آب مروارید
بیشتر عدسی چشم از آب و پروتئین ساخته شده است. پروتئین به روش دقیقی تنظیم می شود تا عدسی را شفاف و روشن نگه دارد و اجازه عبور نور از آن را بدهد. آب مروارید (
cataract) معمولا زمانی رخ می دهد که پروتئین های معمولی در عدسی چشم از هم جدا می شوند و باعث کدر شدن آن می شوند.
عدسی چشم خیلی شبیه به یک دوربین عمل می کند: نور بر روی شبکیه چشم موجود در پشت چشم تمرکز می کند و سپس سیگنال های عصبی را به مغز منتقل می کند، و ما را قادر می سازد تا همه چیز را چه در فاصله نزدیک و چه دور به وضوح ببینیم. اما فرسایش طبیعی باعث می شود که پروتئین ها به هم فشرده شوند، که این امر لنز را کدر کرده، و به تدریج و با توسعه آب مروارید، بینایی سخت تر می شود. معمولا زمان زیادی طول می کشد تا آب مروارید توسعه یابد و ممکن است که در یک یا هر دو چشم اتفاق بیفتند، اما مثل عفونت از یک چشم به چشم دیگر منتقل نخواهد شد.
انواع آب مروارید عبارتند از:
- آب مروارید زیر پوششی
در پشت لنز رخ می دهد. افرادی که مبتلا به دیابت هستند و یا کسانی که دوزهای بالایی از داروها را مصرف می کنند، خطر بیشتری برای توسعه آب مروارید زیرپوششی دارند.
- آب مروارید هسته ای
در ناحیه مرکزی (هسته) عدسی شکل می گیرد. آب مروارید هسته ای معمولا به دلیل افزایش سن رخ می دهد.
- آب مروارید غشایی
با تاری سفید و کره مانند در محیط عدسی مشخص می شود و مسیر خود را تا مرکز ادامه می دهد. این نوع آب مروارید در غشای لنز، که بخشی از لنز است که هسته مرکزی را احاطه کرده است، رخ می دهد.
علل آب مروارید
پیر دی می گوید: ” پیری، شایع ترین علت آب مروارید است، اما سایر دلایل از جمله مصرف داروهای خاص، بیماری های مزمن، عادت های بد سلامتی، یا قرارگیری زیاد در معرض نور آفتاب نیز می توانند به بروز آن کمک کنند. جان دیو دگن جونیور، جراح چشم پزشک و جراح آب مروارید در بیمارستان چشم فیلادلفیا، می گوید: “نزدیک بین شدن زیاد نیز با خطر بروز آب مروارید در ارتباط است، اما از دلیل آن مطمئن نیستیم.” سابقه خانوادگی نیز نقش مهمی در بروز آب مروارید دارد.
علائم آب مروارید
از آنجا که آب مروارید با سن مرتبط بوده و به طور کلی با گذشت زمان گسترش می یابد، ممکن است که بدتر شدن تدریجی بینایی قابل توجه نباشد. اما چون لنز شفاف چشم به آرامی رنگ زرد / قهوه ای به خود می گیرد، افزایش تدریجی رنگ ها ممکن است مطالعه را مشکل تر کرده و رنگ ها محو به نظر برسند. علائم دیگر عبارتند از:
- تاری دید یا دید دوگانه.
- تشعشع زمانی رخ می دهد که چراغ های جلو، لامپ ها و نور خورشید به طرز کور کننده ای نسبت به قبل پرنور تر به نظر برسند
- دید در شب ضعیف که می تواند در هنگام رانندگی خطرناک باشد.
جان بارتلت، چشم پزشک و جراح چشم در موسسه چشم آستین در لس آنجلس می گوید: ” این وضعیت درست مانند یک تکه پلاستیک شفاف است که زرد و رنگی می شود. با اضافه شدن لایه های جدید، این پلاستیک چگال تر و سخت تر می شود.”
تشخیص آب مروارید
اگر تعدادی از این نشانه ها دارید، برای معاینه چشم به پزشک مراجعه کنید. متخصصان توصیه می کنند که افراد بالای ۶۵ سال هر دو سال بطور منظم چک آپ انجام دهند؛ جوانان نیز در صورت داشتن مشکلات سلامتی، باید هر دو سال برای انجام آزمایش به پزشک مراجعه کنند. دوقان می گوید:” اگر در حال مصرف کورتیکواستروئیدها هستید، باید به طور منظم به معاینه چشم خود بپردازید. حتی ممکن است متوجه نباشید که این داروها در حال تاثیرگذاری بر روی چشم های شما هستند.”
آب مروارید معمولا با یک آزمایش کامل شناسایی می شود. این آزمایش شامل یک آزمون میزان بینایی است، که در آن حروف با اندازه های مختلف را از روی یک نمودار می خوانید. این مساله وضوح و قدرت دید شما را اندازه گیری می کند و می فهمد که در چه فواصلی قادر به دیدن هستید.
همچنین یک آزمون گشودگی چشم نیز از شما گرفته می شود که در آن قطراتی برای گشاد شدن مردمک چشم مورد استفاده قرار می گیرند و پزشک دید بهتری نسبت به پشت چشم شما پیدا می کند. سپس پزشک شما از یک میکروسکوپ نوری برای یافتن نشانه های آب مروارید استفاده خواهد کرد. همچنین برای یافتن علائم آسیب چشمی و دیگر مشکلات مانند آب سیاه (glaucoma)معاینه چشم و اعصاب بینایی انجام می شود.
درمان آب مروارید
هنگامی که آب مروارید در مراحل اولیه خود قرار دارد، بیماران می توانند با استفاده از شماره عینک جدید، نورپردازی روشن تر، استفاده از عینک آفتابی ضد تشعشع یا لنزهای ذره بینی، کمی تسکین پیدا کنند. اما هنگامی که آب مروارید پیشرفت می کند و نشانه ها در فعالیت های روزمره زندگی، مانند رانندگی و تماشای تلویزیون اختلال ایجاد می کنند، جراحی به منظور حذف آب مروارید تنها راه چاره است.
بارتلت می گوید: ” فریب کلاه برداران را نخورید، من دائما در حال دیدن تبلیغاتی در مورد قطرات چشمی هستم که ادعا می کنند که آب مروارید را درمان می کنند. تنها درمانی که آب مروارید را از بین می برد جراحی است.”
پیش از جراحی، جراح ممکن است شما را معاینه کرده تا دید پزشکی کاملی از شما پیدا کند و مطمئن شود که به اندازه کافی برای جراحی پایدار هستید. بیماری های قلبی و ریوی، و نیز زوال عقل، ممکن است بیماران را از جراحی منع کند.
جراحی آب مروارید
- آماده سازی
یک هفته قبل از جراحی، پزشک، چشمان شما را برای اندازه گیری انحنای قرنیه و اندازه و شکل چشم آزمایش خواهد کرد. اطلاعات به جراح در مورد انتخاب نوع لنز مصنوعی کمک خواهد کرد. همچنین ممکن است نیاز به توقف مصرف موقت برخی از داروها باشد. اگر در هر دو چشم آب مروارید دارید، هر چشم در زمان جداگانه ای درمان خواهد شد.
- روش کار
خود جراحی معمولا کمتر از ۳۰ دقیقه طول می کشد و عموما به وسیله بی هوشی موضعی انجام می شود که این کار اعصاب درون و اطراف چشم ها را هدف قرار می دهد. این روش شامل برداشتن لنز کدر و جایگزینی آن با نمونه پلاستیکی شفاف است. جراح چشم یک برش کوچک را در قرنیه گنبدی شکل شفاف که جلوی چشم را می پوشاند، ایجاد می کند. یک کاوشگر بسیار ریز از طریق بریدگی وارد می شود. این کاوشگر با استفاده از فراصوت، لنز کدر را به قطعات بسیار کوچکی تقسیم می کند و بیرون می کشد.
لنز مصنوعی از طریق برش، وارد شده و در داخل پوشش لنز، که لنز جدید را در جای خود نگه می دارد، قرار داده می شود. گاهی اوقات بریدگی ایجاد شده در چشم به بخیه نیاز دارد، اما به طور معمول آنقدر کوچک است که خود به خود بهبود پیدا می کند. این عملیات را می توان با استفاده از ابزارهای جراحی سنتی و یا با کمک لیزر انجام داد.
جراحی انکساری برای آب مروارید
در حالی که زیر عمل جراحی هستید، جراح می تواند جراحی انکساری را نیز انجام دهد. این روشی است که مشکلات بینایی مانند نزدیک بینی یا آستیگماتیسم را اصلاح می کند.
مشکلات و عوارض جراحی کاتاراکت
سالانه میلیونها نفر با موفقیت جراحی کاتاراکت را انجام می دهند و عوارض جراحی کاتاراکت نسبتا نادر است. پس از جراحی، بینایی اکثر مردم به سرعت بهبود می یابد و رنگ ها واضح تر خواهند شد. آنها می توانند هنگام رسیدن به خانه فعالیت های معمول خود را ازسر بگیرند، هر چند که ممکن است نیاز به پوشاندن چشم با چسب پوستی باشد. ناراحتی و خارش های خفیف طبیعی هستند و ممکن است چشم ها به نور و لمس حساس باشند. اما ظرف یک یا دو روز، باید اثرات ناخوشایند کاهش یابند. برای یک هفته یا بیشتر پس از عمل جراحی، برای کمک به درمان و کاهش خطر عفونت بیماران نیازمند استفاده از قطره چشمی هستند و ممکن است نیاز باشد تا برای حفاظت از چشم هایشان از محافظ چشمی یا عینک استفاده کنند.
همانند هر جراحی، احتمال بروز عوارضی مانند:
- عفونت
- خونریزی
- التهاب
- دوبینی
- جابجایی لنز
- حساسیت نور
- تورم شبکیه چشم
- افتادگی پلک
- فشار بالای چشم
وجود دارد. در موارد نادر، ممکن است شبکیه جدا شود. با این حال، این مشکلات را معمولا می توان سریع درمان کرد. گاهی اوقات، بافت چشمی که در جای خود قرار دارد می تواند لنز جدید را کدر کند – شرایطی که بعد از آب مروارید نام دارد- و می تواند ماه ها و یا حتی سال ها بعد از جراحی ایجاد شود. این مشکل معمولا با لیزر تصحیح می شود.
پیشگیری از آب مروارید
اگر سیگار می کشید، مصرف آن را متوقف کنید، مصرف الکل را محدود کنید و دیابت را تحت کنترل نگه دارید. شهزاد میان، یک جراح چشم در مرکز چشم کلوگ در دانشگاه میشیگان در آن آربور گفت: ” وقتی بیرون هستید، از کلاه و عینک آفتابی با UV۴۰۰ یا محافظت۱۰۰ درصد در برابر اشعه ماورا بنفش برای جلوگیری از ورود نور مضر فرابنفش به چشم ها استفاده کنید.
پزشکان توصیه می کنند که کربوهیدرات ها، سبزیجات سبز و دیگر خوراکی هایی که حاوی آنتی اکسیدان های طبیعی هستند را مصرف کنید زیرا بسیاری معتقدند که آسیب های اکسیداتیو ناشی از نور خورشید و اثرات زیست محیطی به لنز چشم آسیب می رسانند.
مطالعات دیگری نیز نشان داده اند که مصرف ویتامین E در کاهش خطر ابتلا به آب مروارید موثر بوده است. غذاهایی مانند دانه های آفتاب گردان، بادام و اسفناج منبع غنی ای از ویتامین E هستند. همچنین غذاهای های ویتامین C و امگا 3 خطر بروز آب مروارید را کاهش می دهند.
نظر شما