محمدسیاح: به گزارش
خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت؛ شیوع کروناویروس جدید در سال 2019 تا به امروز بیشتر از 10 میلیون مبتلا و 500 هزار فوتی بر جای گذاشته است و این وضعیت ادامه دارد. سیستمهای بهداشتی و درمانی جهان در مقابل این ویروس دچار فرسودگی شده و حتی جان بسیاری از کادر درمان راهم گرفته است.
کروناویروس در طول 5 ماه گذشته نشان داد که میتواند رفتارهای مختلفی انجام دهد و نتایج تحقیقات برای یافتن واکسن را بی نتیجه کند، با این حال کشورهای زیادی به دنبال کشف واکسن این بیماری هستند که تا به امروز نام داروهای مختلفی را هم برای آن مطرح کرده اند. برخی از کشورها در حالی از ساخت واکسن حرف به میان آوردند که هنوز نتایج تحقیقات بالینی آزمایش آن نشان نمیداد که واکسن موثر باشد.
در همین شرایط و زمانیکه محققان جهان در پی یافتن واکسن و دارویی موثر برای درمان کووید 19 هستند بسیاری در بیمارستانها با این بیماری دست و پنجه نرم میکنند و برای زنده ماندن تلاش. کادرهای درمانی در کشورهای مختلف جهان با از جان گذشتگی سعی دارند تا بیماران کووید 19 را زنده نگه دارند. به همین دلیل هم تا زمان کشف واکسن یا دارویی مناسب برای کووید 19، درمان با استفاده از داروهایی که تاثیری حتی کوچک روی بیماران دارند مورد استفاده قرار میگیرد.
آزمایش های بالینی داروی کرونا
براساس آنچه که سازمان غذا و دارو اعلام کرده است در پروتکل درمان کرونا داروی خاصی به جز فاویپیراویر و رمدسیویر وجود ندارد. چون هنوز مطالعات بالینی این داروها هم به اتمام نرسیده است و زمانی در پروتکل درمانی کرونا قرار میگیرد که کمیته علمیمبارزه با کرونا مطالعات بالینی آن به اتمام برسد. قبل از آن هم سازمان غذا و دارو داروهایی که ضدویروس هستند را تهیه و در اختیار معاونت درمان قرار میدهد و آنها هم این داروها را به چند بیمارستان خاص میدهند تا مطالعات بالینی آن را انجام بدهند.
داروهایی مانند فاویپیراویر و رمدسیویر که مورد آژانس اروپا است را بیشتر خانوادههای درگیر بیماری کووید 19 میشناسند و میخواهند که پزشک آن را تجویز کند اما چون این داروها هنوز در کانال بیمارستان مورد استفاده قرار نگرفته است خانواده بیماری برای تهیه این دارو با گرفتن نسخه برای تهیه آن به بازارهای غیررسمیو سیاه میرود.
براساس آخرین اطلاعات ممکن است که این دارو در بازار آزاد هم وجود داشته باشد اما با تقلبی است یا قاچاق. در حال حاضر پنتوپرازول را به اسم رندسیویل با قیمت 20 میلیون تومان میفروشند و چون نیاز به استفاده از 5 ویال در بیماری است چیزی حدود 100 میلیون تومان برای متقاضی آب میخورد.
اثرگذاری تایید نشده
کشمکش وزارت بهداشت و درمان و برخی پزشکان بر سر تجویز ««فاویپیراویر» به بیماران مبتلا به کرونا ادامه دارد. محمدرضا شانهساز رئیس سازمان غذا و دارو میگوید: این وزارتخانه با تجویز و تولید این دارو مخالف نیست، اما اثرگذاری آن را تایید نمیکند. او همزمان از فوت تعداد زیادی از داروسازان و کارگران داروخانهها بر اثر بیماری کرونا خبر داد.
او استفاده ار داروی «فاویپیر اویر» در تعداد محدودی از بیمارستانها را تایید کرد اما گفت که این میزان تنها برای آزمایشهای بالینی در بیمارستانهای محدودی توزیع شده است. او مخالفت وزارت بهداشت و درمان با تجویز و تولید این دارو را رد کرد و گفت که در مجموع ۲۰ هزار عدد قرص فاویپیر اویر در دو مرحله وارد کشور شده و «در فرآیند مطالعات بالینی» مورد استفاده قرار گرفته است.
به گفته شانهساز هماکنون این دارو در داخل ایران تولید میشود و وزارت بهداشت و درمان مخالفتی با آن ندارد. او اما گفت که این داروها در همه بیمارستانها قابل توزیع نیست و فقط در اختیار بیمارستانهایی قرار گرفته که در زمینه انجام مطالعه بالینی مربوطه همکار هستند. پیش از این گزارشهایی مبنی بر مخالفت وزارت بهداشت و درمان با تجویز این دارو که هنوز اثرگذاری آن بر کنترل بیماری کرونا تایید نشده است، منتشر شده بود. رئیس سازمان غذا و دارو هم گفت که وزارت بهداشت اثرگذاری این دارو را تایید نکرده و در حال «مطالعه» و «ثبت نتایج» آن است.
شانهساز در پاسخ درباره فروش انواع داروهای ویژه کرونا به ویژه داروی فاویپیراویر با قیمتهای گزاف در بازار سیاه اظهار کرد: وقتی نیاز کاذب در بازار ایجاد میشود، بسیاری از داروهای تقلبی و بدون اصالت هم در بازارهایی مانند ناصرخسرو عرضه میشود. گزارشهای زیادی در این زمینه داریم و از این بابت متأسفیم که داروی تأیید نشده نخست تجویز میشود و سپس به دلیل ایجاد نیاز کاذب و باور غلط، دارو را با قیمت بسیار بالا میفروشند و فکر میکنند این دارو معجزه میکند. در حالیکه ممکن است داروی عرضه شده اصل نباشد.
او با تاکید بر اینکه پزشکان "رمدسیویر" تجویز نکنند، گفت: در وهله اول از همکاران پزشک خواهش میکنیم که تا زمانیکه کمیته علمیتاییدیه یک دارو را نداده، آن را تجویز نکنند. مساله دوم این است که این داروها قبلا در قالب مطالعات بالینی در کشور تامین شده است و در اختیار است. سوم اینکه مردم این داروها را از مراکز غیرمجاز تهیه نکنند. اکنون تعداد زیادی از نمونههایی به دست ما رسیده که با قیمتهای بسیار بالای نجومیخانواده تهیه کرده، اما آن دارو اصلا رمدسیویر نیست، بلکه یک داروی دیگر بوده که جلد آن را تغییر دادند و بجای رمدسیویر ارائه داده اند.
30 تا 60 میلیون تومان
ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت ایران، با هشدار درباره فروش داروی رمدسیویر برای درمان کرونا گفت در روزهای گذشته دارویی را که ۱۰ هزار تومان قیمت دارد با تغییر برچسب به نام داروی رمدسیویر با مبالغ بسیار بالا فروختهاند.
او که شامگاه شنبه ۲۱ تیرماه در یک برنامه تلویزیونی، خبر داد که داروی رمدسیویر «اکنون در بازار سیاه به قیمتهای ۳۰ میلیون تومان تا ۶۰ میلیون تومان به فروش میرسد».
با توجه به ادامه دار بودن بیماری کرونا و وخیم تر شدن وضعیت شیوع بیماری در برخی از استانها و افزایش مبتلایان و فوتیهای ناشی از کووید 19 به نظر میرسد که بازار سیاه عرضه داروهای تقلبی با قیمتهای فزاینده و کلاهبرداری با سوء استفاده از جان مردم هم ادامه داشته باشد. ترس مردم از، از دست دادن عزیزانشان آنها را به بازارهای عرضه داروی غیرمجاز سوق میدهد و همین موضوع سبب رونق گرفتن کسب و کار عرضه کنندههای داروهای غیرمجاز میشود.
دارویی که شاید موثر باشد
دگزامتازون نوعی استروئید یعنی ماده ای است که عملکرد هورمون های ضد التهاب را تقلید می کند و بدن به طور طبیعی این هورمون ها را می سازد از طرفی این دارو کارآیی سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد. در مورد مبتلایان به ویروس کوید-۱۹ هم خود این ویروس و هم واکنش بدن برای مقابله با آن باعث التهاب می شود. در برخی موارد، سیستم دفاعی یا ایمنی بدن بیش از اندازه فعال شده و همین واکنش نیز می تواند به مرگ بیمار منجر شود.
به عبارت دیگر همان واکنشی که طبیعت برای حمله به عوامل عفونتزا طراحی کرده خود به سلول های بدن بیمار حمله و آنها را نابود می کند. دگزامتازون باعث تخفیف این واکنش می شود. این دارو برای بیمارانی مناسب است که در بیمارستان بستری شده و به آنها اکسیژن داده می شود یا به ونتیلاتور وصل هستند. یعنی بیماران بدحال. این دارو در مورد مبتلایان به شکل ملایمتر ویروس کرونا تاثیری ندارد و در واقع سرکوب سیستم ایمنی آنها در چنین شرایطی مفید هم نیست.
به گفته پژوهشگرانی که در تحقیقات در مورد این دارو مشارکت داشته اند، استفاده از آن برای بیماران متصل به ونتیلاتور می تواند جان یک نفر را از هر سه نفر بیمار در شرف مرگ نجات دهد. در مورد بیمارانی که فقط از اکسیژن استفاده می کنند، کارآیی آن کمتر بوده و به جلوگیری از مرگ یک نفر در هر پنج نفر بیمار در شرف مرگ منجر می شود.
در مورد بیمارانی که از دستگاه های تنفسی استفاده نمی کنند این دارو تاثیر چندانی نداشته است. پژوهشگران امیدوارند که در نهایت از دگزامتازون به عنوان بخشی از مجموعه داروهای موثر در کاهش مرگ مبتلایان به ویروس کرونا استفاده شود. در حال حاضر، این دارو فقط برای افراد بزرگسال توصیه شده و برای زنان باردار یا مادران شیرده مورد استفاده قرار نمی گیرد.
نظر شما