشتری نسبت به D2 یا ارگوکلسیفرول دارد.
کلام پایانی
مطالعات گستردهتری باید انجام شود تا بتوان پاسخ قطعی به این سوال داد که آیا میتوان با بالاتر بردن سطح ویتامین D بدن، ریسک سرطان را پایین آورد؟ یک چیز واضح است: شما نباید کمبود ویتامین D در بدن خود داشته باشید و سطح این ویتامین در بدنتان خیلی هم نباید بالا برود.
دانشمندان میگویند فواید ویتامین D تابع یک منحنی U شکل است و در هر دو انتهای این طیف، احتمال مرگ افزایش مییابد؛ خیلی پایین یا خیلی بالا. به همین دلیل لازم است هر شش ماه یک بار از طریق آزمایش خون، سطح ویتامین D خود را چک کنید.
سوابق پزشکی اعضای خانواده خود را نیز بدانید. بعضی از سرطانها دارای مولفه ژنتیکی هستند، هرچند فاکتورهای محیطی و سبک زندگی، نقش بزرگتری برای برخی از افراد دارد. به طور کل شما کارهای زیادی میتوانید برای کاستن از احتمال سرطان انجام دهید.
منبع:تبیان