کد خبر: مقاومت-آنتی-بیوتیکی-چیست؟
۳۰ مرداد ۱۳۹۹، ۱۷:۴۹
مقاومت آنتی بیوتیکی چیست؟

مقاومت آنتی بیوتیکی

مقاومت آنتی بیوتیکی (antibiotic resistance) نوعی مقاومت به دارو شناخته می شود که در آن میکروارگانیسم های ایجاد کننده بیماری (باکتری ها، قارچ ها، انگل ها و یا ویروس ها) دیگر در اثر داروهایی که قبلا به آنها حساس بوده اند از بین نمی روند، به عبارت دیگر به درمان آنتی بیوتیکی پاسخ نمی دهد.

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، نسبت بالایی از باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک که سبب عفونت های شایعی مانند عفونت های دستگاه ادراری، ذات الریه و عفونت های خون می شوند، وجود دارند. ناکارا بودن دارو نسبت به عفونت به معنای افزایش نرخ ناتوانی و مرگ و تحمیل هزینه های هنگفت در حوزه بهداشت است. آنتی بیوتیک ها از طریق میکرو ارگانیسم ها تولید می شوند و شامل گستره ای از داروهای قوی برای درمان بیماری ها و عفونت های باکتریایی هستند.

عدم پاسخ به درمان آنتی بیوتیکی می تواند منجر به عوارض متعددی گردد مثل:

  • عفونت هایی که کنترل شان سخت تر است و مدت زیادی در داخل بدن می مانند.
  • طولانی شدن مدت اقامت در بیمارستان
  • بالا رفتن هزینه های اقتصادی و اجتماعی درمان بیماری.
  • افزایش خطر گسترش بیماری
  • در برخی موارد افزایش خطر مرگ بیمار

باکتری چیست؟

Bacterium (به صورت جمع – باکتری) سلولی است که در محیط های متنوع، درون بدن انسان و بیرون – در خاک، آب و غیره زندگی می کند. باکتری ها هم سازنده هستند و هم مخرب. آن ها به هضم غذا کمک می کنند و غذای بدن را به شکل ماست و پنیر تولید می کنند (که از باکتری lactobacillus یا streptococcus تولید می شود)، اما باکتری مخرب یا عفونی باعث بیماری می شود. به طور خلاصه، باکتری های خوب باکتری های بد را در تحت کنترل نگه می دارند و مسئول عملکرد صحیح بدن هستند. با این حال، باکتری های بد به بافت های بدن آسیب می زنند و بنابراین باید درمان شوند و آنها را از بین برد.

آنتی بیوتیک چیست؟

آنتی بیوتیک نوعی عامل ضدمیکروبی است که برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده می شود. درمان توسط آنتی بیوتیک به اختلال در فرآیندهای ضروری و یا ساختار سلول باکتری کمک می کند. آنتی بیوتیک می تواند بر اهداف میکروبی در یک طیف وسیع یا طیف باریک تاثیر بگذارد. آنتی بیوتیک های بسیاری در گستره وسیعی از جمعیت باکتری ها کار می کنند (گاهی باکتری های خوب را هم می کشد). آنتی بیوتیک های طیفی محدود یک گروه محدود یا مشخصی از باکتری ها را هدف قرار می دهند. آنتی بیوتیک ها چگونه کار می کنند؟

چرا آنتی بیوتیک ها مهم هستند؟

سیستم ایمنی بدن به گونه ای طراحی شده است که بتواند به تنهایی میزبان عفونت های میکروبی در محیط اطراف خود باشد. اما وقتی باکتری مضر افزایش یابد، بدن به آنتی بیوتیک نیاز دارد تا با آن ها بجنگد. آنتی بیوتیک ها با هدف کمک به سیستم ایمنی بدن با باکتری های مختلف کشف شدند. کشف آن، میزان مرگ و میر ناشی از بیماری های عفونی را به شدت کاهش داد. آن ها امید به زندگی انسانی را بهبود بخشیده و در روش سنتی درمان پزشکی انقلاب ایجاد کردند.

آنتی بیوتیک ها چگونه کار می کنند؟

یک عامل آنتی بیوتیک با کشتن باکتری ها (bactericidal) یا توقف / کند کردن رشد باکتری (bacteriostatic) عفونت باکتریایی را درمان می کند. آنتی بیوتیک ها با هدف قرار دادن یک عفونت باکتریایی باعث شکستن و از بین رفتن باکتری می شوند:
  • روی دیواره سلولی و یا پوشش بیرونی سلول باکتری
  • اسیدهای نوکلییک، DNA و RNA
  • سیستمی که پروتئین ها را تولید می کند.
مهم است که توجه داشته باشید که آنتی بیوتیک ها نمی توانند بین باکتری های بد و خوب تمایز قایل شوند. بنابراین توصیه می شود که تجویز پزشک در خصوص دوز و مدت درمان آنتی بیوتیک را به شدت رعایت کنید.

علل مقاومت آنتی بیوتیکی

دلایل بسیاری وجود دارد که چرا میکروب ها به داروها مقاوم می شوند. اینها را می توان به علل بیولوژیکی و علل اجتماعی تقسیم کرد:

علل بیولوژیکی

  • جهش ژنتیکی به طور طبیعی در حین تکثیر میکروب ها جهش های ژنتیکی می تواند رخ دهد. گاهی این جهش ها می تواند منجر به ایجاد مقاومت دارویی گردد.
  • فشار انتخابی میکروب هایی که حاوی ژن های مقاومت به آنتی بیوتیک می باشند زنده مانده و تکثیر می شوند. به مرور زمان این میکروب های مقاوم تبدیل به نوع غالب می شوند.
  • انتقال ژن میکروب ها قادرند ژن های  مقاومت را از دیگر میکروب ها کسب کنند. ژن هایی که مقاومت دارویی را کد می کنند، می توانند به راحتی بین میکروب ها منتقل شوند.

علل اجتماعی

  • اشتباه درتشخیص اگر پزشک معالج عامل ایجاد کننده عفونت را تشخیص ندهد یا به صورت کور شروع به تجویز آنتی بیوتیک به بیمار نماید، این امر می تواند منجر به ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی شود.
  • استفاده نامناسب از داروها اگر دوره ی داروهای ضد میکروبی به طور کامل تکمیل نشود، برخی از میکروب ها ممکن است زنده بمانند و مقاومت در برابر این دارو ایجاد کنند.
  • استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک ها در دامداری آنتی بیوتیک ها در دامداری ها بیشتر استفاده می شوند. استفاده از آنتی بیوتیک ها در حیوانات می تواند مقاومت به دارو را افزایش دهد. باکتری های مقاوم در برابر دارو ممکن است از طریق گوشت و محصولات خوراکی یا آب آلوده از حیوان به انسان منتقل شوند.
  • عفونت های بیمارستانی بیماران بستری در بیمارستان ها و بیماران در شرایط بحرانی، اغلب دوزهای بالاتری از آنتی بیوتیک ها را دریافت می کنند. استفاده مکرر از آنتی بیوتیک و تماس نزدیک بین بیماران، می تواند محیطی ایده آل برای گسترش میکروب های مقاوم باشد.
مقاومت آنتی بیوتیکی چیست؟

مقاومت آنتی بیوتیکی چیست؟

مقاومت در برابر استفاده بیش از حد، سو استفاده نادرست یا استفاده نادرست از آنتی بیوتیک ایجاد می شود. دو عامل اصلی که باعث مقاومت آنتی بیوتیک می شوند عبارتند از:

تطبیق باکتریایی

باکتری ها تمایل به ایجاد مکانیزمی برای مقاومت در برابر عمل آنتی بیوتیک در مورد سو استفاده یا استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک دارند. در نتیجه، داروی آنتی بیوتیک بر ضد باکتری بی اثر و بی نتیجه می شود در نتیجه باعث مقاومت آنتی بیوتیک می شود.

عامل بیمار

زمانی که یک بیمار به طور غیر منطقی عمل می کند، یا بهداشت را رعایت نمی کند، این عوامل زمینه ساز تولید باکتری می شوند تا رشد کنند و در نهایت نسبت به دارو مقاوم شوند. برخی از پیامدهای جدی مقاومت در برابر آنتی بیوتیک عبارتند از:
  • ایمنی مقاوم شده و تهدید عمده برای درمان عفونت های باکتریایی معمولی مثل سل، ذات الریه
  • نیاز به آنتی بیوتیک های جدیدتر و قوی تر برای کشتن عفونت های باکتریایی، که نه تنها وقت گیر و هزینه بر است، بلکه حتی ممکن است یک راه حل عملی موقت برای درمان بیماری باشد.
  • تکامل “superbugs”، که در برابر آنتی بیوتیک های مختلف مقاوم خواهد بود.
  • افزایش نرخ مرگ و میر

چگونه از ایجاد مقاومت آنتی بیوتیک جلوگیری کنیم؟

حفاظت از خود در برابر مقاومت آنتی بیوتیک تنها راه جلوگیری از مقاومت باکتری ها است. مهم است که:
  • اشتباه نگرفتن ویروس (مانند سرماخوردگی، آنفولانزا)به یک باکتری، چون آنتی بیوتیک ها در برابر ویروس ها موثر نیستند. آن ها عفونت های باکتریایی را درمان می کنند.
  • همیشه مراحل درمان را کامل کنید، حتی اگر در نیمه راه احساس بهتری داشتید. یک درمان آنتی بیوتیکی ناقص ممکن است تمام باکتری ها را از بین نبرد. سپس باکتری باقی مانده ممکن است مقاوم کرده و منجر به بروز عفونت شود و پس از آن نیاز به یک دوره درمان آنتی بیوتیک جدید و پرهزینه خواهید داشت.
  • از داروهای آنتی بیوتیک با نسخه پزشک استفاده کنید.
آنتی بیوتیک ها داروهای قوی هستند که ما را از عفونت های باکتریایی خطرناک نجات می دهند، اما این کار عاقلانه است که آن ها را تنها تحت راهنمایی های پزشکی استفاده کنیم تا سلامت و تندرستی را تضمین کند. بنابراین آگاه باشید، سالم بمانید.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha