چرا باید ضد آفتاب را جدی گرفت؟

به گزارش خبرگزاری سلامت(طبنا) از فارس، دکتر محمد درایش متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جهرم با اشاره به اهمیت استفاده از ضد آفتاب در برابر نور خورشید گفت: اشعه خورشید ساطع کننده امواج UVB ، UVA و UVC به سمت کره زمین است. لایه اوزون موجود در جو مانع ورود اشعه  UVC که از نوع خطرناک ترین و سرطان زا ترین نوع اشعه است به زمین می شود. ولی اشعه  UVA  و UVB وارد جو کره زمین شده و در سطح زمین گسترش پیدا می کند. لازم به ذکر است که اشعه UVA به میزان ۷۵ درصد از شیشه  هم عبور می کند و اشعه UVB در محیط بیرو ن از منزل سبب آفتاب سوختگی می شود.

وی در ادامه  افزود: اگر فرد در طولانی مدت در معرض اشعه های  UVA  و UVB قرار گیرد مضرات این اشعه ها می تواند باعث ایجاد آسیب های پوستی شود.

به گفته وی یکی از آسیب های پوستی photo aging یا پیر شدگی پوست است. به این صورت که اشعه خورشید به تدریج باعث تخریب و از بین رفتن الیاف کلاژنی در قسمت عمری پوست می شود. این تخریب در طول زمان اتفاق می افتد و علاوه بر آن می تواند باعث ایجاد یک سری رادیکال های آزاد در سطح پوست شود.

این متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه خاطر نشان کرد: کسانی که به واسطه شغلشان در محیط بیرون و زیر نور خورشید قرار دارند بیشتر از دیگران در معرض اشعه نور خورشید هستند و این در معرض بودن طی ۱۰ الی ۲۰ سال می تواند به مرور رادیکال هایی در سطح پوست آزاد کند که منجر به سرطان های پوست شود.  سرطان سلول بازال (Basal cell carcinoma) یا به اختصار BCC و سرطان اسکواموس سل کارسینوما (Squamous cell carcinoma) یا به اختصار SCC که از شایع ترین سرطان های پوست است.

وی با اشاره به اینکه بعضی از پوست ها در برابر نور خورشید آسیب پذیر تر  هستند گفت:  کسانی که دارای پوست روشن و یا به عبارتی بلوند هستند در برابر اشعه نور خورشید حساسیت بیشتری دارند. به این صورت که اگر مدت کوتاه تری در برابر نور خورشید قرار گیرند، پوستشان دچار قرمزی و آفتاب سوختگی می شوند. به مرور این آفتاب سوختگی باعث تغییر حالت پوستی مانند افتادگی پوست و شلی پوست شده و همین طور لکه های پوستی بنام "ملاسما" ایجاد می شود. این افراد باید مراقبت های پوستی بیشتری داشته باشند.

دکتر درایش با بیان این مطلب که بیشترین میزان اشعه نور خورشید از ساعت ۱۰ تا ۲ بعد از ظهر وجود دارد گفت: البته در قسمت های مختلف کره زمین این ساعت ها متفاوت است و نور خورشید در مناطقی که در نزدیکی مدارهای راس السرطان و راس الجدی قرار دارند عمود بوده و اشعه های مضر نور خورشید تا ۴ بعد از ظهر نیز گسترش می یابد. بنابراین اگر افراد از ساعت ۱۰ صبح تا ۲ بعد از ظهر بیرون از منزل هستند حتما باید از ضد آفتاب استفاده کنند.

این متخصص پوست در پاسخ به این سوال که از کدام برند ضد آفتاب باید استفاده کرد گفت: اینکه کدام برند بهتر است و باید از آن استفاده کرد مهم نیست، موضوعی که  باید روی آن تاکید شود استفاده مکرر ضد آفتاب و تمدید آن است. اگر شما یک برند معمولی ضد آفتاب خریداری کنید و در طی روز چندین بار آن را تمدید نمایید خیلی بهتر از آن است که یک ضد آفتاب گران قیمت تهیه شود و فقط یک بار در طول روز از آن استفاده گردد.

وی در ادامه اضافه کرد: توصیه می شود ضد آفتاب حداقل هر از ۳ ساعت تمدید شود. به خصوص اگر فرد در بیرون از منزل حضور دارد. به این صورت که فرد با یک دستمال مرطوب ضد آفتاب را از سطح پوست خود پاک کرده و ضد آفتاب جدید را روی پوست قرار داده و تمدید کند. این حالت موجب می شود پوست در برابر اشعه uv  خورشید تحت محافظت قرار گیرد.

دکتر درایش با اشاره به  SPF موجود در ضد آفتاب گفت:   «SPF» مخفف عبارت «Sun Protection Factor» است و میزان اثر بخشی یک ضد آفتاب در برابر اشعه  UV خورشید مشخص می کند. میزان اثر بخشی ضد آفتاب در برابر اشعه  UV خورشید با (SPF ۱۵) ۹۳درصد، با ( SPF ۳۰)  بین ۹۵ تا ۹۶ درصد و با  SPF  بالای ۵۰، ۹۸ درصد است.

وی با اشاره به این مطلب که استفاده از ضد آفتاب برای  کودکان هم توصیه می شود گفت:  از یک سالگی و سنین خیلی پایین تر ( شیر خوارگی) می توان ضد آفتاب فیزیکال با  SPF  پایین ۱۵ که بسیار سبک است و اثر پوشانندگی دارد استفاده کرد. برای کودکان ضد آفتاب با  SPF ۳۰ یا SPF ۴۰ و از سن ۱۲ تا ۱۴ سال SPF  بالای ۵۰ توصیه می شود.

وی خاطر نشان کرد: ضد آفتاب فیزیکال مناسب کودکان، اثر پوشانندگی خاصی روی صورت ندارد و فقط باعث محافظت در برابر اشعه خورشید می شود و عارضه ای به دنبال ندارد. در دوران بارداری هم توصیه می شود مادران  از ضد آفتاب های فیزیکال به جای ضد آفتاب های شیمیایی استفاده نمایند.

وی عنوان کرد: ضد آفتاب ها بر اساس نوع پوست صورت متفاوت است. کسانی که دارای پوست چرب بوده باید از ضد آفتاب فاقد چربی  OIL FREE استفاده نمایند. ضد آفتاب هایی که روی آنها  ALL SKIN TYPY درج شده است بیشتر برای پوست های خشک و معمولی قابل استفاده است و باعث رطوبت رسانی به پوست می شود. پیشنهاد می شود از این نوع ضد آفتاب استفاده شود.

وی در ادامه بیان کرد: ضد آفتاب ها انواع مختلفی دارد، رنگی و فاقد رنگ که هیچ عارضه ای نداشته و  تفاوتی در کارایی ضد آفتاب ایجاد نمی کند و تنها بستگی به سلیقه شخص دارد.

وی با اشاره به استعمال ضد آفتاب در محیط خانه گفت: اگر محیط منزل مانند آپارتمان، آفتاب گیری کمی داشته باشد نیاز به استفاده از ضد آفتاب در خانه نیست اما اگر فرد در خانه حیاط دار و ویلایی زندگی می کند که نور بیشتری وجود داشته و فرد در معرض آفتاب قرار دارد، استفاده از آن توصیه می شود.