گیاه ترنجبین
گیاه ترنجبین یکی از گیاهان دارویی است که برای سلامتی انسان فواید زیادی دارد. همچنین برای نوزاد کوچک برخی ها از ترنجبین استفاده میکنند.
طبق نظر حکمای طب سنتی ترنجبین گرم، ولی در عین حال تر است.
گیاه ترنجبین به فارسی “ترانگبین” یا “ترنگبین” است. آن را به فرانسوی Manne d”hedysarum و Manna d”alhagi و Manne de perse و به انگلیسی Manna of hedysarum و به عربی “ترنجبین” می نامند.
ماده ای است شیرین که به صورت شبنم روی گیاه حاج یا خارشتر یا خاربز می نشیند. در یک بررسی که توسط مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان انجام شد، مشاهده شد که این شیرابه‌های قندی در نتیجه عمل حشره ای به طور طبیعی و با ایجاد شکاف به خارج تراوش می شود.
گیاه خارشتر درختچه یا بوته خاری است که در بیابان ها و دشت های کم ارتفاع ایران مانند خراسان، یزد، تبریز، زرند، اطراف قم و بوشهر به طور خودرو فراوان دیده می شود.
سابقا از ترنجبین در کارخانجات ساده قندگیری به طور سنتی قند می گرفتند، ولی بعدها چون فروش آن از نظر دارویی بازار بهتری پیدا کرد، آن را فقط به عنوان دارو می فروشند.
ترکیبات شیمیایی ترنجبین
ترنجبین شامل ترکیبات قندی مثل گلوکز و فروکتوز، ساکاروز و تری ساکارید و تانن (ترکیباتی هستند که از مواد طبیعی پیچیده تشکیل شده اند و در گیاهان به مقدار زیاد وجود دارند) و آنتوسیانین که جزو پرکاربرد ترین رنگدانه های گیاهی در صنعت غذا است ، می باشد.
طبع ترنجبین
طبع ترنجبین، گرم و تر است. ترنجبین ملین و مسهل است. دوز مصرفی ترنجبین به عنوان ملین بر حسب سن بیمار بین 10 تا 70 گرم است که با کمی آب مصرف میشود.
- ملین و مسهل است. دوز مصرفى آن به عنوان ملین بر حسب سن بیمار بین 10 تا 70 گرم است که با کمى آب مصرف مى شود. گیاه اگر در مقدار کم خورده شود، ملین و اگر به مقدار زیاد مصرف شود، مسهل است.
- طبق نظر حکمای طب سنتی گرم، ولی در عین حال تر است.
- برای تسکین عطش و تب مفید است.
- در تسکین سرفه و درد سینه موثر است.
- خاصیت ضدعفونی کنندگی خوبی دارد و میکروب ها را از بین می برد، به همین دلیل برای درمان بیماری های عفونی مفید است.
- اگر آن با آب زیره خورده شود، برای دفع صدای شکم که با تب خفیفی توام باشد، نافع است.
- خوردن آن با آب پنیر برای اخراج اخلاط سوخته، با ماءالشعیر برای دفع اخلاط گرم، با کره برای باز کردن ادرار (در مواردی که ترشح ادرار بند می آید) مفید است.
- جوشانده ترنجبین معرق است.
- گل های ترنجبین برای بواسیر مفید است.
- مالیدن روغن برگ های آن برای روماتیسم خیلی نافع است.
- عرق گیاه اگر مدتی کم کم خورده شود، برای دفع سنگ کلیه و مثانه تا حدودی مؤثر است.
- در تسکین سرفه و درد سینه موثر است.
در مصرف این گیاه احتیاط کنید
- بسیاری از خانواده‌ها برای بهبود زردی کودک خود از مخلوط ترنجبین و آب قند استفاده میکنند که این مواد، نه تنها تاثیری در بهبود زردی کودک ندارند، بلکه باعث اسهال و استفراغ نوزاد نیز می‌شوند.
- در یک مطالعه تحقیقاتی که با هدف بررسی اثر خوراکی در کاهش زردی نوزادان انجام گردید، نشان داده شد که علیرغم باورهای بومی مبنی بر تاثیر در کاهش زردی نوزادی، تجویز این ماده اثر قابل توجهی در درمان زردی ندارد.
- بیماران مبتلا به حصبه، اسهال خونی، بواسیر، خون ادراری و آبله از خوردن آن خودداری کنند.
- برای طحال و اشخاص گرم مزاج مضر است.
چگونگی تهیه آب ترنجبین
برای تهیه آب گیاه ترنجبین ، مقداری از آن را در آب جوش حل می کنند. سپس مایع صاف روی آن را بر می دارند و می گذارند قدری بماند تا مواد خارجی آن ته نشین شود. حالا مایع صاف شده روی آن، آماده خوردن است.
آب آن اگر صبح ناشتا خورده شود، موثرتر است. مقدار خوراکی معمول آن 12 تا 35 گرم است.
ترنجبین عطش را بر طرف کرده و همچنین مسهل است و برای درمان یبوست پیشنهاد می شود.
خواص ترنجبین برای نوزاد
استفاده از ترنجبین برای درمان
زردی نوزاد بسیار موثر است. این دارو برای نوزاد یک ملین و مسهل لطیف است و برای درمان و پاکسازی دستگاه گوارش از اخلاط و خونابههای بازمانده از دوران جنینی، معده و روده نیز استفاده میشود ، با این روش بسیاری از بیماریها از جمله بیماریهای ویروسی و عفونی در او کمتر شده و سیستم ایمنیاش از همان بدو تولد فعال می شود . با مصرف زنجبین اشتهای نوزاد برای شیر خوردن بیشتر می شود و شبها بهتر میخوابد و دلپیچه و نق زدن زیاد نوزاد برطرف میشود.
نظر شما