دکتر رضا ولی‌زاده درگفت‌وگو با طبنا(خبرگزاری سلامت)، درباره وضعیت خودکشی در استان ایلام، گفت: در زمینه خودکشی‌های منجر به مرگ در سال 95 نسبت به سال‌های پیش از آن با کاهش مواجه بوده و از رتبه اول کشوری به رتبه دوم رسیدیم و در حوزه خودکشی منجر به مرگ جزو 4 استان اول کشور هستیم، به نحوی که در سال 95 ، تقریبا 900 نفر در سطح استان اقدام به خودکشی کرده‌اند.
وی با بیان اینکه بیکاری، فقر و ضعف زیرساخت‌های تفریحی و فرهنگی از عوامل افسردگی هستند،خاطرنشان کرد: اختلافات خانوادگی، افسردگی و اعتیاد به ترتیب مهم‌ترین دلایل خودکشی در استان ایلام هستند.
مدیرگروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایلام با اشاره به اینکه 3 عامل محیطی، مغزی(بیولوژیکی) و فردی در افسردگی موثر است، افزود: شرایط زیرساختی استان ایلام به‌گونه‌ای است که عوامل فردی و محیطی افسردگی در آن فراهم است.
خودکشی در میان جوانان 15 تا 24 ساله
وی همچنین با اشاره به اینکه بیشترین خودکشی‌ها در این استان در گروه سنی 15 تا 24 سال صورت می‌گیرد،اظهارکرد: غالب این افراد دارای والدین خشن و تحریک‌پذیربودند که می‌توان یک علت این عامل را وجود پدیده PTST یا موج انفجار یا استرس پس از حادثه عنوان کرد.
ولی‌زاده با بیان اینکه PTST مربوط به افرادی است که در شرایط سخت سیل،زلزله یا جنگ قرار داشتند که منجر به آسیب‌روانی در فرد و از جمله میل به خودکشی می‌شود، توضیح داد: استان ایلام از جمله استان‌های درگیرجنگ بود و برخی از شهرهای ما به قدری به خط مقدم جبهه نزدیک بودند که صدای گلوله و خمپاره در آنها به وضوح شنیده می‌شد، لذا طبیعی است که مردم این استان دچار موج انفجار یا PTST شده و افرادی که در آن زمان حضور داشتند تحریک پذیر و خشن باشند و این موضوع می‌تواند در خشونت والدین و اقدام به خودکشی در میان جوانان استان موثر باشد.
این روانپزشک با انتقاد از خلا قوانین در حوزه خودکشی پیشنهاد کرد: قانونی وضع شود تا براساس آن درصورت وقوع خودکشی منجر به مرگ، پس از تسکین آلام خانواده داغدیده،خانواده مذکور ملزم به پاسخگویی به قاضی پرونده یا روانپزشک شوند تا آنها بتوانند به علت خودکشی پی ببرند، همچنین بیمه‌گران می‌توانند مقرراتی وضع کنند که براساس آن در صورت انجام خودکشی تا زمانی‌که علت آن بیان نشود از پرداخت بیمه خودداری کنند.
وی تصریح کرد: در صورت وجود چنین قوانینی می‌توانیم دلایل خودکشی در کشور را احصا کنیم این درحالی است که درحال حاضر به خاطر نبود چنین قوانینی معمولا خانواده‌ها در خصوص علت بروز خودکشی صحبتی نمی‌کنند و ما نمی‌توانیم به صورت یقین به دلایل عمده خودکشی در کشور پی ببریم.
در ایلام تنها یک نفر مشاوره بعد از خودکشی می‌دهد
این استاد دانشگاه با بیان اینکه تا کنون در سطح استان اقدامات مداخله‌ای مناسبی در حوزه خودکشی صورت نگرفته است،یادآور شد: تا کنون هیچ کارگاه بهداشت روانی برای پرسنل دانشگاه علوم پزشکی برگزارنشده است.
وی با بیان اینکه رسالت وزارت بهداشت و درمان ابتدا پیشگیری و بعد درمان است، گفت: 4 سال پیش وزیر بهداشت در سفری که به ایلام داشتند درخصوص آمار خودکشی در ایلام و دلایل آن پرس و جو کردند و ضمن ابراز نارضایتی از شرایط موجود، برلزوم انجام اقدامات پایه‌ای توسط دانشگاه علوم پزشکی تاکید کردند.
ولی‌زاده با انتقاد ازنبود عزم جدی در خصوص انجام اقدامات ضروری در حوزه خودکشی در سطح ریاست دانشگاه علوم پزشکی ایلام، اظهار کرد: در حال حاضر پس از 2 سال پیگیری با کمک مسئول بهداشت روان استان توانستیم برای نخستین روانشناسی را برای ارائه مشاوره پس از خودکشی در بیمارستان جذب کنیم که کافی نیست.
وی با یادآوری اینکه در طرح تحول سلامت با اولویت‌دهی به استان‌های محروم بخش‌های روانپزشکی را بازسازی کردند و 2000 تخت روانپزشکی طی این مدت در سطح کشور بازسازی شد،تصریح کرد: متاسفانه استان ما به دلیل عدم پیگیری جدی دانشگاه علوم پزشکی از این طرح بهره چندانی نبرد و تنها 7 تخت به آن اختصاص یافت اما بازسازی درآن صورت نگرفت.
بخش روانپزشکی را ایزوله کرده‌اند
مدیرگروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایلام اضافه کرد: در حال حاضر ما ازهمان بخش‌ها و ابزارهای فرسوده برای درمان بیماران روانپزشکی استفاده می‌کنیم، به بیان دیگر فردی که اقدام به خودکشی کرده برای درمان باید در مکانی آرام حضور داشته باشد اما به دلیل شرایط موجود ناچاریم چنین فردی را بخش عادی بستری کنیم که در آن همه نوع بیماری و اختلال وجود داشته و شرایط روحی بیمار بدتر می‌شود.
وی با تاکید براینکه بر اساس قوانین بخش‌های روانپزشکی بیمارستان‌ها برای پیشگیری از انگ زدن نباید ایزوله شده و از بدنه اصلی بیمارستان جدا شوند، اظهارکرد: این در حالی است که به دستور رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایلام بخش روانپزشکی از بیمارستان جدا و به قسمت دورافتاده‌ای منتقل شده است.
ولی‌زاده توضیح داد: براساس اعلام وزارت بهداشت بیمارستان‌های عمومی باید 10 درصد تخت‌های خود را به بیماران روان اختصاص دهند تا در کنار سایر بیماران درمان شده و به آنها انگ زده نشود، زیرا در صورت انگ‌زنی براین افراد آنها کمتر حاضر می‌شوند برای درمان بیماری خود اقدام کنند.
وی بیان کرد: همچنین درمانگاه روانپزشکی روزانه ما نیز که تنها یک اتاق در یکی از بیمارستان‌ها بود و برای اولین بار در ایلام راه‌اندازی شده بود به بهانه بازسازی به مدت دو سال تعطیل شد و پس از یکسال پیگیری، هفته گذشته مشروط براینکه بیمارانی که به درمانگاه صبح می‌آیند بیماری روانی حاد نداشته باشند، اتاقی را به این منظور در اختیار ما قرار دادند.
این روانپزشک همچنین با اشاره به اینکه طی 2 سال کلینیک بعداز ظهر ما را از بیمارستان خارج و به زیرزمین باشد یک ساختمان اجاره‌ای به دور از خیابان اصلی کار منتقل کردند، ادامه داد: یک‌ماه پیش به من اجازه دادند این درمانگاه را به یک بیمارستان دولتی منتقل کنیم آنهم با این شرط که شخصا تعهد بدهم بیماران مراجعه‌کننده تحریک‌پذیر نباشند.
وی در پایان از معاونت سیاسی استانداری ایلام به دلیل تشکیل کارگروه تخصصی خودکشی و از مدیر کل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت به دلیل حمایت از برنامه بهداشت روان این استان تشکر کرد.
نظر شما