پس از انتخابات سال 96 و با تشدید تحریم های نامردانه از سمت ترامپِ آمریکا و عدم موفقیت دولت روحانی در حوزه اقتصاد و سروسامان دادن به سیاست داخلی و خارجی کشور، رغبت مردم به مشارکت در فضای اجتماعی و سیاسی جامعه پایین آمد. این بی تفاوتی در مشارکت و رای دهی انتخابات مجلس سال گذشته و پایین آمدن چشم گیر در مشارکت در انتخابات مجلس به عینه خود را نشان داد.این عدم رغبت هم از طرف حاکمیت و هم از طرف هردو طیف چپ و راست ایران، به حالتی نگرانی از آینده و جایگاه مشروعیت بین المللی تبدیل شده است و سیاستمداران و فعالین حزبی و سیاسی و تحلیلگران مختلف در این خصوص به بیان دیدگاههای خود و نگرش ها و نیز نگرانی های خود به کرات پرداخته اند.
مردم ایران در چند سال اخیر دچار گرفتاری‌های زیادی شده‌اند. حوادث سالهای 96 و 98 نشان از وجود فاصله های بسیار زیاد طبقاتی در میان مردم و نارضایتی هایی را عملکردها نشان داد؛ به همین دلیل اعتماد آنها به طور جدی کمرنگ شده است. بنابراین با توجه به شرایطی که در حال حاضر مشاهده می‌شود، میزان مشارکت مردم جهت شرکت در انتخابات سال 1400 پایین خواهد بود. و جامعه رغبتی برای رای دادن نخواهد داشت. چون برای اصلاح امور و امیدوار کردن مردم کمی دیر شده است.
شعارهای بدون عمل داده شده در 4 سال گذشته باعث کم شدن سرمایه اجتماعی گردید. اوضاع به‌گونه‌ای پیش رفت که مردم پاسخ مثبتی ندیدند. به همین دلیل، این ذهنیت از سوی قشر مهمی در جامعه پیدا شد که چه رای بدهند و چه تصمیم به رای ندادن بگیرند، شرایط آنها تفاوت چندانی نخواهد کرد. طبیعی است، در چنین حالتی انگیزه‌ای برای رفتن به پای صندوق‌های رای وجود نداشته باشد و نگرانی بابت کاهش مشارکت در انتخابات سال اینده به پررنگ‌ترین حالت ممکن خود برسد.مسجل شدن فضاهای پرتنگنای اقتصادی برای مردم در بعد از سال 96 و تنگناهای معیشتی مردم و دشواری زندگی برایشان، باعث افزایش ناامیدی ها گردیده است.
هرچند تا انتخابات ریاست جمهوری 1400 شش ماه فرصت باقی مانده است، اما در این مدت کم اگرچه حاکمیت و دولت در مسیر رونق اقتصادی و معیشتی مردم گامهای مثبتِ کوچکی بردارد، این نگرانی از وجود عدم مشارکت پایین خواهد آمد. مردم ایران در 42 سال پس از حاکمیت جمهوری اسلامی نشان داده اند که هیچ‌گاه توقع زیادی ندارند. فقط کافی است مطالبه‌های‌شان جدی گرفته شود تا مثل همیشه پای کشورشان بایستند.
با همه ی این اوصاف، کاندیداهایی از هردوجناح اصلاح طلب و اصولگرا، احساس وظیفه کرده و درحال پایش اوضاع سیاسی و اجتماعی جامعه و پیدا کردن جای پایی در میان مردم و پایگاه رای هستند.
- تلاش های انتخاباتی جناحین : اصلاح طلب/ اصول گرا هرچه قدر به سمت خردادماه سال آینده نزدیکتر می شویم تکاپوی کاندیداهای منتسب به هردوجریان فکری ـ سیاسی کشور پررنگتر و فعال تر می شود. الف- اصلاح طلبان:
تا قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و ترس از رای مجدد ترامپ، جریان اصلاحات چندان جهت حضور، و مشتاقی جهت ورود به انتخابات نشان نمی داد. فضاسازی ها و تخریب های تندوتیز جریان اصولگرا علیه دولت روحانی و نقد بی رحمانه برجام و حملات مکرر به دکترظریف و همچنین حملات به اصلاح طلبان حامی رئیس جمهور روحانی، و آنها را دخیل در وضع کنونی اقتصاد کشور دانستن، همه و همه نشان از عدم رغبت این جناح به مصادیق جدی انتخابات 1400 نشان می داد. اما پس از پیروزی بایدن در امریکا و امیدیافتن این جناح سیاسی به بازشدن فضای مذاکره با آمریکا، یخ آنها را تاحدودی باز کرده و تمایلشان به بررسی و معرفی کاندیدا میان بزرگان این جریان را به تکاپو انداخت. پیام و نامه های سیاسی ـ انتخاباتی حضرات موسوی خوئینی ها و کروبی و میدان داری مجمع روحانیون مبارز در این کارزار سیاسی و همچنین فعال تر شدن احزابی مانند کارگزاران سازندگی، اتحادملت و اعتمادملی و معرفی نفراتی از میان اعضای مرکزی و منتسب به خود، به جامعه جهت کاندیداتوری و تست سیاسی جامعه از برجسته ترین اقدامات در این خصوص در طی ماه اخیر است. آنچه که در این میان حائز اهمیت و بررسی بیشتر و بهمراه طی زمان است، باید دید که این جناح چه تئوری را در انتخابات آینده در پیش خواهد گرفت. آیا مانند انتخابات سال 84 با تعدد کاندیداها مواجه خواهند بود یا باز ورود سیدمحمدخاتمی را همانند سال 92 شاهد بوده و با یک کاندیدا وارد انتخابات می شوند؟ از میان نیروهای اصلاح طلب و اعتدالیون اشخاصی مانند : دکتر ظریف، دکتر مسعود پزشکیان، دکتر جهانگیری، دکتر عارف، محسن هاشمی رفسنجانی، اردکانیان، محمدجواد جهرمی، عباس آخوندی و صادق خرازی و... تاکنون در فضای سیاسی کشور طرح شده اند.
ب ـ اصولگرایان در اردوگاه راست ایران اسلامی، همانند هرانتخابات ریاست جهموری، لیست های بلندبالای زیادی جهت ورود و اعلام آمادگی به چشم می خورد. به‌تعبیر محمدرضا باهنر، از سران برجسته این جناح، در شرایط فعلی در فرآیند تکراری با دوره‌های گذشته، به‌دنبال سازوکاری برای رسیدن به وحدت هستند. این جناح از سال 96 به وحدت نسبی حول محور ابراهیم رئیسی دست یافتند، اما نتوانستند کاندیدای خود را ساختمان پاستور برساند اما همچنان در طی این سه سال گذشته توپخانه تخریب و حملات رسانه ای ـ سیاسی خود را به دولت مستقر حفظ کرده و هرروز که به سمت انتخابات نزدیکتر می شویم، حملاتشان نیز پررنگتر می گردد. در این جناح افراد دائم الحضوری مانند: دکترجلیلی، دکتر قالیباف، دکتر ولایتی، دکترمحسن رضایی و حجت الاسلام رئیسی بازهم مطرح هستند. اگر بتوانیم لاریجانی را در این مسیر معرفی کنیم، وی نیز همانند دوره های قبلی از چهره های مطرح است. در این میان چهره های جدیدی نیز در این اردوگاه به چشم می خورد. مانند سردار محمدسعید، سردار دهقان،علیرضا زاکانی، عزت الله ضرغامی، قاضی زاده هاشمی و ... تاکنون مطرح شده اند. حال باید منتظر ماند و نظاره گر فضای سیاسی و رصد رخدادهای هردو جناح سیاسی و بررسی اتفاقات آینده بین الملل به خصوص پس از تحلیف ریاست جمهوری جو بایدن در آمریکا، بود تا شاهد نفرات نهایی و ردشده از فیلترهای خاص شورای نگهبان باشیم تا ببینیم کلیددار آینده پاستور چه کسی خواهد شد.
سعیدفرجی - روزنامه نگار
نظر شما