آیا با آزمایش خون به تنهایی، میتوان متوجۀ سرطان یا انواع بیماریهای خطرناک شد؟ این سوالی است که ذهن اغلب ما را در این فضای ملتهب، حسابی درگیر خود کردهاست. در این مطلب، قصد داریم به پاسخ این سوال بپردازیم و بررسی کنیم با پیشرفت علم و تکنولوژی، آزمایشهای خون، میتواند به ابزاری قدرتمند برای تشخیص بسیاری از بیماریها از جمله عفونتها باشد؟ آیا این آزمایشها قادر به تشخیص زودهنگام سرطان نیز هستند؟ با ما همراه باشید.
تشخیص تست سرطان با آزمایش خون
اگر بخواهیم به این سوال، پاسخی کوتاه بدهیم، باید بگوییم: بله، اما؛ به تنهایی کافی نیست. آزمایش خون یکی از ابزارهای تشخیصی مهم در پزشکی است که میتواند به تشخیص انواع مختلف سرطان کمک کند. با این حال، برای تشخیص قطعی آن، معمولاً به ترکیبی از آزمایشها، تصویربرداری و بیوپسی نیاز است و نمیتوان به تنهای از آن برای تست سرطان استفاده کرد. برای مثال برای تشخیص سرطان دهانه رحم نمیتوان به آزمایش خون اکتفا کرد بلکه باید از تست پاپ اسمیر استفاده نمود.
چگونه آزمایش خون میتواند در تست سرطان مورد استفاده قرار گیرد؟
از جمله مواردی که با کمک آزمایش خون میتوان در تشیص سرطان استفاده کرد، عبارتاند از:
۱.تومور مارکرها
«تومور مارکرها» موادی هست که سلولهای سرطانی تولید میکنند، این مواد در آزمایش خون قابل شناسایی هستند. البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که وجود تومور مارکرها در خون، همیشه به منزله سرطان خون نیست و ممکن است در برخی بیماریهای دیگر نیز این اتفاق بیفتد.
۲.آزمایشهای ژنتیکی
آزمایش خون در تشخیص و شناسایی جهشهای ژنتیکی مرتبط با سرطان نیز بسیار موثر است.
۳.تستهای سلولی توموری در گردش
با کمک آزمایش خون میتوان تستهای توموری در گردش یا (Circulating Tumor Cells یا CTC) را در برخی از انواع سرطان تشخیص داد. این سلولها از تومور اولیه جدا شده و به جریان خون وارد میشوند، آزمایشهایی که CTC را تشخیص میدهند، میتوانند اطلاعات مهمی در مورد وضعیت بیماری، پیشرفت سرطان، و پاسخ به درمانها به پزشک ارائه دهند. این نوع آزمایشها به عنوان یک روش غیرتهاجمی برای نظارت بر سرطان در مراحل مختلف و حتی شناسایی عودکردن آن، استفاده میشوند.
۴.آزمایش پروتئین خون
با کمک آزمایش خون میتوان به بررسی پروتئینهای غیرطبیعی سیسم ایمنی پرداخت. گاهی اوقات میزان پروتئین خون در افراد مبتلا به « مولتیپل میلوما» که نوعی سرطان است، بالا میرود.
۵.بررسی تغییرات در سلولهای خونی
برخی سرطانها به طور مثال لوسمی، پانکراس، سرطانهای ناحیه گردن و سر، ... موجب تغییر تعداد و نوع سلولهای خونی شده و با آزمایش خون میتوان متوجۀ آن شد.
آیا آزمایش خون در تشخیص دقیق ایدز (HIV) موثر است؟
در پاسخ باید گفت: بله میتوان با آزمایش خون به طور دقیق متوجۀ ابتلای فرد بهHIV شد. موارد دقیقی که با کمک آزمایش خون میتوان در این بیماری ویروسی نقص ایمنی انسانی بررسی کرد، عبارتاند از:
بررسی آنتیبادی بدن
آزمایش خون میتواند با بررسی آنتیبادیهای بدن، به بررسی ابتلای فرد به ایدز بپردازد. قدرت بررسی آن حدود ۳ تا ۱۲ هفته پس از عفونت است.
بررسی آنتیژن HIV
این آزمایش خون یا همان تست ایدز دقیقتر است و حدود ۲ تا ۶ هفته پس از ابتلای فرد به، HIV میتواند بیماری را در او تشخیص دهد.
آزمایش RNA ویروسی
این آزمایش میتوان RNA موجود در خون را بررسی کند و پاسخ آن بسیار سریعتر بوده و حدود ۱۰ روز پس از عفونت، قابل تشخیص است.
"در کل، آزمایشهای خون به دلیل دقت بالا، نقش مهمی در تشخیص و نظارت بر وضعیت HIV دارند."
آزمایش خون سل فری (Cell-Free DNA Test) چیست و چه کاربردی دارد؟
«آزمایش سل فری» یا آزمایش DNA بدون سلول روشی نوین و غیر تهاجمی است که با بررسی DNA آزاد در خون انجام میشود. این DNAها از سلولهایی مانند سلولهای جنین در دوران بارداری یا سلولهای توموری در افراد مبتلا به سرطان، آزاد شدهاند.
کاربرد اصلی آزمایش سل فری
- غربالگری قبل از تولد
مهمترین کاربرد آزمایش سل فری، در غربالگری پیش از تولد است با کمک این آزمایش میتوان به بررسی مواردی زیر پرداخت:
- تشخیص اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون، ادواردز و پاتائو
- تعیین جنسیت جنین
- تشخیص برخی بیماریهای ژنتیکی تک ژنی
- تشخیص سرطان
گفته میشود، از این آزمایش میتوان برای تشخیص زودهنگام برخی سرطانها، نظارت بر پیشرفت بیماری و پاسخ به درمان و تشخیص عود بیماری استفاده کرد.
و اما سخن آخر
یادتان باشد، آزمایش خون، پنجرهای رو به دنیای درون بدن ماست که به پزشکان کمک میکند تا بسیاری از بیماریها، از جمله تشخیص سرطان و HIV گرفته تا غربالگری قبل از تولد را متوجه شوند. با این حال، برای رسیدن به تشخیص دقیق و درمان مناسب، همواره باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.
پیشرفتهای روزافزون در حوزۀ پزشکی، نویدبخش توسعه آزمایشهای دقیقتر و سریعتر برای تشخیص بیماریها در آینده هستند. تشخیص زودهنگام سرطان، یکی از مهمترین عوامل بهبود شانس درمان است و آزمایش خون میتواند نقش کلیدی در این زمینه ایفا کند.
«آزمایشگاه نیلو» با بهرگیری از بهترین امکانات و افراد متخصص، میتواند طیف گستردهای از آزمایشهای مختلف اعم از آزمایش خون، تست سرطان، تست HPV و ... را با دقت و سرعت بینظیر برای شما انجام دهد. برای انجام آزمایشهای خون و مشاوره با متخصصان، به وبسایت نیلو مراجعه کرده یا با آنها تماس بگیرید.
نظر شما