قانون انتخابات نیازمند اصلاحات جامع است/سربازی در بودجه 1401

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، دکتر هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان پیش از ظهر امروز شنبه (۲۳ بهمن ۱۴۰۰) با حضور در نشست خبری، آخرین نظرات شورای نگهبان درباره طرح‌ها و لوایح را تشریح کرد.

بیشتر بخوانید:

نظر شورای نگهبان درباره آخرین مصوبات دولت و مجلس + جزئیات

دکتر هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان طی سخنانی در نشست خبری خود با اصحاب رسانه، ضمن تبریک میلاد با سعادت حضرت امام جوادالائمه علیه السلام به مردم شریف ایران و اصحاب رسانه گفت: همچنین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را تبریک عرض می کنم و یاد حضرت امام خمینی(ره) و همه شهدا و مجاهدان مومنی که برای پیروزی جمهوری اسلامی ایران تلاش کردند را گرامی می‌دارم و برای همه کسانی که تحت رهبری و ولایت مقام معظم رهبری برای تحقق آرمان‌های انقلاب تلاش می کنند، آرزوی توفیق دارم.

** اصلاح قانون انتخابات

وی در پاسخ به سوالی درباره اصلاح قانون انتخابات گفت: بحث اصلاح قانون انتخابات موضوعی است که بارها در شورای نگهبان نسبت به آن تاکید شده و همانگونه که بارها گفته شده است قوانین انتخابات ما نیازمند اصلاحات جامع و جدی هستند، اصلاحاتی که بنابر سیاست‌های کلی باید صورت بگیرد و بخش‌های مختلف اعم از پیش ثبت‌نام، شرایط داوطلبان، تبلیغات، منابع مالی، نقش‌آفرینی احزاب را باید مورد ارزیابی قرار دهد و اینها مواردی است که ما بارها نسبت به آن توضیح داده‌ایم؛ نظر من این است که در همه این موضوعات باید قانون انتخابات اصلاح شود؛ ما به دنبال اصلاحات جامع قانون انتخابات هستیم و طبیعتا باید اصلاح چنین مصوباتی، از مجلس شروع شود.

سخنگوی شورای نگهبان افزود: شورای نگهبان در زمینه قانون انتخابات و اصلاحات آن، تجربیات خوبی دارد و ما حاضریم تجربیات‌مان در حوزه انتخابات را در اختیار مجلس بگذاریم که قوانین به نفع مردم و کشور اصلاح شود.

** طرح ساماندهی صنعت خودرو

دکتر طحان نظیف در پاسخ به سوالی درباره طرح ساماندهی خودرو گفت: ما در ابتدا ابهاماتی درباره این طرح داشتیم که در مرحله آخر و پس از رفع ایرادات اعلام کردیم که مصوبه مجلس هیچ مغایرت و ابهامی ندارد؛ اما هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مغایرت‌هایی درباره این مصوبه مجلس تشخیص داد و طبق قانون ما این مغایرت‌ها و ایرادات را به مجلس اعلام کردیم لذا شورای نگهبان هیچ ایرادی نسبت به این طرح ندارد.

وی درباره ادعایی مبنی بر ردصلاحیت یک نماینده مجلس به دلیل سخنرانی علیه خودروسازان و مافیای خودرو گفت: از اینکه برخی چنین مباحثی را مطرح کردند، تعجب کردیم و همکاران روابط عمومی ما در شورای نگهبان با تماس با شخص مورد نظر جزییات را بررسی کردند.

سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: در نهایت، موضوع بررسی و مشخص شد در پرونده این نماینده، حتی یک کلمه درباره خودرو و خودروسازی وجود نداشت و در هر دوره‌ای که این فرد در انتخابات شرکت کرده، تایید صلاحیت شده و ردصلاحیتی در کار نبوده است. شورای نگهبان از کسانی که مسئولیت‌هایی دارند یا قبلا مسئولیت داشته‌اند، انتظار دارد دقیق‌تر صحبت کنند و سنجیده‌تر سخن بگویند و مطالبی که احتمال می‌دهند صحیح نباشد را بیان نکنند و اگر در منابع‌شان تردید دارند، اینگونه مطالب با شورا در میان بگذراند تا بحث به صورت صحیح و درست منتقل شود.

دکتر طحان نظیف ادامه داد: واقعیت این است که همه از تصادف زنجیره‌ای که اتفاق افتاد متاثر شدیم، اما حتی در چنین مواقعی هم باید از بیان مطالب احساسی و هیجانی پرهیز کرد.

** قانون تغییر وضعیت ایثارگران

دکتر طحان نظیف در پاسخ به سوالی درباره قانون تغییر وضعیت ایثارگران گفت: درباره عدم اجرای هر قانون باید سراغ مجلس به عنوان تصویب کننده قانون، رفت. شورای نگهبان وظیفه بررسی مصوبات مجلس از حیث شرعی بودن و تطابق با قانون اساسی را دارد، در صورت تبدیل شدن مصوبه ای به قانون، پیگیری عدم اجرای آن برعهده مجلس است و به وظایف نظارتی مجلس برمی‌گردد لذا باید از نمایندگان مجلس در مورد کم و کیف اجرای آن بپرسید و این شورا در این زمینه وظیفه ای را ندارد.

** ارزیابی درباره بودجه 1401

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر ارزیابی شورای نگهبان در مورد بودجه 1401 کشور تصریح کرد: با توجه به اینکه کمیسیون تلفیق لایحه بودجه را تصویب کرده اما گزارش این کمیسیون به مرحله نهایی یعنی بررسی و تصویب در صحن علنی نرسیده است، نمی‌توان درباره بودجه 1401 اظهار نظر قطعی کرد البته باید این نکته را هم در نظر گرفت که هر چه بودجه واقعی تر باشد، امکان کنترل نظم و انضباط مالی و تورم بهتر خواهد بود.

** هشدار درباره دخالت نمایندگان در انتصابات دولتی

سخنگوی شورای نگهبان درباره اظهارات اخیر مدیر کل انتخابات شورای نگهبان درباره دخالت نمایندگان مجلس در امور اجرایی، اظهار داشت: نمایندگان محترم چون نماینده مردم هستند، بیشترین ارتباط را با مردم دارند و مشکلات آنها را ملاحظه می‌کنند و مراجعات زیادی به آنها می‌شود، شاید هیچ مسئولی به اندازه نماینده با مردم و مسائل آنها در ارتباط نباشد، اما نمایندگان براساس قانون اساسی وظایف مشخصی دارند که شامل قانونگذاری و نظارت بر اجرای قوانین است؛ برای نظارت منعی وجود ندارد اما اگر نظارت تبدیل به دخالت در اجرا شود، خلاف استقلال قوا و خلاف قانون اساسی است

دکتر طحان نظیف ادامه داد: در واقع نمایندگان می‌توانند اگر در جایی مشاهده شد که یک مقام مسئول و یک مدیر اجرایی یا یک وزیر، وظیفه خود را به درستی انجام نمی‎دهد از ابزارهای نظارتی خودشان همانند تذکر، سوال، استیضاح و حق تحقیق و تفحص استفاده کنند؛ البته بیانات مقام معظم رهبری هم در این خصوص روشن و واضح است و اتفاقا ایشان توصیه خاصی نسبت به این مجلس داشتند که از دخالت در انتصابات پرهیز کنند لذا اگر امری دخالت محسوب شود، شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها آنها را لحاظ خواهد کرد و قبلاً هم مواردی در این خصوص وجود داشته است.

** اصلاح قانون اساسی

وی در پاسخ به سوالی درباره لزوم اصلاح قانون اساسی و نظر شورای نگهبان در این مورد، گفت: راه اصلاح قانون اساسی در خود قانون اساسی پیش‌بینی شده و در اصل 177 قانون اساسی آمده است و نگرانی در این خصوص وجود ندارد. طبیعتاً اگر فرایند اصلاح قانون اساسی درست طی شود با اشکالی مواجه نخواهد شد، اما در قانون اساسی ظرفیت‌های مغفول و بر زمین مانده‌ای وجود دارد که طبیعتاً منطق ایجاب می‌کند که اجرای مفاد قانون اساسی فعلی را به صورت حداکثری انجام دهیم و بعد از آن در صورتی که قانون اساسی نیاز به بازنگری داشت، مانع و محدودیتی برای بازنگری وجود ندارد.

سخنگوی شورای نگهبان خاطر نشان کرد: موضوعاتی که شاید نیاز به بازنگری داشته باشند، مشخص نیستند و باید در مجامع علمی و دانشگاهی در مورد آن بحث شود و جای آن در این جلسه نیست، ولی ابزارهایی همانند تفسیر و سیاست‌های کلی در راستای قانون اساسی وجود دارد که شورای نگهبان و سایر مراجع می‌توانند از آنها استفاده کنند، به هر حال اولویت اقتضا می‌کند که ما از قانون اساسی فعلی و مفاد آن حداکثری استفاده کنیم اما راه بازنگری در قانون پیش‌بینی شده است.

** نظارت بر رفتار نمایندگان

وی در پاسخ به سوالی درباره نظارت بر رفتار نمایندگان تصریح کرد: اصل نظارت بر رفتار نمایندگان طبق بیانات مقام معظم رهبری و توصیه ایشان به نمایندگان در سال‌های گذشته وجود داشته است، البته این قانون موجود را، قانون قوی نمی‌دانیم و با اشکالاتی مواجه است؛ در بحث نظارت بر نمایندگان، اگر بحث نظارت بر صلاحیت آنها مطرح باشد، این نظارت در زمان انتخابات در اختیار شورای نگهبان است، اما اگر بحث نظارت بر رفتار نمایندگان باشد بر اساس قانون اساسی اگر در چارچوب وظایف نمایندگی باشد، نماینده کاملا آزاد است ولی اگر در چارچوب نمایندگی نباشد، هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان این اختیار را دارد تا بر رفتار نمایندگان نظارت کند.

سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: اصل نظارت مجلس بر نمایندگان قابل دفاع است به این معنا که در صورت مشاهده رفتار یا مشکل در مجلس نسبت به آن پیشگری و جلوگیری صورت بگیرد اما اگر ابزارهای نظارتی، کافی و موثر نبود می‌توان از قوه قضاییه و در زمان انتخابات از طریق شورای نگهبان نظارت را اعمال کرد و این نظارت، هدفش مچ‌گیری نیست بلکه هدف از نظارت بر نمایندگان، اصلاح است و امیدواریم با اصلاح ایرادات این قانون، مشکلات موجود اصلاح شوند.

** سربازی در بودجه 1401

دکتر طحان نظیف در پاسخ به سئوالی درباره مصوبه کمیسیون تلفیق مبنی بر ارائه کارت معافیت رایگان به برخی مشمولین سربازی غایب گفت: در موضوعات مرتبط با نظام وظیفه، نظر ستاد کل برای شورای نگهبان مهم است که این فرآیند قانونی، طی شده باشد، طبیعتا این مصوبه هنوز نهایی نشده و باید در صحن علنی رای بیاورد و فرآیند به لحاظ قانونی باید طی شود.

وی همچنین گفت: در قانون بودجه موضوعات مرتبط با بودجه مشخصا باید مطرح و تبدیل به قانون شود و جای احکام غیر بودجه‌ای واقعاً در قانون بودجه نیست و اثر خوبی هم در نظام حقوقی ما ندارد، قانون بودجه باید دخل و خرج دولت و هزینه‌ها و درآمدها را در خود داشته باشد و موضوعات غیر بودجه‌ای در جایگاه خودشان، تبدیل به قانون شوند.

** طرح جهش دانش بنیان

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوالی درباره طرح جهش تولید دانش بنیان گفت: این طرح با اشکالات و ابهاماتی در شورای نگهبان مواجه شد و این طرح‌های جزو طرح‌های خوب مجلس است که با همکاری دولت تکمیل شد. ایرادات و ابهامات شورای نگهبان در جهت تقویت و افزایش قابلیت اجرای این مصوبه بود که نمایندگان و دست‌اندرکاران مرتبط با این موضوع می‌توانند بر چنین امری صحه بگذارند.

** تکلیف لایحه رتبه بندی معلمان

دکتر طحان نظیف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا شورای نگهبان نامه‌ای در زمینه پذیرش بار مالی لایحه رتبه‌بندی فرهنگیان از سوی دولت دریافت کرده و یا خیر؟ گفت: دولت در لایحه رتبه بندی فرهنگیان بار مالی نسبت به لایحه خودش را قبول کرده و آن مواردی که در مجلس اضافه شده را دولت تقبل نکرده است؛ راهکار موجود این است که یا دولت بار مالی که توسط مجلس به لایحه اضافه شده را قبول کند یا مجلس مواردی را که به لایحه اضافه ‌کرده را حذف کند و به لایحه اولیه برگردد.

وی ادامه داد: ما از نزدیک، همکاری‌های فراوانی را با قوه مقننه و قوه مجریه نسبت به این مصوبه داشته‌ایم و به این همکاری‌ها ادامه خواهیم داد چون مسئله فرهنگیان را مهم می‌دانیم و همیشه قدردان این قشر فرهیخته و دلسوز هستیم، ولی واقعیت این است که اگر بار مالی مرتفع نشود ما شاهد اجرای مصوبه، نخواهیم بود؛ جلساتی در کمیسیون آموزش نسبت به ایرادات و ابهامات برگزار شد که بنده خودم حضور پیدا کردم و ابهامات غیرمالی را تا حدی مرتفع کردیم و امیدواریم در بحث بار مالی نیز، تفاهم و جمع‌بندی مشترکی بین دو قوه مجریه و مقننه به وجود آید.

**طرح شفافیت

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به تصویب طرح شفافیت تصریح کرد: ما در شورای نگهبان از هر چیزی که منع شرعی و قانونی نداشته باشد استقبال می‌کنیم و از هر موضوعی که برای اطلاع رسانی عمومی و شفافیت تصمیم گیری نهادها مفید باشد ما از آن استقبال می‌کنیم، این که چه چیزی تصویب می‌شود باید ببینیم که متن نهایی چه خواهد بود و بعد نسبت به آن اظهارنظر کنیم.

دکتر طحان نظیف اظهار داشت: اما در خصوص شفافیت در شورای نگهبان، ما حداقل در حوزه مصوبات پیشتاز بوده‌ایم و سامانه نظرات شورای نگهبان که الان هم در دسترس شما عزیزان برای استفاده موجود می‌باشد گویای این بحث می‌باشد، لذا ما در مصوبات و مشروح مذاکرات همواره پیشتاز بوده‌ایم اما در بحث انتخابات همان بحث‌های قانونی و شرعی وجود دارد که اگر قانون اصلاح شود باید ترتیبات آن هم پیش بینی شود.