شایع ترین بیماری های فک و دهان
مفصل گیجگاهی فکی جایی است که فک پایین را به جمجمه متصل میکند به دلیل وجود این مفصل است که ما میتوانیم غذا بجویم، خمیازه کشیده و یا صحبت کنیم. اختلال در مفصل گیجگاهی فکی جزو شایعترین بیماری های فک و دهان است.
اکثر افرادی که دچار اختلال مفصل گیجگاهی فکی هستند در باز کردن دهان خود دچار مشکل هستند، ممکن است وقتی دهان آنها باز یا بسته است فکشان قفل کند، اکثر اوقات در ناحیه صورت احساس خستگی میکنند و گاهی یک طرف صورتشان متورم میشود، چنین افرادی ممکن است وزوز گوش هم داشته باشند که در اثر قرار گرفتن نادرست فک بالا و پایین میباشد، صدای کلیک یا صدای خرت خرت موقع باز و یا بسته کردن دهان و جویدن دارند، احساس درد در فک و یا گوش موقع غذا خوردن، سردرد های بی دلیل موقع بیدار شدن از خواب. ممکن است دندان پزشک برای تشخیص دقیق این نوع اختلال شما را به جراح دهان و فک و صورت ارجاع دهد تا معاینات بیشتری از شما به عمل آید، در این صورت پزشک فک و دهان شما را کاملا معاینه کرده و به صداهای فک شما گوش میدهد.
اختلالات مفصل گیجگاهی فکی یا در یک طرف صورت و یا در هر دوطرف ایجاد میشود، عواملی که باعث ایجاد اختلالات مفصل گیجگاهی فکی میشوند عبارتند از:
- فشار یا ضربه محکم به فک
- دندان قروچه یا همان فشردن دندانها
- آرتروز در مفصل گیجگاهی فکی
درمان اختلالت مفصل گیجگاهی فکی یا TMD
اکثر افراد مبتلا به TMD علائم موقت دارند که جدی نیستند، آنها معمولا با درمان های ساده ای که در خانه انجام می شود، بهتر می شوند. گاهی اوقات علائم بدون درمان به طور کامل از بین می روند. اگر دچار این مشکل هستید هیچگاه تلفن را بین شانه و گوش خود نگه ندارید. سعی کنید تا حد امکان غذا را آرام بجوید، در صورت امکان، غذا را به قطعات بسیار کوچک تبدیل کنید تا جویدن راحت تر شود.
با این حال بهترین غذا، غذایی است که نرم باشد مانند: پوره سیب زمینی، کوفته، سوپ، سبزیجات پخته شده، ماهی. فیزیوتراپی اغلب نقش مهمی در درمان بیماران مبتلا به TMD ایفا می کند. پزشک شما ممکن است تصمیم بگیرد شما را به پزشک مربوطه ارجاع دهد تا فیزیوتراپی انجام دهید. فک خود را شدید حرکت ندهید.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین یا ایبوپروفن به کاهش درد عضلانی و تورم کمک می کنند. داروهای ضد اضطراب به کاهش استرس افرادی که دچار اضطراب و استرس ناشی از TMD شده اند میتواند کمک کند. این داروها اغلب برای مدت کوتاهی مورد استفاده قرار می گیرند.
اگر شما پس از درمان های اولیه بهتر نشدید ممکن است پزشک درمان های زیر را انجام دهد:
- تحریک الکتریکی عصبی پوستی : این درمان با استفاده از جریان های الکتریکی خفیف برای آرام کردن مفصل فک و عضلات صورت است.
- تزریق: ممکن است دندانپزشک برای کاهش درد، داروهای درد یا بیهوشی به عضلات تزریق کند.
- طب سوزنی: برای برخی از افراد مبتلا به TMD، طب سوزنی می تواند مفید باشد.
- عمل جراحی (corrective jaw surgery): اگر شما با هیچ روشی درمان نشدید ممکن است دندانپزشک عمل جراحی انجام دهد که حتما در این مورد پیشنهاد میکنیم نظر چند دندانپزشک و جراح مجرب را در این زمینه بپرسید.
بیماری های فک و دهان و لکوپلاکی
کوپلاکی (leukoplakia) تکه یا ضایعه های سفید پایین دهان، درون گونه های شما، روی لثه ها و گاهی زیر زبان و یا روی زبان شما شکل میگیرد، اگر چه هر سطحی از مخاط دهان ممکن است درگیر باشد، ظاهر دقیق ضایعه متغیر است ممکن است سفید، زرد و یا خاکستری باشد. لکه های قرمز که بسیار نادر هست ممکن است نشانه ای از سرطان باشد در صورت برطرف نشدن پزشک خود را در جریان بگذارید. این لکه ها عموما دردناک نیستند و ممکن است زمان زیادی نادیده گرفته شوند، در مناطق خاصی از دهان ضخیم و سفت شده اند.
بیشتر لکه های لکوپلاکی غیر سرطانی هستند(خوش خیم)، هر چند برخی از علائم اولیه سرطان را نشان می دهند. سرطان در انتهای دهان می تواند در کنار مناطقی از لکوپلاکی رخ دهد. و مناطق سفید با مناطق قرمز مخلوط ممکن است نشان دهنده پتانسیل برای سرطان باشد. تکه های بزرگتر و سفید تر بیشتر احتمال دارد که دچار تغییرات بدخیم شوند تا ضایعات کوچکتر. بنابراین اگر دچار تغییرات غیرمعمول و دائمی در دهانتان هستید بهتر است نزد پزشک بروید.
در صورتیکه یکی از موارد زیر را داشتید به دندانپزشک مراجعه کنید:
- ضایعه یا زخم های سفید در دهان شما که طی دو هفته درمان نمیشود
- تغییرات در بافت دهان
- درد گوش هنگام جویدن غذا
- عدم توانایی باز کردن فک خود
علل ایجاد لکوپلاکی
هر چند عوامل به وجود آمدن لکوپلاکی ناشناخته است اما عوامل زیادی دخیل هستند مانند مصرف دخانیات از جمله مصرف سیگار و تنباکو، جویدن توتون، دندان شکسته یا تیز در سطوح زبان، مصرف دراز مدت الکل، پروتز دندان به صورت نامناسب، احتمال لکوپلاکی در مردان و زنان مسن و سالخورده شایع تر است و شیوع آن با افزایش سن افزایش می یابد، افراد مبتلا به سابقه خانوادگی سرطان در دهان بیشتر در معرض ابتلا به لکوپلاکی هستند. لکوپلاکی معمولا آسیب مهمی به بافت ها در دهان شما ایجاد نمی کند و تهدید کننده زندگی نیست با این حال، لکوپلاکی خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می دهد. سرطان های دهان معمولا در قسمت های کوچکی از لکوپلاکی قرار می گیرند بنابراین اگر به ضایعه ای در دهان مشکوک هستید، پلاک های نامنظم و دردناک در دهان دارید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
جلوگیری از لکوپلاکی و درمان آن
اگر از همه ی محصولات تنباکو یا مصرف الکل اجتناب کنید و سیگار را ترک کنید ممکن است قادر به جلوگیری از لکوپلاکی باشید. در مورد روش هایی برای کمک به ترک با پزشک خود صحبت کنید. در نیمی از موارد لکوپالاکی با توقف مصرف سیگار کاهش می یابد، با این حال، اگر سیگار کشیدن ادامه یابد ممکن ضایعه های سفید دهان ضخیم تر شوند، اگر همچنان سیگار کشیدید یا الکل مصرف میکنید، مکررا بررسی های دندان انجام دهید.
درمان لکوپلاکی، در صورت نیاز، شامل حذف منبع التهاب است. مثلا اگر لکوپلاکی توسط یک دندان یا یک سطح نامنظم روی دندان مصنوعی یا توسط یک دندان پرشده بوجود آید، به دندان موردنظر رسیدگی میشود. لکوپلاکی خفیف معمولا جزو بی خطرترین بیماری های فک و دهان است و اغلب به خودی خود از بین می رود و بهبود می یابند موارد جدی تر ممکن است با سرطان دهان ارتباط داشته باشند. اینها باید سریعا درمان شوند. مراقبت منظم دندان می تواند به جلوگیری از عود مجدد کمک کند.
نظر شما