احساس درد، نوعی اطلاعات حسی است. انسداد این اعصاب حسی منجر به بیحسی و کاهش درد در ناحیه ای می شود که در معرض لیدوکائین (Lidocaine) قرار گرفته است که لیدوکائین یا می تواند به بافت ها تزریق شود یا از طریق پوست جذب گردد. معمولا در طی مراحل دندانپزشکی از لیدوکائین به عنوان یک عامل بی حسی استفاده می شود و در محیط های دیگر  از این ماده به عنوان کاهنده درد بهره می گیرند. لیدوکائین به طور ویژه برای بیمارانی مفید واقع می شود که نگرانی قانونی درمورد سوء مصرف داروهای اعتیادآور یا داروهای آرام بخش داشته باشند. متاسفانه اکثر بیمارانی که لیدوکائین را به خاطر کنترل درد مصرف می کنند، به احتمال فراوان همان بیمارانی هستند که تجربه سوء مصرف یا واکنش به آن را خواهند داشت.

علائم سوء مصرف لیدوکائین

لیدوکائین  به لحاظ ساختاری مشابه کوکایین بوده و باعث ایجاد اثرات موضعی و سیستمیک می شود. علائم سوء مصرف لیدوکائین که به عنوان مسمومیت با لیدوکائین نیز شناخته می شود، عبارتند از:
  • بی حسی در اطراف دهان یا زبان
  • طعم فلزی در دهان
  • سرگیجه
  • زنگ زدن یا وزوز گوش ها
  • تاری دید
  • بی قراری
  • آشفتگی یا عصبیت
  • پارانویا
  • گرفتگی عضلات
  • تشنج
سوء مصرف این دارو می تواند منجر به از دست دادن سطح هوشیاری شود. همچنین ممکن است طی سوء مصرف داروهای بیهوشی موضعی که منجر به انسداد اعصاب نزدیک به ستون فقرات می شوند، فشار خون پایین (افت فشار خون) و ضربان آهسته قلب (برادی کاردیا) اتفاق بیافتد. تزریق تصادفی لیدوکائین به رگ ها در طی مراحل بی حسی می تواند منجر به واکنش های شدید قلبی عروقی از جمله فشارخون پایین و آریتمی های کشنده از قبیل انسداد قلبی دهلیزی-بطنی، ریتم های بطنی، تاکیکاردیا بطنی و فیبریلاسیون بطنی v-fib شود.

علل سوء مصرف این دارو چیست؟

غالبا سوء مصرف این دارو ناشی از تزریق تصادفی و بیش از اندازه آن به رگ ها در طی بیحسی یا رویه های کاهش درد می باشد.  با این حال، علل دیگری ممکن است رخ بدهند از جمله استفاده نامناسب یا بیش از حد از پدهای جلدی آغشته به لیدوکائین و ترکیب لیدوکائین و یا بلع کوکایین. حائز اهمیت است که این دارو و کوکایین باهم مخلوط نشوند برای مثال بلع کوکایین به هنگام استفاده از پدهای جلدی لیدوکائینی انجام نگیرد. برش پدهای جلدی در پزشکی توسط برخی از پزشکان، یک تکنیک شناخته شده پیرامون کاهش مقدار کلی داروی تجویزی به بیماران است. به طور قطع صرفا یک نوع از پدهای دارویی جلدی در برابر برش واکنش نشان داده و منجر به تعدیل نسبی داروی تجویزی در یک پد تغییر یافته می شوند.  بیمار بسته به نوع پد می تواند دوز قابل توجهی از داروهای بیحسی از جمله لیدوکائین را دریافت نماید. سایر انواع لیدوکائین های موضعی مانند کرم ها، می توانند با توجه به شرایط پوست در مقادیر مختلفی جذب شوند. هنگامی که پوست تحریک شده و ملتهب است، مانند آنچه که به هنگام سوختگی یا حذف موهای زائد از طریق لیزر اتفاق می افتد، این دارو می تواند خیلی سریعتر از حد انتظار جذب شده و موجب سوء مصرف شود. علائم سوء مصرف لیدوکائین

تشخیص سوء مصرف لیدوکائین

عمدتا تشخیص سوء مصرف لیدوکائین از طریق معاینه جسمی بیمار بعد از شروع علائم امکان پذیر است. با توجه به تنوع مقادیر مسمومیت، زمان استفاده از لیدوکائین همراه با شروع علائم، به عنوان رایج ترین روش برای تشخیص سوء مصرف این دارو لحاظ می شود. تست خون می تواند سطح مقدار این دارو موجود در خون را به نمایش بگذارد اما نتیجه گیری مفید از این تست که با هدف هدایت تصمیمات درمانی اورژانسی انجام می گیرد، زمانبر خواهد بود. معمولا برای تشخیص سوء مصرف این دارو، واقعیت ساده شروع علائم بلافاصله پس از تجویز، کفایت می کند. به عنوان مثال، علائم تشنج ناگهانی ( به علت اختلال تشنجی یا سندروم هپیرو وانتگلاسیون) می تواند مشابه علائم سوء مصرف لیدوکائین باشد. تشخیص سوء مصرف لیدوکائین ناشی از تجویز داروهای مسکن مانند پدهای پوستی، دشوارتر است. در این مورد، برای بیمارانی که این علائم را از سر می گذرانند، این حقیقت بوضوح مشخص است که وی از پد جلدی لیدوکائین دار استفاده کرده است. بطور کلی، تشخیص سوء مصرف لیدوکائین در این بیماران مثبت بوده و اکثریت آنها با موفقیت درمان می شوند.

درمان

درمان سوء مصرف این دارو بستگی به نوع علائم و نشانه های بیمار دارد. اگر نگرانی در مورد تشنج وجود داشته باشد، بیمار باید با داروهای آرامبخش و کنترل کننده تشنج درمان شود. این علائم را  افزایش آستانه تشنج می نامند. اساسا هدف از تجویز این داروها جلوگیری از تحریکات عصبی ناشی از تشنج شدید در سیستم عصبی است. سوء مصرف لیدوکائین در بیماران مبتلا به آریتمی قلبی، اغلب احتمال حمله قلبی را تشدید می کند. بیمار باید با استفاده از تکنیک های پیشرفته حیات قلبی- عروقی احیا شده و انتظار می رود که زمان احیا در این بیماران طولانی تر از حد نرمال باشد. در بیماران مشکوک به سوء مصرف لیدوکائین، دوز اپی نفرین باید به کمتر از 1میکروگرم در هر کیلوگرم کاهش یابد. درمان اورژانسی سوء مصرف لیدوکائین نیازمند تزریق محلول امولاسیون لیپیدی(چربی) است. مولکول های چربی به لیدوکائین آزاد موجود در پلاسمای خون متصل شده و آنها را بی اثر می سازند. تزریق امولسیون لیپیدی در درمان انواع متفاوتی از سوء مصرف داروها رایج است.همزمان با کاربرد لیدوکائین برای کاهش درد، نیاز به درمان مناسب برای سوء مصرف آن نیز افزایش می یابد. در اغلب موارد، پزشکی که استفاده از لیدوکائین را تجویز می کند، بهنگام سوء مصرف آن نیز حاضر خواهد بود و می تواند بلافاصله درمان را شروع کند. در صورتی که مشکوک به سوء مصرف این دارو در زمان عدم حضور پزشک هستید (مانند تجربه سوء مصرف پدهای جلدی) بهتر است کمک بخواهید و به پزشک توضیح دهید که مشکوک به سوء مصرف این دارو هستید. معمولا این نوع سوء مصرفها چنانچه سریع تشخیص داده شوند، با موفقیت درمان می شوند.