به گزارش گروه سلامت طبنا(خبرگزاری سلامت) بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، ذات‌الریه مهمترین قاتل عفونی کودکان زیر پنج سال است؛ گرچه نوع باکتریایی این بیماری با آنتی‌بیوتیک به‌راحتی قابل درمان است؛ ولی فقط یک سوم کودکان مبتلا به آن آنتی بیوتیک دریافت می‌کنند. این بیماری می‌تواند همه کودکان در هر نقطه جهان را تحت تاثیر قرار دهد؛ ولی در آسیای جنوبی و جنوب آفریقا شیوع بیشتری دارد. به راحتی و با داروهای ارزان‌قیمت می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری کرد.
آمار منتشر شده از سازمان جهانی بهداشت در مورد ذات‌الریه :
- ذات‌الریه عامل ۱۵ درصد از مرگ و میر کودکان زیر پنج سال است و در سال ۲۰۱۷ میلادی جان ۸۰۸ هزار و ۶۹۴ کودک را گرفته است. در سال ۲۰۱۵ میلادی ۹۲۰ هزار و ۱۳۶ کودک زیر پنج سال بر اثر این عارضه جان خود را از دست دادند.
- پنومونی می‌تواند بر اثر ویروس، باکتری یا قارچ رخ دهد. از شایع‌ترین میکروارگانیسم‌های عامل ذات‌الریه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• باکتری استرپتوکوک نومونیا (Streptococcus pneumonia) که شایع‌ترین ذات‌الریه باکتریایی در کودکان است.
• باکتری هموفیلوس آنفلوآنزای نوع ب (Hib) که دومین باکتری شایع عامل پنومونی است.
• ویروس تنفسی syncytial که شایع‌ترین عامل ویروسی این عارضه است.
• قارچ پنوموسیستیس جیرووسی (Pneumocystis jiroveci) در کودکان مبتلا به ویروس HIV که مسئول مرگ حداقل یک چهارم مرگ و میر نوزادان مبتلا به HIV بر اثر پنومونی است.
- با استفاده از واکسن و ایمن‌سازی، تغذیه مناسب و عوامل محیطی می‌توان از این عارضه پیشگیری کرد.
- پنومونی ناشی از باکتری با آنتی بیوتیک به راحتی قابل درمان است؛ ولی فقط یک سوم کودکان مبتلا به پنومونی آنتی بیوتیک دریافت می‌کنند.
ذات‌الریه که گاهی به آن سینه‌پهلو یا پنومونی نیز گفته می‌شود، وضعیت التهابی ریه و عفونت حاد تنفسی است که معمولا کیسه‌های میکروسکوپی هوا موسوم به آلوئول‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری معمولا در اثر عفونت ناشی از ویروس یا باکتری و گاهی نیز در اثر سایر میکروارگانیسم‌ها، برخی داروها و شرایط دیگر مانند بیماری خودایمنی رخ می‌دهد. در این بیماری، کیسه‌های هوایی متورم می‌شوند و چون درون آن از مایعات پر می‌شود، اکسیژن‌رسانی کاهش می‌یابد. با معرفی یک شکل از واکسن پنومونی در اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی، گونه‌های مرگبار پنومونی تا حد زیادی کنترل شد؛ تا جایی سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد مرگ و میر ناشی از پنومونی درکودکان بر اثر واکسن تا ۵۰ درصد کاهش یافته است.
علاوه بر تغذیه بهتر و دسترسی به آنتی بیوتیک، واکسنی که در آن دوره معرفی شد، ۲۳ باکتری عامل پنومونی را از بین برد. با پیشرفت علم پزشکی، به تازگی واکسنی ساخته شده است که بیش از ۵۰ گونه باکتری عامل این بیماری از جمله باکتری عامل پنومونی، مننژیت و سپسیس را نابود می کند.
با وجود پیشرفت علم و ساخت واکسن، هنوز هم کودکان زیر پنج سال به ویژه در کشورهای فقیر قربانی این بیماری می شوند.
روش‌های انتقال و گسترش بیماری :
گسترش و انتقال پنومونی از چند طریق امکان‌پذیر است؛ ویروس‌ها و باکتری‌هایی که در مخاط بینی و گلوی فرد مبتلا وجود دارند، در صورت تنفس و ورود به ریه باعث آلودگی می‌شوند. سرفه و عطسه از دیگر روش‌های گسترش و انتقال بیماری است. خون نیز یکی دیگر از راه‌های انتقال بیماری است. بررسی پاتوژن‌های مختلف بیماری برای جلوگیری از راه‌های انتقال و درمان بسیار موثر است.
عوامل خطر بیماری :
گرچه این بیماری می‌تواند کودکان سالم را نیز تحت تاثیر قرار دهد، ولی ضعف سیستم ایمنی کودک را بیشتر مستعد این عارضه می‌کند. ضعف سیستم ایمنی بر اثر سوء تغذیه بوجود می‌آید؛ به ویژه کودکانی که در نوزادی از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند.
بیماری‌هایی از قبیل سرخک و اچ ای وی، کودکان را بیشتر مستعد پنومونی می‌کنند. عوامل محیطی مانند آلودگی‌هوای داخل خانه ناشی از پخت و پز و سوخت‌های فسیلی، زندگی در خانه‌های شلوغ و سیگارکشیدن والدین نیز از جمله عوامل خطر این عارضه هستند.
روز جهانی پنومونی برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ میلادی در تاریخ ۱۲ نوامبر برگزار شد و از آن تاریخ هر سال در همین روز برگزار می‌شود. پنومونی مهمترین قاتل عفونی کودکان زیر پنج سال قلمداد می‌شود و برگزاری رویدادی به منظور افزیش آگاهی در سراسر جهان برای مقابله و درمان این عارضه می‌تواند اقدامی موثر باشد. شعار امسال «تاریخچه و نکات کلیدی درباره ذات‌الریه» است.(ایرنا)
نظر شما