از درمان عفونت‌های چشمی تا سرطان در بیمارستان فارابی/ بیمارستانی که نور هدیه می‌دهد

به گزارش خبرنگار طبنا(خبرگزاری سلامت)، برای بازدید از بخش‌های مختلف بزرگ‌ترین بیمارستان فوق تخصصی چشم‌پزشکی راهی بیمارستان ۸۰ ساله فارابی شدم. خانواده‌هایی از استان‌های دیگر به امید درمان بهتر چشم عزیزانشان به پایتخت سفر کرده بودند و پوشش لباس‌های محلی و همراه داشتن ملزمات سفر در محوطه بیمارستان موید این مسئله بود. بیم و هراس در چهره همه آنها موج می‌زد. هراسی برای از دست دادن بینایی و تاریک شدن آینده؛ برخی را سهل‌انگاری و برخی را بدشانسی به اینجا آورده بود. در حیاط بیمارستان پیرمردی عصا به دست با عینک ته استکانی که بند قرمزی به دسته‌های آن آویزان بود روی نیمکت نشسته بود. کنارش حصیر کوچکی همراه با یک فلاسک نیز قرار داشت تا کنار او نشستم شروع کرد به صحبت کردن، گویا دلش پر بود و گوش شنوایی می‌خواست تا شروع کند به درد و دل کردن؛  از او پرسیدم پدر جان چرا در حیاط نشسته‌ای؟  اینجا سرد است سرما می‌خوردی،  لبخندی تلخ زد و نگاهش به یکی از بخش‌ها دوخته شد. پیرمرد می‌گوید: منتظر حاج خانم هستم. بیمارستان بزرگ است و او رفته  بررسی کند به کدام بخش و دکتر باید مراجعه کنیم. تقریبا سه سالی است که در یکی از چشمانم هاله‌ای سیاه مشاهده شده و دیگری روز به روز سوی دیدنش کمتر می‌شود .در روستای خودمان نزدیک اراک به پزشکان زیادی مراجعه کردیم که هر کدام دارو و دوایی دادند برخی می‌گفتند؛ کهولت سن است و برخی دیگر معتقد به عمل جراحی بودند بنابراین به پیشنهاد یکی از دوستان دختر بزرگم که در تهران زندگی می‌کرد تصمیم گرفتیم قبل از اقدام به جراحی مراجعه‌ای به این بیمارستان داشته باشیم چراکه مادر یکی از دامادهایم نیز با مراجعه به این بیمارستان و یک عمل جراحی ساده هاله‌چشمش که سال‌ها درگیرش بود، برطرف شده است. در یکی از بخش‌ها که بیماران جراحی ارجاع داده می‌شدند، پسرکی با کلاه سفید و عینک دودی از کنارم عبور کرد مادرش بسیار نگران و سراسیمه به نظر می‌رسید اما پسرک آرام بود به دنبال آنها حرکت کردم وارد اتاق بزرگی شدم که بیماران این اتاق متفاوت از سایر بیماران بودند.  پسرک توان حرف زدن نداشت و در جواب سوال‌های مادرش تنها به نشانه تایید سری تکان می‌داد. منشی اسم پسرک را صدا زد، کلاه سفیدش را بلافاصله پس از برداشتن عینک برداشت، یکی از چشمانش پانسمان شده بوده، پزشک اجازه گرفت و چشم او را باز کرد.به جای چشم تنها گودال کوچکی از پوست روی صورت علی قرار داشت. سرطان تمام چشم او را گرفته بود و پزشکان مجبور به تخلیه کامل این عضو او شده بودند. *بهترین راه جهت پیشگیری از سرطان چشم دکتر فرزاد پاکدل،  فوق تخصص جراحی‌های پلاستیک و ترمیمی چشم که جراح چشم این پسرک بود درباره سرطان‌های چشم می‌گوید: سرطان‌هایی که در نواحی چشم به وجود می‌آید به دلیل نقص در کروموزوم‌هاست به این معنا که برخی از ژن‌ها به درستی عمل نکرده و سلول‌ها شروع به رشد بی‌رویه می‌کنند.از جمله شایع‌ترین سرطان‌ها مربوط به ضایعات پوست است که عامل ایجاد کننده آن UV یا همان اشعه نور خورشید است همچنین به وجود آمدن هر نوع ضایعه‌ای که تاکنون وجود نداشته همانند زگیل در پلک، چشم یا صورت که در حال رشد باشد و شروع به خونریزی یا ترشح کند و سبب ایجاد اختلال در عملکرد بینایی فرد شود می‌تواند از علائم سرطان چشم باشد. *پیگیر تاخیر معوقات و کارانه ما باشید در ادامه با هماهنگی مدیر روابط عمومی بیمارستان فارابی، وارد بخش جراحی چشم شدم در رختکن، خانم‌ها مشغول پوشیدن لباس‌های مخصوص اتاق عمل بودند که پرستاران با شنیدن اینکه خبرنگار هستم از معوقات و تاخیر ۶ ماهه کارانه‌شان سخن گفتند و خواستند که این مسئله به صورت جدی پیگیری شود و امیدوار بودند با توجه به اینکه حرفه‌ آنها جزو مشاغل سخت است مسئولان مربوطه راهکاری بیندیشند.   *جراحی پلک‌های به هم چسبیده نوزاد پیش از ورود به اتاق عمل با پدر و مادر بسیار  جوانی روبه‌رو شدم، اشک از چشمان مادر جوان جاری بود، پدر گریه نمی‌کرد اما نگرانی از چهره‌اش نمایان بود. زن مسنی هم آنها را همراهی می‌کرد و به زن جوان دلداری می‌داد و تکرار می کرد: «آرام باش امیدوارم که کیان کوچولو حالش خوب می‌شود.» از مادربزرگ کیان وضعیت را جویا شدم، او می‌گفت: شش روز پیش در بیمارستان آرش، کیان متولد شد. چند ساعتی طول کشید تا پرستاران کیان را آوردند پسر کوچولو ناله می‌کرد اما اشکی از چشمانش جاری نمی‌شد علت را از پزشک او جستجو شدیم، پزشک پاسخ داد متاسفانه هر دو پلک کیان به یکدیگر چسبیده است و به طور مادرزادی توانایی باز کردن چشمانش را  ندارد و برای بررسی بیشتر باید او را به یک بیمارستان تخصصی ببرند تا توسط پزشک و متخصصان چشم بررسی شود. مادربزرگ کیان می‌افزاید: بلافاصله پس از مرخص شدن کیان را به بیمارستان فارابی آوردیم که پزشک گفت، باید چشمان او مورد عمل جراحی قرار بگیرند و حالا کیان کوچک ۶ روز است که در فارابی به سر می‌برد. وارد اتاق عمل شدم، پزشکی در حال جراحی چشم بیماری بود. دکتر آهی کشید و گفت:« هر دو چشمش عفونت کرده است.» پرسیدم آقای دکتر علت عفونت چیست؟ که پرستار سریع جواب داد اسمش شهره است و تنها ۲۱‌ سال دارد؛ نگاهی به ناخن‌هایش بینداز دلیلش را متوجه می‌شوی! از بلندی ناخن‌ها و چرک‌های زیرش مشخص بود که بیمار مورد نظر چندان اهل رعایت بهداشت فردی نبوده و همین مساله باعث عفونت چشمانش شده است.     *هشدار در مورد استفاده از لنزهای زیبایی دکتر قاسم فخرایی، جراح و متخصص چشم در ادامه بیان می‌کند: عدم رعایت نکات بهداشتی و استفاده مداوم از لنزهای تماسی مشترک سبب عفونت چشم در این بیمار شده و نکته‌ای که مردم باید توجه داشته باشند این است که عفونت‌های چشم بیمار برداشته می‌شود اما نمی‌تواند دوباره بینایی کامل خود را بدست آورد. این جراح و متخصص چشم  می‌گوید: لنزهایی که وضعیت بهداشتی آنها معلوم نیست و در آرایشگاه‌ها به افراد ارائه می‌شود، عوارض زیادی به همراه دارد و حتی ممکن است مشترک بین چند نفر استفاده شود لذا  نتایج بسیار خطرناکی را به همراه دارد و در مواردی سبب عفونت‌های بسیار خطرناک قرنیه و حتی تخلیه کامل چشم بیمار می‌شود. وی ادامه می‌دهد: بنابراین ما به طور کلی به هیچ عنوان استفاده از لنزهای تماسی را توصیه نمی‌کنیم و اگر فردی آنها را استفاده می‌کنند برای پیشگیری از عفونت‌های چشم ضرورت دارد که شرایط استریل کردن لنز را بدانند و از استفاده مشترک پرهیز کنند چرا که در مواردی حتی اگر منجر به عفونت چشم نشود عوارضی همچون قرمزی چشم، التهاب و نامنظمی سطح چشم را به همراه دارد. *انجام سالانه ۸۰ هزار جراحی چشم در بیمارستان فارابی عیوب منتی، مدیر روابط عمومی بیمارستان فارابی که در حاشیه بازدید و تهیه گزارش از بیمارستان با آن ملاقات کردم، در مورد آمار ارائه خدمات به بیماران می‌گوید: بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی بزرگترین بیمارستان چشم در ایران است. که سالیانه حدود 80 هزار عمل جراحی در آن انجام می‌شود و روزانه 500 بیمار اورژانس و 200 هزار بیمار غیر اورژانس به این بیمارستان مراجعه می‌کنند. وی ادامه می‌دهد: در بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی فارابی 227 تخت فعال داریم و در هر بخش بستری 23 درمانگاه تخصصی و فوق تخصصی، 12 واحد پاراکلینیکی، 5 مجموعه اتاق عمل که شامل 46 تخت جراحی است نیز در این بیمارستان ارائه خدمت به مردم می‌دهند. * لزوم راه‌اندازی بیمارستان‌های مشابه فارابی بیمارستان فارابی روزانه پذیرای تعداد زیادی از هموطنان برای ارائه خدمات چشم پزشکی است. بیمارستانی که در چهارشنبه آخر سال شاید کمتر کسی باشد که نامش را نشنیده باشد. این بیمارستان قطب علمی چشم پزشکی ایران است و تنها بیمارستان‌ فوق تخصصی دولتی چشم در پایتخت محسوب می‌شود. بیمارستانی که شاید تلاش شده در استان‌های دیگر نیز مشابه آن راه اندازی شود ولی هنوز بیمارستانی نتوانسته در بخش دولتی جای آن را بگیرد و همین امر و وجود پزشکان حاذق در آن سبب مراجعه سالانه تعداد زیادی بیمار از مناطق مختلف کشور شده است. بیمارستانی که هر چند وزیر بهداشت چندی پیش نوید مدرن‌تر شدن آن  را در میان بیمارستان‌های چشم پزشکی منطقه و ایران داد ولی جا دارد نمونه‌های مشابه آن هر چه سریع‌تر در نقاط مختلف ایران جهت دسترسی بیشتر بیماران احداث و به بهره‌برداری برسد.