یک متخصص پوست و مو با بیان اینکه یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی در مدارس شپش سر و بدن است، گفت: رعایت دقیق اصول بهداشت فردی، حمام کردن، تعویض‌منظم و صحیح لباس‌ها اصل درمان این بیماری است.
دکتر محمد علی نیلفروش‌زاده در گفت‌وگو با خبرگزاری سلامت در ارتباط با بیماری شایع پوستی در مدارس اظهار کرد: سلامت جسمی و فکری کودکان و نوجوانان بسیار حائز اهمیت است زیرا این قشر از جامعه آینده سازان کشور هستند به همین دلیل آگاهی از بیماری‌های شایع در مدارس و اقدام برای پیشگیری از آن بسیار ضروری است.
وی ادامه داد: آگاهی از علائم و نشانه‌های بیماری‌های شایع در مدرسه می‌تواند گام مثبتی درجهت ارتقاء سطح سلامت دانش آموزان باشد.همچمنین مربیان بهداشت و مسئولین مدرسه با آگاهی از چگونگی علائم و سیر بیماری با اقدام به موقع و موثر می‌توانند از پیشرفت بیماری در فرد و همه گیر شدن آن بیماری بین دیگر دانش آموزان جلوگیری کنند.
این متخصص پوست و مو با اشاره به اینکه یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی در مدارس پدیکولوزیس یا شپش سر و بدن است، گفت: شپش صرف نظر از آنکه ناقل تیفوس همه گیر است، در موارد نادر، خونخواری مداوم بر روی بدن باعث کم خونی ودر نتیجه ضعف و لاغری کودکان می‌شود.
وی عنوان کرد: انتقال شپش سر از کودکان آلوده به سایرین از طریق تماس مستقیم با وسایل شخصی به‌خصوص لباس، روسری و مقنعه است همچنین این کودکان مبتلا به خارش بیش از اندازه سر دارند که در صورت وجود یک یا چند مورد آلودگی شپش دریک کلاس باید تمام دانش آموزان معاینه و درمان شوند.
نیلفروش‌زاده با بیان اینکه سیر زندگی شپش شامل سه مرحله است، تصریح کرد: تخم، که به آن رشک گویند ممکن است متعدد و منفرد باشد و توسط ماده چسبنده به موها و لباس‌ها بچسبد. رشک کوچک، سفید و تخم‌مرغی شکل است که در یک انتها مسطح، گود و در انتهای دیگر نقطه‌ای است. همچنین هر شپش ماده در مدت 4 تا 9 روزسیصد تخم می‌ریزد و تخم‌ها در دمای مناسب 22 درجه سانتی‌گراد وبالاتر در مدت دو تا سه روز باز می‌شوند.
وی ادامه داد: لارو یا نمف، پس از بازشدن‌تخم‌ها لاروها که شبیه شپش هستند آزاد می‌شوند و با 3 بار پوست اندازی به شپش بالغ تبدیل می‌شوند که 10 تا 15 روز طول می‌کشد.
این متخصص پوست و موبا اشاره به اینکه شپش بالغ پس از طی‌مراحل تخم، لارو به انگل بالغ تبدیل می‌شود، گفت: مدت زمان لازم برای تبدیل تخم‌ها به شپش بالغ 2 تا 3 هفته و طول عمر شپش‌ها 30 تا 50روز است.
وی بیان کرد: دانش‌آموزان وکودکانی که دچار این نوع بیماری می‌شوند معمولا دچار بیقراری، بیخوابی، عدم علاقه به تحصیل، حواس پرتی، افسردگی، بی‌اشتهایی و پرخاشگری خواهند شد.
نیلفروش‌زاده در خصوص تشخیص شپش گفت: با مشاهده خارش درمحل آلوده و مشاهده رشک یا شپش در افراد می‌توان این بیماری را تشخیص داد. همچنین گاهی رشک موجود در سر با شوره سربه اشتباه تشخیص داده می‌شود اما دیدن شپش بالغ یا تخم آن برروی موها یا برروی لباس و ملحفه تشخیص بیماری را قطعی می کند.
وی تاکید کرد: تا هنگامی که شپش، لارو یا رشک در موهای سر و پوست سرمستقرند بیماری به طریق مستقیم وغیرمستقیم قابل سرایت است و تا زمانی که فرد مبتلا از این ویروس شپشی پاک نشود باید جدا نگهداری شود.
این متخصص پوست عنوان کرد: در روش انتقال مستقیم، تماس فرد آلوده بافرد سالم باعث انتقال انگل می‌شود. درمکان‌هایی که افراد به‌طور گروهی بایکدیگر زندگی می‌کنند انتقال این‌انگل بسیار ساده است. پادگان‌ها، مدارس شبانه روزی، مهد کودک‌ها، مدارس و خصوصا مدارس ابتدایی که‌کودکان در هنگام بازی یا کار سر خودرا به یکدیگر می‌چسبانند، انتقال شپش به راحتی صورت می‌گیرد.
نیلفروش‌زاده ادامه داد: در روش غیرمستقیم استفاده از لوازم‌شخصی فرد آلوده از جمله استفاده ازپوشاک، رخت‌خواب، شانه و برس‌امکانپذیر است. شپش‌ها هنگامی که دمای بدن میزبان پایین‌تر و بالاتر ازعادی باشد بدن میزبان را ترک می‌کنند. مناسب‌ترین دما برای تحمل شپش‌ها در بدن میزبان 35 تا 39 درجه‌سانتی‌گراد است.
وی در مورد اقدامات کنترلی و درمانی گفت: عدم استفاده از وسایل شخصی دیگران نظیر شانه، لباس، کلاه، حوله، جدا کردن رشک(تخم) و شپش بوسیله یک شانه با دندانه ریز و نزدیک به هم، درمان با استفاده از شامپوی پرمترین، درمان دسته جمعی وهمزمان افراد مبتلا، تعویض مرتب لباس مخصوصا لباس زیر، اطو کردن لباس مخصوصا درز لباس، خشک کردن لباس در آفتاب از جمله موارد کنترلی و درمانی است.
این پزشک متخصص خاطرنشان کرد: استحمام مرتب و تمیز نگه داشتن موی سر و بدن از دیگر روش‌های کنترلی و درمانی بوده و اساس درمان درهمه انواع شپش شامل رعایت دقیق اصول بهداشت فردی، حمام کردن و تعویض‌منظم و صحیح لباس‌های بیمار است.
آبله مرغان، شایع در دبستان‌ها
وی در ادامه با بیان اینکه آبله مرغان بیماری شایع ویروسی بسیار واگیردار دوره دبستان است، گفت: این ویروس از طریق تماس مستقیم، با قطرات ریز مجاری تنفسی قابل انتقال است. همچنین بیماری از چند روز مانده به شروع تظاهرات بالینی تا حدود یک هفته پس از بروزدانه‌ها قابل سرایت است.دوره کمون بیماری حدود ۲ تا ۳هفته است.
وی افزود: شروع آبله مرغان باتب خفیف، سستی و بی‌اشتهایی به مدت ۱ تا ۲ روز است و سپس دانه‌ها ظاهر می‌شوند همچنین ضایعات در نقاط مخاطی بدن بخصوص در تنه کمتر از اندام‌ها ظاهر می‌شوند و مدت چند روز ادامه می‌یابند.
نیلفروش‌زاده در خصوص راه‌های پیشگیری از آبله مرغان گفت: استراحت در منزل، ارجاع فرد بیمار به پزشک، ممانعت ازورود دانش آموز بیمار به مدرسهدرمدت ۷ روز است همچنین بهترین راه برای ایمنی دائمی ابتلا به بیماری است.
سرخک، بیماری ویروسی حاد
این متخصص پوست و مو گفت: سرخک بیماری بوده که بدون توجه به سن، تمام افراد به آن مبتلا می‌شوند و عامل سرایت آن در هوا است همچنین بیشتر ترشحات حلق و بینی بیماران با سرفه و عطسه کردن به شخص سالم منتقل می‌شود.
وی در ارتبارط با راه‌های پیشگیری از سرخک عنوان کرد: واکسیناسیون سرخک می‌تواند ۹۵ درصد افراد را به راحتی برای تمام عمر محافظت کند همچنین جدا سازی دانش آموزان، تمیز نگه داشتن پوست و ارجاع به پزشک ضرورت دارد.
نیلفروش‌زاده اضافه کرد: عفونت قارچی ممکن است در قسمت‌های مختلف بدن ظاهر شود و اغلب در نقاطی مانند کشاله ران، بین انگشتان و قسمت‌های بدون مو و پوست سر وجود دارد همچنین اغلب عفونت‌های قارچی به صورت لکه‌های قهوه‌ای مشاهده می‌شود که معمولا با خارش همراه هستند .
این متخصص پوست و مودر پایان گفت: عفونت‌های قارچی در سر می‌تواند لکه‌های مدور در پوست سر ایجاد کند و باعث از دست دادن مو شود همچنین ناخن‌های عفونت یافته با قارچ‌ها خشن وضخیم می‌شوند و زمانی که کودکان به سن بلوغ می‌رسند اغلب کچلی‌های سر آنها بهبود می‌یابند.
خبرنگار: عبدالرضا امير اقبال گيلاني
نظر شما