به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت، در روزهایی که کرونا بی‌رحمانه قربانی می‌گیرد، معضل کمبود برخی داروها هم به مشکلات متعدد نظام سلامت ما اضافه شد. کمبود انسولین در ماه‌های اخیر یکی از این موارد بود که مشکلات بسیاری برای مبتلایان به بیماری دیابت به وجود آورد. به دنبال این اتفاق موجی از اظهارنظرها و توصیه‌ها در شبکه‌های مجازی شکل گرفت که به بیماران دیابتی توصیه می‌کردند که دمنوش‌ها و داروههای گیاهی را جایگزین استفاده از انسولین کنند. مواردی هم از توصیه به کاهش دوز مصرف دارو توسط افرادی دیده شد که در این زمینه تخصصی ندارند و در بحران به سودجویی‌های خود می‌اندیشند. در این میان بیمارانی آسیب می‌بینند که به خبرهای کذب منتشر شده از منابع غیررسمی اعتماد می‌کنند. برای روشن‌تر شدن موضوع و اینکه واقعا استفاده از داروهای گیاهی و دمنوش‌ها میتواند جایگزین مصرف انسولین شود، گفت‌گویی داشتیم با مژگان میرعبدالحق؛ فوق تخصص غدد که در ادامه می‌خوانید.
مژگان میرعبدالحق؛ متخصص داخلی و فوق تخصص غدد و متابولیسم بالغین در این خصوص که آیا داروهای گیاهی می‌توانند جایگزین انسولین برای بیماران دیابتی وابسته به انسولین باشند، گفت: گیاهانی مانند گزنه، دارچین و غیره وجود دارند که می‌توانند در کنترل و کاهش قندخون موثر باشند اما هیچ کدام از این‌ها نمی‌توانند جایگزین استفاده از انسولین باشند. ممکن است در برهه‌ای از زمان و به مدت کوتاه بیمار از مصرف این داروهای گیاهی برای کنترل قند خون البته نه به تنهایی بلکه در کنار و داروهای خود، سود ببرد اما هرگز نباید آن‌ها را جایگزین انسولین برای بیمار وابسته به مصرف انسولین کرد.
او ادامه داد: این مسئله به ویژه در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک که تنها درمان آن‌ها استفاده از انسولین است، یا بیماران دیابت نوع دو که در دوره‌ای از درمان خود دچار کمبود انسولین می‌شوند و نیاز به مصرف آن دارند، بسیار اهمیت دارد. برای این دو گروه از بیماران داروهای دیگر و داروهای گیاهی نمی‌تواند، جایگزین انسولین باشد. اگر بیماری نیازمند مصرف انسولین است، فقط باید از آن استفاده کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به نحوه استفاده از داروهای گیاهی در کنار دیگر داروها برای کنترل قند خون خاطرنشان کرد: در مصرف داروهای گیاهی به منظور کنترل قند خون در کنار داروهای دیگر باید به این نکته توجه داشت که مصرف خودسرانه این داروها میتواند در تداخل با داروهای بیمار قرار گیرد و عوارضی برای او داشته باشد. این تصور غلط است که داروهای گیاهی هیچ عوارضی ندارند. ما هم به عنوان پزشک زمانی که دارو تجویز می‌کنیم باید به این نکته توجه کنیم که داروها با هم تداخل نداشته باشند و اثر یکدیگر را به صورت غیر طبیعی تشدید یا در عملکرد یکدیگر اختلال ایجاد نکنند. در مورد مصرف داروهای گیاهی هم همین موضوع صادق است.
در ادامه مژگان میرعبدالحق درخصوص مشکلاتی که به دلیل کمبود انسولین در ماه‌های اخیر برای بیماران دیابتی به وجود آمد، توضیح داد: بیماران دیابتی ماه‌ها است که با مشکل کمبود انسولین دست و پنجه نرم می‌کنند البته در هفته جاری اعلام کردند که مقدار زیادی انسولین در داروخانه‌ها توزیع شده است و باید دید که این وعده چقدر عملی می‌شود. البته منظور از مشکل کمبود انسولین، کمبود انسولین‌های آنالوگ یا قلمی است. وگرنه انسولین‌های انسانی که به صورت ویال داخل سرنگ کشیده و تزریق می‌شوند، در بازار موجود است و با کمبود آن مواجه نیستیم.
او اضافه کرد: در واقع انسولین آنالوگ (انسولین قلمی) نوعی انسولین، شبیه به انسولین انسانی است که با ویژگی مولکولی خاص موجب کنترل بهتر قند خون و استفاده راحت‌تر و بهتر قند خون در بیماران دیابتی می‌شود. انسولین‌های آنالوگ و قلمی قابلیت استفاده راحت‌تری برای بیمار و تاثیرات کنترل شده‌تری دارند. در شرایطی که انسولین‌های آنالوگ یا قلمی وجود نداشته باشند، ما مجبور به استفاده از انسولین‌های انسانی هستیم، البته هستند بیمارانی که از ابتدا از انسولین انسانی استفاده کردند و تمایلی به استفاده از انسولین‌های آنالوگ ندارند اما انسولین آنالوگ به دلیل پیشرفتی که در طراحی ساخت آن صورت گرفته است، استفاده راحت‌تری داشته و عوارضی را که در انسولین‌های انسانی وجود دارد، در این نوع دیده نمی‌شود. همچنین با کمک آن‌ها بهتر می‌توان قند خون را کنترل کرد. به همین جهت گرایش پزشک و بیمار به استفاده از این نوع انسولین بیشتر است.
این فوق تخصص غدد در پایان تاکید کرد: کمبود انسولین آنالوگ میتواند بحران باشد، به این جهت که استفاده از آن به نوعی آسایش برای پزشک و بیمار به همراه می‌آورد، زیرا برای ما اهمیت دارد که بیمار را به خوبی درمان کنیم. فراهم نشدن انسولین آسایش را از بیمار می‌گیرد و یکی از وظایف پزشکان تامین آسایش بیمار است زیرا انسولین آنالوگ میتواند درمان بهتری برای بیماران مبتلا به دیابت فراهم کند.
گفت‌وگو: پرستو خلعتبری
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به نحوه استفاده از داروهای گیاهی در کنار دیگر داروها برای کنترل قند خون خاطرنشان کرد: در مصرف داروهای گیاهی به منظور کنترل قند خون در کنار داروهای دیگر باید به این نکته توجه داشت که مصرف خودسرانه این داروها میتواند در تداخل با داروهای بیمار قرار گیرد و عوارضی برای او داشته باشد. این تصور غلط است که داروهای گیاهی هیچ عوارضی ندارند. ما هم به عنوان پزشک زمانی که دارو تجویز می‌کنیم باید به این نکته توجه کنیم که داروها با هم تداخل نداشته باشند و اثر یکدیگر را به صورت غیر طبیعی تشدید یا در عملکرد یکدیگر اختلال ایجاد نکنند. در مورد مصرف داروهای گیاهی هم همین موضوع صادق است.
در ادامه مژگان میرعبدالحق درخصوص مشکلاتی که به دلیل کمبود انسولین در ماه‌های اخیر برای بیماران دیابتی به وجود آمد، توضیح داد: بیماران دیابتی ماه‌ها است که با مشکل کمبود انسولین دست و پنجه نرم می‌کنند البته در هفته جاری اعلام کردند که مقدار زیادی انسولین در داروخانه‌ها توزیع شده است و باید دید که این وعده چقدر عملی می‌شود. البته منظور از مشکل کمبود انسولین، کمبود انسولین‌های آنالوگ یا قلمی است. وگرنه انسولین‌های انسانی که به صورت ویال داخل سرنگ کشیده و تزریق می‌شوند، در بازار موجود است و با کمبود آن مواجه نیستیم.
او اضافه کرد: در واقع انسولین آنالوگ (انسولین قلمی) نوعی انسولین، شبیه به انسولین انسانی است که با ویژگی مولکولی خاص موجب کنترل بهتر قند خون و استفاده راحت‌تر و بهتر قند خون در بیماران دیابتی می‌شود. انسولین‌های آنالوگ و قلمی قابلیت استفاده راحت‌تری برای بیمار و تاثیرات کنترل شده‌تری دارند. در شرایطی که انسولین‌های آنالوگ یا قلمی وجود نداشته باشند، ما مجبور به استفاده از انسولین‌های انسانی هستیم، البته هستند بیمارانی که از ابتدا از انسولین انسانی استفاده کردند و تمایلی به استفاده از انسولین‌های آنالوگ ندارند اما انسولین آنالوگ به دلیل پیشرفتی که در طراحی ساخت آن صورت گرفته است، استفاده راحت‌تری داشته و عوارضی را که در انسولین‌های انسانی وجود دارد، در این نوع دیده نمی‌شود. همچنین با کمک آن‌ها بهتر می‌توان قند خون را کنترل کرد. به همین جهت گرایش پزشک و بیمار به استفاده از این نوع انسولین بیشتر است.
این فوق تخصص غدد در پایان تاکید کرد: کمبود انسولین آنالوگ میتواند بحران باشد، به این جهت که استفاده از آن به نوعی آسایش برای پزشک و بیمار به همراه می‌آورد، زیرا برای ما اهمیت دارد که بیمار را به خوبی درمان کنیم. فراهم نشدن انسولین آسایش را از بیمار می‌گیرد و یکی از وظایف پزشکان تامین آسایش بیمار است زیرا انسولین آنالوگ میتواند درمان بهتری برای بیماران مبتلا به دیابت فراهم کند.
گفت‌وگو: پرستو خلعتبری
نظر شما