احساس مزه فلزی، ترش، شور، تلخ و شیرین در دهان در روزهای پس از تزریق داروی شیمی درمانی از عوارض داروها است.
البته همه افراد در طول شیمی درمانی دچار این عارضه نخواهند شد. اما برخی از داروهای شیمی درمانی باعث ایجاد آن می شود. داروهایی مانند «کاربوپلاتین»، «سیس پلاتین»، «دوکسوروبیسین»، «ژمسیتابین» و «پاسلیتاکسل» از جمله داروهایی هستند که باعث تغییر طعم می شوند.
تغییرات طعم می تواند چند ساعت پس از اتمام تزریق داروی شیمی درمانی و یا حتی تا چند روز پس از آن اتفاق بیفتد که می تواند باعث کاهش وزن و سوء تغذیه در حین درمان شود، چرا که در چنین شرایطی اشتهای بیمار به میزان زیادی کاهش می یابد.
توصیه هایی برای کاهش این عارضه وجود دارد، از جمله:
توصیه می شود که این بیماران دو تا سه ساعت بعد از شیمی درمانی از خوردن غذا خودداری کنند.
قبل از غذا خوردن، یک تکه یخ در دهانشان بگذارند، این بیماران نباید از قاشق و بشقاب و ظروف استیل استفاده کنند.
مصرف گوشت سفید مانند مرغ و ماهی را جایگزین گوشت قرمز کنند. زیرا مصرف گوشت قرمز، احساس طعم فلزی در دهان را تشدید می کند.
مصرف نوشیدنی های ترش مانند لیموناد یا لیموترش کمک می کند تا طعم فلزی دهان کمتر شود. البته در صورت داشتن خشکی دهان یا هرگونه زخم دهان، از مصرف این نوشیدنی ها خودداری کنند.
پخت و پز با ادویه هایی مثل زردچوبه و رزماری نیز به کاهش طعم فلزی غذاها کمک می کند. همچنین غذای خود را با چاشنی ها و سس هایی با طعم باربکیو یا کچاپ مخلوط کنند.
آدامس با طعم نعنا یا آبنبات های دلخواه مصرف کنند.
پیشنهاد می شود برای این بیماران، اسموتی های میوه ای یخ زده تهیه شود و سبزی ها و پروتئین نظیر شیر خشک نیز به آن اضافه شود.
مصرف آناناس به کاهش طعم فلزی دهان کمک می کند، اما در صورت داشتن زخم دهان بهتر است مصرف نشود.
«شبنم باقری»
کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز
نظر شما