معرفی دلایل مختلف لثه سیاه
طیف وسیعی از شرایط می‌توانند باعث ایجاد لثه سیاه (
Blackening of the gums) شوند که در این قسمت از مقاله به معرفی و بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
ملانین
بدن هر انسانی به طور طبیعی ملانین تولید می‌کند. ملانین ماده‌ای است که رنگ پوست، مو و چشم را تغییر می‌دهد. هر چه ملانین بیشتری در بدن فرد وجود داشته باشد، رنگ مو، پوست و چشم‌ها به نسبت تیره‌تر خواهد شد، از این رو ممکن است علت بروز لثه قهوه‌ای یا سیاه، وجود ملانین زیاد در بدن باشد. اگر لثه فرد همیشه سیاه باشد، هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد، اما اگر رنگ لثه در طول یک دوره کوتاه تغییر کند یا لکه‌های سیاه بر روی لثه ظاهر شوند، احتمالا ربطی به وجود ملانین نداشته و می‌تواند از یک مسئله پزشکی نشات بگیرد.
دارو
یکی از عوارض ناخواسته داروی مینوسیکلین که برای درمان آکنه و برخی از عفونت‌ها، مانند کلامیدیا استفاده می‌شود، تولید رنگدانه یا تغییر رنگ است که گاهی اوقات در دهان رخ می‌دهد. فرد باید در مورد تغییرات ظاهری استفاده از این دارو با پزشک خود صحبت کند، زیرا ممکن است داروهای جایگزینی برای آن وجود داشته باشد.
خالکوبی آمالگام
خالکوبی آمالگام می‌تواند در هر قسمتی از دهان به وجود آید اما معمولا در کنار یک دندان پر شده به رنگ خاکستری، آبی یا سیاه ظاهر می‌شود. آمالگام ترکیبی از فلزات مورد استفاده برای پر کردگی و گذاشتن روکش است. اگر ذرات این ماده در هنگام کار از محل مورد نظر به بیرون پخش شوند، می‌توانند زیر پوست لثه قرار گرفته و سبب ایجاد تغییر رنگ شوند. معمولا هیچگونه درمانی برای خالکوبی آمالگام مورد نیاز نیست، زیرا آن‌ها هیچ خطری برای سلامتی فرد ایجاد نمی‌کنند.
زخم حاد ژنژیویت
این وضعیت به نوعی عفونت لثه اشاره دارد که باعث تب، درد لثه و بوی بد تنفس می‌شود. در صورتی که یک لایه از بافت مرده بر روی لثه ایجاد شود، عفونت می‌تواند باعث ایجاد لثه سیاه یا خاکستری شود. این وضعیت معمولا از رشد سریع باکتری‌ها در دهان نشات گرفته که معمولا به علت ژنژیویت رخ می‌دهد. باکتری‌ها ممکن است به علت ضعف بهداشت دهان، استرس، کمبود خواب یا رژیم غذایی نامناسب ایجاد شوند. از علائم اولیه زخم حاد ژنژیویت می‌توان به خونریزی لثه، بد نفس کشیدن، مقدار زیاد بزاق در دهان و احساس ناراحتی اشاره کرد. درمان این وضعیت ساده است و طی آن پزشک دهان را تمیز کرده و ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند. شستشوی دهان با استفاده از دهانشویه و تمیز نگه داشتن دندان‌ها و لثه‌ها، می‌تواند از عفونت‌های مکرر جلوگیری کند.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن می‌تواند باعث ایجاد تغییر رنگ در لثه شود. ملانوسیت‌ها سلول‌های اختصاصی در بدن هستند که ملانین را تولید می‌کنند. نیکوتین موجود در تنباکو می‌تواند ملانوسیت‌ها را وادار به تولید مقادیر بیشتری از ملانین نسبت به حالت معمول کند. در این حالت لثه‌ها ممکن است بیشتر قهوه‌ای یا سیاه شوند. تغییر رنگ ممکن است در برخی قسمت‌ها و یا کل دهان تاثیر بگذارد. این تغییر رنگ می‌تواند در داخل گونه‌ها و یا لب پایین نیز دیده شود. تحقیقات نشان می‌دهد که ارتباطی میان ترک سیگار و کاهش تغییر رنگ لثه‌ها وجود دارد، این بدان معنی است که لکه‌های سیاه روی لثه‌ها ممکن است پس از ترک سیگار، بهبود یابند.
بیماری آدیسون
بیماری آدیسون بر غدد فوق کلیوی که هورمون‌های مختلفی را ایجاد می‌کند، تاثیر می‌گذارد. زمانی که بیماری آدیسون پیشرفت می‌کند، فرد ممکن است لثه‌ها و لب‌های تیره داشته باشد. این بیماری علاوه بر تیره کردن لب‌ها و لثه‌ها می‌تواند قسمت‌های دیگری از پوست بدن را نیز تیره کند. شایع‌ترین قسمت‌هایی که ممکن است دچار این تیرگی شوند، شامل روی زانو، بند انگشتان، خطوط کف دست و اطراف زخم‌ها است. در اکثر موارد، بیماری آدیسون به علت مشکل در سیستم ایمنی بدن به وجود آمده و باعث می‌شود که بدن به غدد فوق کلیه حمله کرده و به آن‌ها آسیب بزند. بیماری آدیسون ممکن است در صورت عدم درمان باعث ایجاد عوارض شدیدی شود.
علائم اولیه این وضعیت عبارتند از:
- خستگی
- احساس تشنگی بیش از حد معمول
- کاهش وزن غیرطبیعی
- بی اشتهایی
- تضعیف عضلات
- سندرم Peutz-Jeghers:
سندرم Peutz-Jeghers یک وضعیت ژنتیکی بوده که می‌تواند خطر ابتلا به پولیپ یا سرطان را افزایش دهد. یکی از نشانه‌های اولیه این بیماری ظهور لکه‌های قهوه‌ای یا سیاه بر روی پوست، دهان و انگشتان است. این سندرم معمولا در دوران کودکی ظاهر شده و یکی دیگر از علائم کلیدی آن، خونریزی یا انسداد روده است.
بررسی روش‌های درمان لثه سیاه
درمان این وضعیت به علت ایجاد آن بستگی دارد. شرایطی مانند عفونت لثه یا بیماری آدیسون معمولا برای درمان به دارو نیاز دارند. اگر سیگار کشیدن علت ایجاد لثه سیاه باشد، درمان آن ترک سیگار است. برخی از دندانپزشکان برای روشن کردن لثه‌ها از سفید کننده‌های مختص لثه استفاده می‌کنند، اما این کار می‌تواند به لثه‌ها آسیب وارد کند، از این رو حتما باید به یک متخصص حرفه‌ای مراجعه نمود.
برای جلوگیری از این وضعیت چه باید کرد؟
افراد باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده و به طور مرتب دندان‌های خود را مسواک بزنند، همچنین مصرف شکر روزانه خود را کاهش دهند. این اقدامات باید در کنار بازدید منظم به دندانپزشک انجام شود. رعایت بهداشت دهان و دندان بهترین راه برای سلامت دندان‌ها و لثه‌ها است. فرد می‌تواند لثه‌های خود را به طور مرتب و به آرامی توسط یک مسواک نرم شستشو دهد. استفاده از محصولات بهداشتی مرتبط با دهان و دندان مانند دهانشویه، مسواک و نخ دندان در جلوگیری از لثه سیاه بسیار موثر است، همچنین ترک سیکار و تنباکو بسیار کمک کننده خواهند بود.
نظر شما