عزاداری روز هشتم حسینیه اعظم زنجان در گذر زمان/صدای طبل «کربلایی پاشا»

به گزارش خبرگزاری سلامت(طبنا)‌زنجان ،حسینیه اعظم زنجان از اماکن مذهبی شیعیان است که در جنوب شهر زنجان واقع گشته‌است.قدمت این مکان به حدود یک قرن پیش می‌رسد این حسینه توسط دو تن بنام‌های حاج میرزا محمد نقی و حاج میرزا بابایی وقف گردید.

همه ساله روز هشتم محرم دسته عزاداری ازمحل مسجد در خیابان فردوسی تا امام زاده سید ابراهیم حرکت می‌کند، در طول مسیر حرکت دسته نذورات و احشام به صورت زنده و ذبح شده تقدیم دسته می‌شود، روز هشتم محرم در زنجان به یوم العباس معروف است، علاوه بر مردم زنجان از استان‌های مختلف و افراد عالی‌رتبه کشوری و لشکری در این دسته عزاداری می‌کنند.

صدای طبل "کربلایی پاشا" برای دعوت عزاداری

صدای طبل «کربلایی پاشا» که در فضای حسینیه می پیچید، مردم شهر زنجان با خبر می شدند که امروز هشتم محرم و روز حرکت دسته عزاداری این مسجد است،همدیگر را خبر می‌کردند و مساجد و تکایای دیگر به احترام حسینیه برای برپایی باشکوه دسته این مسجد به کمک می‌آمدند...

صدای این طبل حسی نوستالژیک و خاطره انگیز برای قدیمی‌های این شهر و به نوعی یادآور مراسم زیبای «نقاره زنی» در بارگاه ملکوتی حضرت ثامن الحجج در مشهد داشت.

در روزگاری که رادیو و تلویزیون نبود و سایر وسایل خبررسانی و ارتباطی مثل تلفن و بلندگو به اشکال امروزی وجود نداشت، صدای طبل کربلایی پاشا، آماده باش حرکت دسته ای بود که امروز به واسطه شکوه و عظمتش، دومین قربانگاه جهان اسلام لقب گرفته است.

نواختن این طبل با ملودی و ریتم خاصی توسط مرحوم کربلایی اسماعیل معروف به کربلایی پاشا عزت شوکتی پشت بام و بالای سردر مسجد حسینیه اعظم انجام می‌گرفت.

نواخته شدن این طبل ساعاتی پس از صبح روز هشتم محرم آغاز و تا لحظاتی قبل از حرکت دسته ادامه می‌یافت.

در سال های دور دسته حسینیه اعظم بعداز عبور از خیابان ضیایی وارد بازار می شد و با حرکت دسته، تعطیلی بازار برای ایام عاشورا و تاسوعا آغاز می شد، حرکت این دسته تا امامزاده سید ابراهیم (ع) ادامه داشت و در مسیر احشام ذبح می شد و این روال تا اوایل دهه ۶۰ ادامه داشت.

با افزایش تعداد عزاداران حسینی بازار از حرکت دسته حذف و از طریق خیابان فرودسی به سمت سبزه میدان و سپس امامزاده حرکت این دسته انجام می شود و در مسیر برگشت نیز خدام با نوحه خوانی تا جلوی درب حسینیه عزاداری می کنند.

مرحومین حاج زین العابدین شهیدی، ابراهیم داودی، حمدالله ابطحی و شیخ علی ادیبی در گذشته در حسینیه اعظم زنجان مداحی می‌کردند،اما از اواخر دهه ۳۰ مداحانی همچون "حاج اصغر گنج خانلو"، حاج غلامرضا عینی فرد،"حاج جواد رسولی"، حاج مرتضی حیدری، حاج قربانعلی امامی در این حسینیه نوحه خوانی می کردند اما برخی از مداحان از جمله علی عزیزپور و حاج اصغر صنایعی فقط در زمان حرکت دسته عزاداری نوحه خوانی می کردند.

امکانات امروز در آن زمان وجود نداشت و برای حرکت مداحان همزمان با دسته چهار پایه های ۶۰ و ۷۰ سانتی زیر پای مداح می گذاشتند و وقتی که مردم پاسخ مداح را می دادند، چندنفر چهار پایه را حرکت می دادند.

برگزاری دسته عزاداری حسینیه اعظم پس از دوسال وقفه  

پس از شیوع ویروس کرونا در اواخر سال ۹۸، به طور کلی اکثر رویدادهای مذهبی، فرهنگی، ورزشی و اجتماعی تعطیل شد که دسته حسینیه اعظم زنجان هم از جمله همان رویدادهاست که دو سال به دلیل وجود ویروس منحوس کرونا برگزار نشد.

خوشبختانه از اواسط سال گذشته و با شروع واکسیناسیون عمومی روند همه‌گیری ویروس کرونا متوقف شد و به مرور زمان برگزاری اکثر رویدادها از سر گرفته شد.

طی صدور  مجوز برگزاری دسته بزرگ عزاداری حسینیه اعظم زنجان  در روز هشتم محرم معروف به "یوم‌العباس" (ع) پس از ۲ سال وقفه در ۱۵ مرداد سالجاری (هشتم محرم ) ساعت ۱۶ با حضورعاشقان ابوالفضل عباس (ع) و مداحی و مرثیه خوانی مداحانی همچون ولی‌الله کلامی زنجانی، مرتضی حیدری، مهدی رسولی، جواد رسولی و جلیل محمدی برگزار خواهد شد.

 گفتنی است: مرحوم کربلایی پاشا عزت شوکتی در هفتم فروردین ۱۳۰۵ شمسی در زنجان متولد شد، وی کارگر و بازنشسته سازمان آب منطقه ای زنجان بود و ارادت و علاقه وافری به ائمه اطهار به ویژه حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام داشت. او همواره در هیئت ها و دسته های عزاداری مشارکت و حضوری فعال داشت.

این پیرغلام، عضو دائمی هیئت حسینی مرحوم حاج تقی شریعتی بود و چندین بار به اتفاق همسر و فرزندانش به زیارت کربلا مشرف شد و یکبار که به صورت غیررسمی و قاچاقی به قصد زیارت وارد عراق شده بود به اتفاق مرحوم حاج عزت گیوه‌ای توسط استخبارات عراق دستگیر و مدت ۱۹ روز در کاظمین زندانی بودند.

مرحوم کربلایی پاشا عزت شوکتی پدر شهید گرانقدر خلیل عزت شوکتی بود که در دوره دانشجویی به جبهه اعزام و در عملیات خیبر در منطقه جزایر مجنون به شهادت رسید.

وی منزلی در نزدیکی مسجد حسینیه اعظم داشت و به خاطر عشق و علاقه اش به این آستان مقدس تا آخر عمر حاضر به تغییر و جابجایی منزل نشد و سرانجام در دهم دی ماه ۱۳۸۳ شمسی دیده از جهان فرو بست و در قبرستان پایین شهرستان زنجان در جایگاه ابدی آرام گرفت.

گزارش : زهرا نوری