مردم باید بپذیرند که وزیر بهداشت سیاسی نیست

به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت، دکتر سعید نمکی در مراسم اختتامیه روز جهانی ایمنی غذا، گفت: ما دل به خدا بستیم و برای سلامت این مردم آمدیم. به هیچ حزب و گروه و دسته‌ای هم وابسته نبودیم. بر همین اساس در نمایش ناشیانه دیروز هم از راست خوردیم و هم از چپ که این هم استقلال ما را نشان می‌داد که ما زیر بیرق جریان و جناحی نیستیم، بلکه افراد مستقلی هستیم و دل در گرو عشق مردم و رضایت خداوند داریم.

وی با اشاره به بحث ایمنی غذایی، گفت: غذا مقوله بسیار پر اهمیتی است که به عنوان یک عنصر و موضوع چند وجهی باید به آن نگاه کرد. اعتقاد دارم متولی گری در مقوله غذا تنها به دلیل اینکه ما در وزارت بهداشت سازمانی به نام غذا و دارو داریم، تنها با ما نیست.

وزیر بهداشت ادامه داد: اگرچه ممکن است که ما به عنوان یکی از  عناصر موثر در سیاست‌گذاری و اصلاح رویه‌های تامین غذای سالم می‌توانیم نقش‌آفرینی کنیم، اما بخش‌های متعددی از حکومت باید در زمینه امنیت غذایی گام بردارد.

نمکی بیان کرد: امروز دنیا به دلیل بی عدالتی از یک سو و به دلیل فقر فرهنگی و جهل نسبت به آنچه که اسمش را غذای سالم می‌گذاریم و از سوی دیگر به دلیل آلاینده‌های زیست محیطی، صنعتی شدن و عدم استفاده درست از ابزار صنعتی و به دلیل توسعه بی رویه ناپایدار، دارد تمام زیرساخت‌هایی که به آن به عنوان ابزار کافی برای تهیه غذای سالم و امنیت غذایی صحبت می‌کنیم، لگدمال می‌کند.

وی اضافه کرد: امروز ما از ظرفیت سرزمین به خصوص در کشورهای در حال توسعه، چند برابر استفاده می‌کنیم. خاک، آب، زمین حاصلخیز و هوای سالم از مسائل مهمی است که امنیت غذایی کشورهای در حال توسعه  را به شدت تهدید می‌کند.

وزیر بهداشت تصریح کرد: باید امنیت غذایی و تامین غذای سالم را از بعد کمی و کیفی ارزیابی کنیم. ما یک بحثی به نام کمیت غذا داریم و یک بحث هم در زمینه کیفیت غذا داریم؛ کمیت غذا آن است که مشخص می‌کند که یک فرد در طول روز باید چه میزانی مواد پروتئینی و... را مصرف کند.

نمکی گفت: آنچه که امروز در دنیا به شدت زیر سوال است، کیفیت این کمیتی است که از آن صحبت می‌کنیم. من چند روز پیش استان گیلان بودم که در آنجا دو رودخانه داریم. این دو رودخانه 17 کیلومتر سم را به تالاب انزلی می‌برد که زیستگاه زمان تخمگذاری ماهیان است.

وی ادامه داد: اطراف این تالاب زمین‌های کشاورزی و شالیزارهاست و ما مقدار زیادی کود شیمیایی در این شالیزارها به کار می‌بریم و نیترات و نیتریتی است که وارد این تالاب می‌شود، غیر از حوضچه‌های آب زیرزمینی که از این باقی مانده نیترات و نیتریت سرشار می‌شوند و اثراتی که در مواد غذایی ما می‌گذارند.

وزیر بهداشت عنوان کرد: ایستگاه زباله سراوان را داریم که در شرایط خشک چهار لیتر در ثانیه و در شرایط بارندگی 24 لیتر در ثانیه شیرابه زباله‌ها را به سمت تالاب انزلی می‌برد. حال ما به مردم توصیه می‌کنیم که ماهی بیشتر بخورند.

نمکی تاکید کرد: اوضاع ما در خلیج فارس و آب‌های ساحلی آنجا هم به دلیل فاضلاب‌های صنعتی که ایجاد کردیم، بهتر از این نیست. نوع سم‌پاشی‌ها و ... هم چه در گندمزار، چه در باغ و شالیزار ما و... جدی است. باید بدانیم که باقی مانده سموم یکی از تهدید کننده‌های جدی است.

وی اضافه کرد: ما مردم را به خوردن سبزی توصیه می‌کنیم، اما آبی که از باقی مانده فلزات سنگین می‌رود و سبزی را سیاه می‌کند، ماحصلش چیزی است که باید توصیه کنیم مردم بخورند. بنابراین اگر کمیت را با کیفیت مناسب ارزیابی نکنیم، امنیت غذایی هیچگاه تامین نخواهد شد و برعکس مردم باید هزینه‌های سنگینی را برای درمان بیماری‌ها، سرطان‌ها و... بپردازند. گاهی اوقات نخوردن، از غذای مسموم بهتر است.

وزیر بهداشت اظهار کرد: سازمان غذا و دارو یکی از نقش آفرین ترین دستگاه هایی است که در امر نظارت بر کیفیت غذا کار می‌کند و من خواهشم این است که در طرحی که برای ردیابی غذا از مزرعه تا سفره دارند، این را تشدید کنند و به عنوان حرکتی بسیار اساسی و ملی دنبال کنند.

نمکی گفت: نکته دیگر در زمینه امنیت غذایی همکاری بین بخشی است. تقویت همکاری بین بخشی در قالب شورای عالی غذا و تغذیه یکی از رسالت‌های اصلی ما در وزارت بهداشت است. اگر سازمان محیط زیست، وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی و .... کمک نکنند، کامیابی درستی در بحث امنیت غذایی کشور حاصل نمی‌شود.

وی افزود: به هر حال مقدار زیادی از موادی که در برخی سوپرمارکت‌ها است از رنگ‌های غیر مجاز و... از موضوعاتی است که حتما باید از سوی سازمان غذا و دارو دنبال شود. در عین حال همکاری بین بخشی در بحث قاچاق در اختیار ما نیست. ما فقط گزارش و نظارت می‌کنیم، این حجم انبوهی که هم بر تولید داخلی و هم بر سلامت مردم اثر سوء می‌گذارد، از حیطه مسئولیت و اقتدار ما خارج است و باید به شدت بحث همکاری بین‌بخشی را پیگیری و دنبال کنیم.

وزیر بهداشت گفت: موضوع مهم دیگر بحث آموزش است. آموزش نه فقط برای کادر خودمان، بلکه آموزش برای همه گروه‌های هدف. شیوه تغذیه ‌ما شیوه غلطی است. به نظر من باید از مدرسه شروع کرد. آن برش اجتماعی که می‌توان در آن حرف‌هایی را زد که ماندگار بمانند، مدرسه است.

نمکی اظهار داشت: ما طرح کوچ را که مبارزه با اضافه وزن و چاقی در مدرسه است، با آموزش و پرورش شروع کردیم و بسیار هم کار خوبی بود. ما باید آموزش تغذیه را از مدرسه آغاز کنیم. البته یادمان نرود که ما همیشه گرفتار بحثی به اسم چاقی نیستیم.

وی ادامه داد: این سرزمین، سرزمین گسترده‌ای است که در آن هرگز نمی‌توانیم بگوییم که یک استان یک الگوی واحد در زمینه تغذیه دارد. نمی‌توان با یک الگو با این سرزمین برخورد کرد. به همان نسبت که گستردگی اقلیم و تنوع آب و هوا داریم، تفاوت فرهنگ و خرده فرهنگ داریم.

وزیر بهداشت بیان داشت: ما در جاهایی بچه‌های چاق داریم و در همانجا کودکانی داریم که از گرسنگی و فقر دنده‌هایشان بیرون زده و دارند ضعف می‌کنند. می‌شناسم نقاطی از این سرزمین را که خانواده ها به سختی قوت کودکان‌شان را تامین می‌کنند.

نمکی گفت: باید این تصور را تقویت کنیم که در نقاطی که چاقی مشکلمان است، لکه‌هایی ناشی از سوءتغذیه ناشی از کمبود مواد غذایی هم داریم و در جاهایی هم که می‌گوییم استانی است که از نظر امنیت غذایی رتبه پایینی دارد، همانجا هم کودکان چاق داریم.

وی ادامه داد: آنچه که امروز در آموزش‌های ما رتبه اول را دارد، استفاده درست از مواد غذایی است. سوءتغذیه همیشه مشکلش نبود مواد غذایی نیست، بلکه هله هوله خوردن و پرهیزهای غذایی هم می‌تواند عامل سوءتغذیه باشد. به هر حال آموزش اصلی‌ترین رکن امنیت غذایی است.

وزیر بهداشت تصریح کرد: بسیاری که مواد غذایی را در اختیار دارند، خراب می‌کنند. آموزش برای همه گروه‌های هدف، آن هم با زبان قابل فهم برای آنها، یکی از رسالت‌های بزرگ ما است. در مدرسه هم بهترین جایی است که باید آموزش دهیم.

نمکی افزود: در سال  نزدیک 385 هزار مرگ غیر کووید داریم که در این مرگ‌ها 313 هزار مرگ به دلیل بیماری‌های غیرواگیر و حدود 100 هزار موردش به دلیل فشار خون بالا یا عوارض ناشی از فشار خون بالا است که به دلیل مصرف بی رویه نمک، سبک زندگی غلط عامل اصلی این مرگ‌های خاموشی است که از آن خبر نداریم. بنابراین شیوه درست زندگی، تغذیه مناسب، استفاده درست از مواد غذایی، آموزش خانم خانواده برای طبخ مناسب غذا و ... بسیار نکته مهمی است.

وی ادامه داد: امروز با توجه به امکان آموزش از راه دور و آموزش از طریق موبایل، تهیه این پکیج کار ما است و من هزینه‌های آن را قبول می‌کنم. اینکه چطور به گروه‌های هدف متفاوت، آموزش تغذیه درست دهیم و چگونه در مدارس حضور یابیم و به بچه‌هایی که در بهترین مقطع زندگی برای آموزش تغذیه مناسب و سبک زندگی درست دارند، ارائه دهیم.

وزیر بهداشت گفت: یکی دیگر از نکاتی که می‌خواهم کارشناسان این حوزه دنبال کند، جلب مشارکت سایر دستگاه‌ها در هدف‌دهی به امنیت غذایی در کشور است. در سیاست‌گذاری باید کمک کنیم. زیرا خیلی‌ها نمی‌دانند.

نمکی افزود: وقتی می‌گویم باید گروه‌های هدف را در حوزه آموزش مشخص کنیم، در سیاست‌گذاری در تولید محصول اگر یک کشاورز از یک هکتار زمین 2.5 تن گندم برداشت کند یا 10 تن، هم در افزایش بهره‌وری زندگی خودش موثر است هم در تامین کالاهای اساسی برای مردم.

وی گفت: باید از وزارت جهاد کشاورزی بخواهیم که ظرفیت شیلات و دامپروری را افزایش دهد. آیا در دامپروری باید به سمت پرورش بیشتر گوسفند یا گوساله رویم؟. باید مقدار آب و علوفه مصرفی را مشخص کنیم و بررسی کنیم که چگونه می‌توانیم بهره‌وری را در تولید اقلام غذایی کشور بالا بریم. باید در بخش‌های دیگر کشور تاثیر بگذاریم.

وزیر بهداشت ادامه داد: نهایتا هم بحثی که برای ردیابی محصول از مزرعه تا سفره مردم وجود دارد را باید دنبال کنیم تا به نقطه‌ای قابل تشخیص برسیم.

وزیر بهداشت، سیاسی نیست

نمکی در بخش دیگری از صبحت‌هایش با اشاره به مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و انتقادشان به وزارت بهداشت، گفت: مدت‌ها قبل به همکارانم نوشتم که خواهشم این است که در بحث‌های انتخابات ورود نکنید.

وی افزود: از روزی که آمدم همه تلاشم این است که وزارت بهداشت را از سیاست‌زدگی عاری کنم و بارها اعلام کردم که من وزیر بهداشت تمام مردمان این سرزمین هستم؛ اعم از شیعه، سنی، کلیمی، مسیحی، زرتشتی، بی دین، اصولگرا، اصلاح طلب، بی خط و حتی زندانی محکوم به اعدام. مردم باید بپذیرند که وزیر بهداشت سیاسی نیست.

وزیر بهداشت بیان کرد: برخی ناشیانه ابراز ارادت و علاقه مرا به مقام معظم رهبری تفسیر خطی کردند، بسیار اشتباه فکر کردند. رهبری برای همه ملت ایران و برای همه خطوط است. ایشان پدر خانواده عظیمی است به نام ملت ایران. بنده به هیچ جریان سیاسی وابسته نیستم و نخواهم بود. زیرا همشهری من سهراب گفت که من قطاری دیدم که سیاست می‌برد و چه خالی می‌رفت. من اصلا سوار این قطار نمی‌شوم. گرچه سیاست بلدم، گرچه اجزایش را از آنها که ادعا می‌کنند، ماهرانه‌تر می‌دانم، اما به این وادی ورود نکردم. زیرا ورود به این وادی انسان‌ها را کلیشه‌ای بار می‌آورد و جزم‌اندیشی را به آدم تحمیل می‌کند و صداقت و رفتار صادقانه را از آدم می‌گیرد. بنابراین از دوستانم خواستم که به این عرصه ورود نکنند و اگر هم کسی چیزی گفت، نرنجند.

نمکی گفت: این عزیزان دل‌شان می‌سوزد و دل‌شان می‌شکند. زیرا در طول این 16 ماه گذشته با دست‌های خالی و بسته، اما با چشم‌های باز و دل‌هایی مالامال از عشق، لحظه‌ای درنگ نکردند. کرونا نشانی از لیاقت و بی لیاقتی مدیریت کشورها خواهد بود و در آینده کشورها را به این گونه تعریف می‌کنند که هر کشور چگونه این پاندمی را مدیریت کرد. با دست خالی، با خزانه تهی و بانک مرکزی بی پول، فقط با ایثار و گذشت این بچه‌ها ایستادند. من کوچکترین سرباز این گروه بودم. فرماندهان اصلی آنها بودند که شهید شدند. آنهایی بودند که روزهایی که ماسک نداشتیم، تن بر آتش زدند و خودشان را به طوفان بلا سپردند.

وی بیان داشت: یک گروهی در طول این مدت زمانی که گوشت، مرغ و تخم مرغ نبود و مشکل داشت، اجازه ندادند در 4750 قلم دارو کمبود ایجاد شود. یک روز نگذاشتند مانند انگلیس و فرانسه و... شود که دیدید که ویروس انگلیسی در آنجا چه کرد، اما شما ندیدید که حتی یک بیمار در پشت در یک بیمارستان در کشورمان سرگردان شود و حتی اجازه ندادند که اگر یک بیمار غیر کووید هم بود، پشت در بیمارستان بماند.

وزیر بهداشت اظهار کرد: این بچه‌ها روزهای سختی را گذراندند. چهار موج سنگین را مدیریت کردند و اجازه ندادند که به مردم فشار وارد شود. حتی اجازه ندادند اتاق عمل اورژانسی یک لحظه بگوید داروی بیهوشی نیست. ارزی که ما در سال 1399 استفاده کردیم، یک میلیارد و 200 میلیون یورو، کمتر از ارز سال 1397 آرام کشور بود. این بچه‌ها اینطور اداره کردند. حال می‌بینند یک آدمی که یک ثانیه متوجه نشده که کرونا یعنی چه و نمی‌داند که این ویروس با سیب زمینی چه فرقی دارد، می‌آید اظهار نظر کرده و می‌گویند من سه ماهه فلان می‌کنم. من پیشنهاد می‌کنم سه روز همه اختیارات این اسب سرکشی را که ما دهانه‌اش را گرفتیم، به شما می‌سپاریم و شما سه روز آن را هدایت کنید. آن زمان ما هم رای می‌دهیم و می‌گوییم شما سه ماهه نه، 30 روزه می‌توانید همه چیز را درست کنید.

نمکی ادامه داد: به هر حال در اوضاع و احوالی که دوستان کم می آورند، طبیعی است. دوستان من نرنجند. اما برخی از آن دوستان هم بفهمند. برخی قاطی کردند و برخی حرف‌ها را می‌زنند. به هر کجا می‌خواهید حمله کنید، حمله کنید. به اقتصاد، به فرهنگ و ... حمله کنید و ان‌شاءالله بتوانید درست کنید، اما پا در عرصه کرونا نگذارید. زیرا نه بلد هستید و نه این مجموعه علی رغم اینکه من معتقدم نقصان‌هایی داشتیم، اما معتقدیم با امکاناتی که داشتیم، بی نقص ترین و موفق ترین کشور دنیا در مدیریت کرونا بودیم. این را سازمان جهانی بهداشت می‌گوید. 20 روز قبل گروهی به ایران آمده بودند و از اینهمه تدبیر در مدیریت کرونا حیرت کردند.

وی گفت: مگر به قول دوستان شما اگر تشکر نمی‌کنید، نمک به زخم این عزیزان هم نپاشید که 16 ماه است که یک خواب راحت نداشتند. نشد ساعت یک نصف شب به رییس دانشگاه زنگ بزنم و زنگ دوم جواب ندهد. این باعث رنجوری می‌شود. ضمن اینکه مملکت‌داری هم کار ساده‌ای نیست. آقایان دچار سوءتفاهم نشوند.

وزیر بهداشت گفت: مملکت‌داری کار سختی است و افراد باجنبه و فهیم نیاز دارد. افرادی که بفهمند خدمت‌گذاران خدوم‌شان چه کسانی هستند. باز هم به همه توصیه می‌کنم که به این وادی ورود نکنند. کسی که نمی‌تواند شعر استاد شهریار را از رو بخواند و شهریار در قبر می‌لرزد، حالا می گوید وزیر بهداشت شعر می‌خواند. این که باید برای توئه شهروند افتخار باشد که وزیر بهداشتت هم ایمنولوژیست است، هم بهداشت را بلد است و هم هزاران بیت شعر در حافظه‌اش دارد. اینکه عیب نیست و از دید افراد فهیم حسن است که بتوان حرف‌ها را با زبان شعر گفت. شما می‌گویید مملکت باید به زمان حکمت حکمای قدیم برگردد. مگر بوعلی سینا که بود؟، مجموعه ای از همه اینها بود. البته من نمی خواهم مقایسه کنم. اگر کسی در بین جمع مدیران قابلیت‌های متفاوت داشت، باید او را تحسین کنید. اگر در شما هنری نیست که نباید بر هنرمندی بقیه خرده بگیرید.

نمکی گفت: باز هم به همه همکاران نازنینم می گویم که در این ایام سر از پا نشناختند، بیمار شدند و شهید شدند بدانند که شما با خدا معامله کردید و مردم شما را دوست دارند. در عین حال نازنینی مانند مقام معظم رهبری بارها و بارها از شما تشکر کرده و حالا هر که هر چه می خواهد بگوید. امیدواریم خداوند همه ما را به راه درست هدایت کند و ان‌شاءالله که برای این مملکت که حقش فراتر از خیلی چیزهاست روز و  روزگار بهتری رقم زده و حاصل این انتخابات هم فهیم ترین و مناسبترین چهره برای این مملکت خواهد بود./ ایسنا