به گزارش گروه سلامت طبنا (خبرگزاری سلامت) از مدیکالاکسپرس، مغز ما دایما با انتخابهای متفاوت روبهروست. مثلا، شکلات بخورم یا بیسکوئیت؟ سوار اتوبوس بشوم یا با خودروی شخصی بروم؟ چه لباسی بپوشم: نخی یا پشمی؟
زمانیکه تفاوت کیفیت بین دو انتخاب بسیار زیاد است، انتخاب خیلی سریع انجام میشود. اما وقتی این تفاوت بسیار کم و ناچیز باشد، احتمال دارد تصمیمگیری چند دقیقه حتی بیشتر طول بکشد.
اما چرا انتخاب بین دو تا چند گزینه سخت است؟ برای پاسخ به این سوال محققان دانشگاه ژنو در سوئیس- با همکاری محققان هاروارد- یک مدل ریاضی ترفند انتخاب مطلوب را ایجاد کردند. آنها توضیح دادند که تصمیمهای مطلوب بر اساس ارزشهای واقعی هر انتخاب احتمالی نیست، بلکه براساس تفاوتهای ارزشی بین انتخابها صورت میگیرد. بنابراین با این ترفند تصمیمگیری، مغز مقدار پاداشی را که دریافت میکند، افزایش میدهد.
به طور کل دو نوع تصمیمگیری وجود دارد: تصمیمگیری اول، دریافتی و بر اساس اطلاعات حسی است. مثلا، قبل از این خودرو به من نزدیک شود، آیا میتوانم از خیابان عبور کنم؟
تصمیمگیری دوم بر اساس ارزشدهی است و در واقع باید بین چند گزینه موجود انتخاب شود. مثلا سیب بخورم یا زردآلو؟
محققان عصبشناس دانشگاه ژنو، نوعی مدل ساده ریاضی طراحی کردند که روش تصمیمگیری مغز را بدین شکل شرح میدهد: وقتی ما با چند پیشنهاد مواجه میشویم، بنابر تجربههای پیشین، تفاوتها و ارزشهای آنها را بررسی میکنیم. سپس بنابر تجربه مثبتی که از گزینهای داشتیم، آن گزینه را انتخاب میکنیم. وقتی تفاوتهای دو یا چند گزینه بسیار کم باشد، تصمیمگیریمان کمی طول میکشد اما تفاوتهای بسیار میان چند گزینه، تصمیمگیری را برای ما راحت کرده و سرعت میدهد.
در واقع محققان دانشگاه ژنو در بررسیهای خود به این نتیجه رسیدند که مغز بر اساس ارزش انتخابهای گوناگون تصمیمگیری نمیکند، بلکه به تفاوتهای موجود میان گزینهها توجه کرده و تصمیم نهایی خود را میگیرد.
محققان اکنون به بررسی چگونگی تمرکز مغز روی خاطرات خود در مورد گزینههای احتمالی و تجربهها پرداختهاند تا دریابند مغز وقتی با موضوعی ناشناخته روبهرو میشود و خاطره یا تجربهای در مورد آن ندارد، چگونه میتواند تصمیمگیری کند.
به گزارش طبنا، سازوکار مغز در برابر تصمیمگیری بسیار پیچیده است اما اگر میان دو یا چند گزینه تفاوتهای آشکاری وجود داشته باشد، مغز میتواند فرآیند تصمیمگیری را به راحتی انجام دهد.
مترجم: نادیا زکالوند
نظر شما