علائم تپش قلب و روش های کنترل و درمان آن

علل ایجاد تپش قلب

علائم تپش قلب(Palpitations) معمولا به شکل ضربان های محکم، خیلی سریع، خیلی آهسته و کند و یا به طور نامنظم بروز می کند. ممکن است تپش قلب به صورت ضربان های غیر معمولی و با فاصله یا تپش های محکم و مداوم هم احساس شود. دلایل متعددی در بروز این بیماری نقش دارند. برخی از این دلایل عبارتند از:

استرس و اضطراب احساسات شدید و قوی مثل استرس و اضطراب باعث آزاد شدن هورمون هایی در بدن می شوند که ضربان قلب را افزایش می دهند. در چنین حالتی حتی اگر خطری وجود نداشته باشد بدن حالت آمادگی برای مقابله با تهدید به خودش می گیرد. اگر این استرس و اضطراب بیش از حد باشد ممکن است فرد دچار حملات پانیک یا هراس شود که با علائمی مثل تپش قلب شدید، تعریق، لرزش، درد قفسه سینه و مشکل در تنفس همراه است. حملات پانیک در برخی موارد می توانند منجر به حمله قلبی شوند.
ورزش ورزش کردن هم یکی از دلایل ایجاد تپش قلب است. وقتی ورزش می کنید، قلب با سرعت بیشتری خون را به عضلات می رساند و همین باعث تپش قلب می شود. علاوه بر این، آریتمی یا ضربان قلب نامنظم هم می تواند باعث تپش قلب هنگام ورزش کردن شود.
مصرف کافئین کافئین یکی از محرک هاییست که ضربان قلب را بالا می برد. اگر متوجه شده اید که با مصرف نوشیدنی ها یا غذاهای حاوی کافئین به تپش قلب دچار می شوید بهتر است مصرف آنها را کاهش بدهید.
نیکوتین نیکوتین و مواد شیمیایی اعتیاد آور موجود در سیگار و سایر دخانیات باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب شما می شوند. یکی از بهترین کارهایی که می توانید برای درمان تپش قلب و ارتقا سطح سلامت قلبتان انجام بدهید ترک سیگار است. بعد از ترک سیگار نیز ممکن است تا مدتی دچار تپش قلب شوید اما معمولا این علائم بعد از 3 تا 4 هفته برطرف می شوند.
تغییرات هورمونی خیلی از خانم ها هنگام شروع سیکل قاعدگی شان یا در طول بارداری و یا وقتی یائسه می شوند تپش قلب را تجربه می کنند. این اتفاق به خاطر بر هم خوردن میزان هورمون هاست و معمولا تپش قلب در چنین مواقعی موقتیست و جای نگرانی ندارد. اگر باردار و کم خون هستید احتمال اینکه به تپش قلب دچار شوید نیز بیشتر می شود. چون در این صورت گلبول های قرمز کافی برای اکسیژن رسانی به اندام های بدن وجود ندارد و قلب مجبور است بیشتر کار کند.
تب وقتی تب می کنید بدن با سرعتی بیشتر از حد معمول انرژی مصرف می کند و بنابراین دچار تپش قلب می شوید. معمولا تب بالای 38 درجه باعث بروز تپش قلب می شود.
مصرف برخی داروها مصرف برخی داروهای با نسخه و بدون نسخه می تواند باعث بروز تپش قلب به عنوان یک عارضه جانبی شود.
افت قند خون تا به حال برایتان اتفاق افتاده که وقتی گرسنه هستید دچار لرز و ضعف شوید؟ در چنین مواقعی به خاطر افت سطح قند خون ممکن است به تپش قلب هم دچار شوید. وقتی قند خون پایین می آید، بدن شروع به تولید هورمون های استرس از جمله آدرنالین می کند تا کمبود مواد غذایی را جبران کند. ترشح آدرنالین باعث افزایش ضربان قلب و تپش قلب می شود.
پر کاری تیروئید تیروئید غده ای پروانه ای شکل در گردن است که با ترشح هورمون های لازم در متابولسیم و سایر عملکردهای بدن نقش دارد. پرکاری تیروئید باعث افزایش ترشح هورمون تیروئید و در نتیجه افزایش فعالیت قلب می شود. مصرف بیش از حد داروهای درمان کم کاری تیروئید نیز می تواند باعث بروز تپش قلب شود.
مشکلات مربوط به ریتم قلب ابتلا به آریتمی یا ضربان قلب نامنظم نیز یکی دیگر از دلایل ایجاد تپش قلب است. سایر مشکلات ریتم قلب مثل فیبریلاسیون دهلیزی و همینطور تاکی کاردی نیز در این مساله نقش دارند. فیبریلاسیون دهلیزی وقتی اتفاق می افتد که محفظه های فوقانی قلب یا همان دهلیزها به جای اینکه ضربان عادی داشته باشند لرزش ایجاد می کنند. تاکی کاری بطنی و فوق بطنی نیز با اختلال در ریتم قلب باعث بروز تپش قلب می شوند.
مصرف الکل در صورت مصرف بیش از حد مشروبات الکلی به احتمال زیاد دچار تپش قلب می شوید.
انقباضات زودرس بطنی انقباضات زودرس بطنی یا PVC زمانی اتفاق می افتد که بطن های قلب زودتر از موعد مناسب فشرده و منقبض می شوند. همین اتفاق باعث می شود احساس تپش قلب پیدا کنید. اگر به بیماری قلبی خاصی دچار نیستید انقباضات زودرس بطنی که گهگاه اتفاق می افتند مساله نگران کننده ای نیست اما در صورت ابتلا به هر نوع بیماری قلبی باید برای حل این مشکل به پزشک مراجعه کنید.
مصرف کوکائین و سایر مواد مخدر مصرف داروهای مخدر و غیر قانونی مثل آمفتامین، کوکائین و اکستازی برای قلب به شدت خطرناک است. کوکائین فشار خون و ضربان قلب را بالا می برد و به عضله قلب آسیب می زند. آمفتامین ها هم سیستم عصبی را تحریک می کنند تا ضربان قلبتان بالا برود. به علاوه اینکه مصرف اکستازی باعث آزاد شدن ماده ای به نام نور اپی نفرین در بدن می شود که ضربان قلب را تند و سریع می کند.

عوارض تپش قلب

تپش قلب در اغلب موارد عارضه خاصی ایجاد نمی کند مگر اینکه ناشی از یک بیماری یا مشکل قلبی جدی باشد. در صورتی که دچار بیماری قلبی هستید تپش قلب می تواند عوارض زیر را به دنبال داشته باشد:

غش کردن تپش قلب سریع فشار خون را پایین می آورد و ممکن است باعث شود غش کنید. احتمال این مساله وقتی بیشتر می شود که دچار مشکل قلبی، بیماری قلبی مادرزادی یا مشکلات مربوط به دریچه قلب نیز باشید.
ایست قلبی در موارد نادری ممکن است تپش قلب باعث ایجاد آریتمی های خطرناکی شود که در نهایت ایست قلبی در پی دارند.
سکته مغزی اگر تپش قلب ناشی از وضعیتی باشد که در آن دهلیزهای قلب به جای ایجاد ضربان درست و سالم ارتعاش و لرزش ایجاد کنند، این مساله می تواند باعث ایجاد لخته خون شود. اگر این لخته ها شریان های مغزی را مسدود کنند فرد دچار سکته مغزی می شود.
نارسایی قلبی نارسایی قلبی وقتی اتفاق می افتد که قلب به دلایلی مثل فیبریلاسیون دهلیزی دچار آریتمی می شود و نمی تواند به طور موثر و صحیح خون را پمپاژ کند. برخی اوقات کنترل آریتمی ها و بی نظمی های ضربان قلب می تواند مانع از نارسایی قلبی شود و عملکرد قلب را بهبود ببخشد.

چه زمانی تپش قلب جزو فوریت های پزشکی محسوب می شود؟

تپش قلبی که به ندرت اتفاق می افتد و بعد از چند ثانیه برطرف می شود نیازی به پیگیری پزشکی ندارد. اما اگر مشکل قلبی تشخیص داده شده دارید و به طور مکرر دچار تپش قلب می شوید یا تپش قلبتان مدام تشدید می شود حتما باید به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر این اگر تپش قلب با یکی از علائم زیر همراه بود بیمار فورا باید تحت مراقب های پزشکی قرار بگیرد:

سرگیجه
ضعف
احساس سبکی سر
غش
از دست دادن هوشیاری
گیجی
اختلال در تنفس
تعریق بیش از حد
احساس درد، فشار یا گرفتگی و سفتی در سینه
احساس درد در بازوها، گردن، قفسه سینه، فک یا قسمت فوقانی کمر
ضربان قلب در حال استراحت بیشتر از 100 بار در هر دقیقه

علائم گفته شده می توانند نشانه ای از یک وضعیت جدی و خطرناک باشند.

تشخیص

تشخیص اینکه چرا شما دچار تپش قلب شده اید معمولا کار دشواریست؛ مخصوصا اگر در مطب پزشک و در حین معاینه تپش قلب نداشته باشید و ضربان قلبتان کاملا نرمال و معمولی باشد. برای اینکه پزشک بتواند علت اصلی آن را بفهمد سوالاتی در زمینه های مختلف از شما می پرسد. این سوالات اغلب در زمینه های زیر هستند:

فعالیت های بدنی
میزان استرس
داروهای تجویزی و با نسخه ای که مصرف می کنید
داروهای بدون نسخه، مکمل های گیاهی و غذای مصرفی شما
وضعیت سلامتی

علاوه بر این احتمالا پزشک شما را مورد معاینه بدنی نیز قرار می دهد که شامل گوش دادن به صدای قلبتان با گوشی پزشکی است. ممکن است پزشک تیروئیدتان را هم بررسی کند. ورم تیروئید می تواند نشانه پرکاری تیروئید باشد که خودش یکی از عوامل ایجاد تپش قلب است. در صورت لزوم پزشک شما را به یک متخصص قلب و عروق ارجاع می دهد. آزمایش هایی که برای تایید یا رد وجود برخی بیماری های قلبی انجام می شوند عبارتند از:

آزمایش خون
آزمایش ادرار
تست استرس
ضبط ریتم قلب با استفاده از دستگاهی به نام هولتر به مدت 24 ساعت
سونوگرافی قلب یا اکوکاردیوگرام
آزمایش الکتروکاردیوگرام
تصویر برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس
آزمایش الکتروفیزیولوژی برای بررسی عملکرد الکتریکی قلب
آنژیوگرافی عروق کرونر برای بررسی وضعیت جریان خون در قلب
ضبط کننده رویداد قلبی

الکتروکاردیوگرام (ECG)

الکتروکاردیوگرام آزمایشی است که در آن پزشک با استفاده از حسگرهایی که به بدن شما متصل می کند می تواند ضربان الکتریکی قلبتان را اندازه بگیرد و ریتم آن را ردیابی کند. ممکن است پزشک از شما بخواهد این آزمایش را در حال استراحت یا ورزش کردن انجام بدهید.

هولتر مانیتورینگ

هولتر مانیتورینگ روشیست که در آن بیمار با پوشیدن یک دستگاه پایش ضربان قلب می تواند ریتم قلبش را در طول 24 تا 72 ساعت ضبط کند. برای انجام این آزمایش از یک دستگاه قابل حمل برای ضبط نوار قلب استفاده می شود و بعد پزشک با بررسی نتایج آن علت تپش قلب را تشخیص می دهد.

ضبط کننده رویداد قلبی

در برخی موارد پزشک توصیه می کند که از یک دستگاه ضبط کننده رویداد قلبی استفاده کنید تا به محض وقوع یک اتفاق غیر عادی ضربان قلبتان را ثبت کند. به عنوان مثال اگر دچار تنگی نفس شدید، با فشار دادن دکمه ضبط ضربان قلب شما ثبت می شود.

اکوکاردیوگرام

آزمایش اکوکاردیوگرام یا پژواک نگاری قلبی نیز یکی دیگر از روش های غیر تهاجمی تشخیص تپش قلب است که در آن پزشک برای مشاهده عملکرد و ساختار قلب از امواج صوتی استفاده می کند. قبل از مراجعه به پزشک برای درمان تپش قلب چه اقداماتی باید انجام داد؟ حتی اگر تپش قلب شما مورد اورژانسی و خطرناکی تشخیص داده نشود باز هم باید درباره این مساله با پزشکتان صحبت کنید. نکات زیر را قبل از مراجعه به پزشک به خاطر داشته باشید:

علائمی که تجربه می کنید را بنویسید تا به خاطر داشته باشید.
لیستی از داروهای مصرفی فعلی تان تهیه کنید و آن را همراه داشته باشید.
هر نوع سوالی که ممکن است درباره تپش قلبتان داشته باشید را یادداشت کنید تا هنگام مراجعه به پزشک بپرسید.

درمان

درمان این عارضه به علت آن بستگی دارد. اگر تپش قلب ناشی از بیماری خاصی نباشد بعید به نظر می رسد که پزشک روش درمان خاصی را پیشنهاد بدهد. در چنین مواردی پزشک توصیه می کند که سبک زندگی تان را تغییر بدهید و از مصرف برخی محرک ها خودداری کنید. اگر مبتلا به ریفلاکس معده به مری (GERD) هستید پزشک به شما توصیه می کند که مصرف کافئین را کاهش بدهید. کاهش استرس نیز می تواند روی بهبود تپش قلب تاثیر داشته باشد. برای کاهش استرس می توانید روش های زیر را امتحان کنید:

به برنامه روزمره تان فعالیت های مفیدی مثل یوگا، مدیتیشن یا ورزش های سبک و ملایمی اضافه کنید. افزایش ترشح اندورفین به کاهش استرس کمک می کند.
تمرینات مربوط به تنفس عمیق را یاد بگیرید و انجام بدهید.
تا حد امکان از شرایط و فعالیت های پر استرس دوری کنید.

درمان های دارویی

در صورتی که تپش قلب مشکل جدی و مهمی باشد پزشک از داروهای زیر برای درمان شما استفاده می کند:

مهارکننده های ACE این داروها با باز کردن شریان ها، کاهش فشار خون و افزایش خونرسانی به اندام های بدن تپش قلب را کاهش می دهند. علاوه بر این از این داروها برای بیماران مبتلا به دیابت یا افرادی که در ادرارشان پروتئین وجود دارد نیز تجویز می شود تا از آسیب رسیدن به کلیه ها جلوگیری شود. برخی از داروهای مهار کننده ACE عبارتند از: انالاپریل (وازوتکس)، لیزینوپریل (زستریل) و فسینوپریل سدیم (مونوپریل).
داروهای ضد اضطراب اگر تپش قلبتان ناشی از استرس و اضطراب باشد پزشک برای درمان این اختلال از داروهای ضد اضطراب مثل لورازپام (اتیوان) یا آلپرازولام (زاناکس) استفاده می کند. نکته مهم این است که از این داروها فقط باید در زمان بروز استرس و اضطراب استفاده کرد و هنگام استفاده از آنها از رانندگی و کار با ماشین آلات سنگین خودداری نمود. اگر بعد از مصرف داروهای ضد اضطراب باز هم به تپش قلب دچار شدید موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید.
مسدود کننده های گیرنده بتا ( بتا بلاکرها) بتابلاکرها با کاهش سرعت ضربان قلب و افزایش جریان خون در بدن باعث کاهش تپش قلب می شوند. از این داروها می توان برای درمان فشار خون بالا هم استفاده کرد. برخی از داروهای مسدود کننده گیرنده بتا عبارتند از: لوپرزور (متوپرولول)، پروپرانولول (ایندرال) و آتنولول ( تنورمین).
مسدود کننده های کانال کلسیم از این داروها برای درمان درد قفسه سینه، فشار خون بالا و نامنظمی ضربان قلب استفاده می شود. کلسیم بلاکرهای رایجی که برای این منظور استفاده می شوند عبارتند از: دیلتیازم ( دلاکور) و وراپامیل هیدروکلراید ( کالان).
دیگوکسین داروی دیگوکسین که به آن دیژیتال و لانوکسین هم گفته می شود با کاهش سرعت ضربان قلب، تپش قلب را درمان می کند. اگر پزشک تشخیص بدهد که تپش قلب شما به دلیل ضربان نامنظم قلبتان است این دارو را برایتان تجویز می کند.
داروهای دیورتیک یا ادرارآور داروهای دیورتیک که با نام قرص آب هم شناخته می شوند با افزایش ادرار مانع از نارسایی قلبی می شوند. هیدروکلرتیازید و فوروزماید (لازیکس) دو نمونه از داروهای دیورتیک هستند که با تجویز پزشک می توان از آنها برای درمان تپش قلب استفاده کرد. اگر تپش قلب شما به دلیل ضربان نامنظم قلبتان باشد ممکن است پزشک این داروها را به تنهایی و یا همراه با سایر داروها برایتان تجویز کند.

نکته) هیچ وقت مصرف یک دارو را به طور ناگهانی و بدون مشورت با پزشک قطع نکنید چون این کار باعث بروز عوارض جانبی جدی می شود.

تپش قلب در دوران بارداری

در طول بارداری، حجم خون بدن افزایش می یابد و قلب برای اینکه این خون اضافی را به گردش دربیاورد مجبور است سریعتر از قبل پمپاژ کند و همین مساله باعث بروز تپش قلب می شود. در برخی موارد نیز فشار اضافه ای که به قلب وارد می شود می تواند تپش قلب ایجاد کند. خانم های باردار برای بررسی وضعیت سلامتی خودشان و جنین باید در طول بارداری شان چندین بار به پزشک مراجعه کنند. اگر باردار هستید و به طور مکرر دچار تپش قلب می شوید حتما باید پزشکتان را در جریان این مساله قرار بدهید. در صورتی که هنگام تپش قلب هر یک از موارد زیر رخ داد بلافاصله باید به پزشک مراجعه کنید:

سرفه خونی
نبض نامنظم
تنفس سخت و تنگی نفس
احساس درد در قفسه سینه

نکاتی برای داشتن قلبی سالم و سلامت

هر هفته حداقل دو ساعت و نیم ورزش کنید
LDL یا کلسترول بد خونتان را پایین نگه دارید
رژیم غذایی سرشار از میوه ها و سبزیجات تازه، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی داشته باشید
به طور مرتب فشار خونتان را چک کنید
وزنتان را متعادل نگه دارید
قند خونتان را چک کنید
سیگار نکشید

لینک کوتاه خبر