چگونه ویروس‌های خوب به سلامت ما کمک می‌کنند؟

به گزارش گروه سلامت طبنا (خبرگزاری سلامت) از مدیکال نیوزتودی، امروزه ما می‌دانیم باکتری‌ها و میکروبیوم‌ها در حفظ سلامت و همچنین بیماری‌هایمان چه نقشی را بازی می‌کنند. البته سال‌ها طول کشید تا توانستیم به اهمیت میکروارگانیسم‌های دوست پی ببریم. محققان هنوز در تلاش برای درک تعامل بدن ما با باکتری‌ها بودند که موضوع ویروس‌های خوب و نقش آنها روی سلامت‌مان هم مطرح شد. هر وقت به واژه میکروبیوم‌ها برمی‌خوریم، فورا به یاد باکتری‌های می‌افتیم. اما میکروبیوم‌ها شامل ویروس‌ها (ویروم) و قارچ‌ها (مایکوبیوم) و باکتری‌ها هستند. تاکنون دانشمندان به مایکوبیوم‌ها‌ و ویروس‌ها توجه کمی نشان داده‌اند. ویروس‌ها معمولا در بدن ما مکان‌های زیست‌محیطی ویژه‌ای، مخصوصا در سطوح مخاطی مانند درون بینی، دهان و آستر روده، برای خود ترتیب می‌دهند. روده ما تعداد بسیاری میکروبیوم‌های ویروسی دارد. برخی از ویروس‌ها موجب انواع بیماری‌ها مانند آبله، هپاتیت، ایدز و هاری می‌شوند. اما بیشتر آنها هیچ علاقه‌ای به سلول‌های انسان ندارند. بیشتر این ویروس‌ها در روده ما زندگی می‌کنند و از نوع ویروس‌های خوب به نام باکتریوفاژ هستند. در واقع هر کجا که باکتری وجود داشته باشد، ویروس‌های باکتریوفاژ هم به فراوانی یافت می‌شوند. باکتریوفاژ‌ها که به اختصار فاژ هم نامیده می‌شوند و به شکل‌های مختلف روی زمین وجود دارند. برخی از آنها در منابع آب شیرین وجود دارند و در هر میلی‌لیتر آب، بیش از ۱۰ بیلیون ویروس دیده می‌شود. باکتریوفاژها وارد باکتری‌های می‌شوند و کنترل دستگاه سلولی آنها را به دست می‌گیرند و با استفاده از آنها مواد ژنتیکی خود را تکثیر می‌کنند. اکنون کاملا مشخص است که باکتری‌های روده می‌توانند روی سلامت یا بیمار شدن روده نقش داشته باشند، بنابراین جای تعجبی هم ندارد که ویروس‌های باکتری‌خوار هم  همین اثر را روی وضعیت جسمانی ما بگذارند. در دهه‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۵۰، دانشمندان با استفاده از باکتریوفاژها به جنگ عفونت‌های باکتریایی می‌رفتند. این روش درمانی نه‌تنها موثر بود بلکه عوارض جانبی هم نداشت. اما با کشف آنتی‌بیوتیک‌ها که می‌توانستند طیف وسیعی از باکتری‌ها را از بین ببرند، این روش درمانی کم رنگ شد. اما ترس از ایجاد مقاومت به آنتی‌بیوتیک دوباره فاژدرمانی مورد توجه قرار گرفته است. یک ویژگی این ویروس‌های خوب این است که برخلاف آنتی‌بیوتیک‌ها، گونه خاصی از باکتری‌ها را هدف قرار می‌دهند. بنابراین با هدایت آنها می‌توانیم کاری کنیم که باکتریوفاژها به گونه‌ای از باکتری‌های بیماری‌زا حمله کرده و آنها را از بین ببرند. به گزارش طبنا، محققان قصد دارند با استفاده از ویروس‌های خوب، جمعیت باکتری‌های بیماری‌زا را کنترل کنند. مترجم: نادیا زکالوند