گزارش: پرستو خلعتبری
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۳۹۹ - ۱۸:۲۲
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت، ابتلا به کرونا مشکلی است که فقط فرد را متضرر نمیکند و امکان سرایت به دیگران این بیماری را به مشکلی اجتماعی و نه فردی تبدیل کرده است. زمانی هم که مشکل منحصر به یک شخص نباشد و جامعه را متضرر کند، احساس مسئولیتپذیری اجتماعی معنی پیدا میکند. در مسئولیتپذیری اجتماعی فرد نسبت به دیگران احساس مسئولیت دارد و به حیات آنها اهمیت میدهد. در بحران کرونا با افرادی مواجه شدیم که ابتلای خود به بیماری را کتمان و یا پنهان میکردند. تا جایی که مسئولین هم به موضوع واکنش نشان داده و مقرر شد تا افراد در صورت پنهان کردن ابتلا به کرونا به یک سال حبس محکوم شوند. شیوه اجرایی کردن این موضوع و اینکه چقدر سختگیری در اجرای آن میشود، مشخص نیست. همچنین در خبرها آمد که موضوع ابتلای شخص به کرونا باید به خانواده و محل کار او اطلاع داده شود. پنهانکردن ابتلا به کرونا را از دو منظر میتوان بررسی کرد. یک بعد این اتفاق روانشناسی و شخصیتی و بخش دیگر مساله امکان ضرر اقتصادی در کسب و کار آن فرد است. کارمند یکی از بانکها در تهران به خبرگزاری سلامت اطلاع داد که رئیس شعبه با وجود ابتلای همسرش به کرونا و امکان مبتلا بودن خود او، در محل کار حضور پیدا کرده و این موضوع را هم به کارمندان اطلاع نداده است. پس از مشخص شدن موضوع از تمام کارمندان تست کرونا گرفته و شعبه آن بانک به مدت دو روز تا مشخص شدن نتایج تعطیل شده است. این کارمند درباره علت این پنهانکاری گفت: رئیس شعبه موضوع را به مقام بالاتر اطلاع داده و طبق نظر او مساله از کارمندان پنهان شده بود. دلیل این پنهانکاری هم ضرر مالی حاصل از تعطیلی 15 روزه شعبه در صورت مثبت بودن تست یک نفر است. و حتی اگر شعبهای تعطیل شود در اطلاعرسانی به مردم دلیل تعطیلی شعبه، تعمیرات عنوان میشود تا مردم از مراجعه به آن شعبه ترس نداشته باشند.
بعد روانشانس این مساله را فرزانه احمدی؛ دکتری مشاوره و روانشناس این گونه تشریح کرد: یک بخش از این مساله به این دلیل است که فرد از دوری گزینی اجتماعی میترسد. دوست ندارد در قرنطینه و دور از اجتماع بماند و دچار خلا روابط اجتماعی میشود. از طرفی برچسب بیمبالاتی به او میزنند که نکات بهداشتی را رعایت نکرده است به همین جهت که دوست ندارد به دیگران توضیح دهد موضوع را کتمان میکند. پنهان میکند تا از تنهایی و انگ عدم رعایت بهداشت آسیب نبیند. او افزود: بخشی هم به دلیل پایین بودن عزت نفس افراد است. احساس بدی که از طرد شدن به او منتقل میشود باعث میشود تا درنظر نگیرد که پنهانکاری میتواند به دیگران آسیب بزند. عزت نفس مهمترین عامل در شکستها و پیروزیهای ما است. اگر فرد جرئت انجام کاری را نداشته یا مدام سرکوب میشده، در آینده عزت نفس او کم میشود. عزت نفس احساس ارزشمندی و رضایت فرد از خودش است. عزت نفس پایین حاصل خطاهای شناختی است که فرد ذهنخوانی میکند واز تصوری که مردم ممکن است نسبت به او داشته باشند میترسد. درواقع از قضاوت هراس دارد و ارزش او را دیگران تعیین میکنند. ترس به دلیل از دست دادن به وجود میآید مانند ترس از دست دادن آبرو یا موقعیت! در واقع نگاه اجتماع برای او اهمیت دارد. احمدی اظهار داشت: گوته میگوید اگر ثروتمند، زیبا و جوان نیستید و مقام بالا ندارید مهم نیست اما بدون عزتنفس هیچ چیز ندارید. البته برخی از عزتنفسها کاذب و حاصل خودشیفتگی هستند اما کسانی که عزتنفس واقعی دارند در مواجهه با چنین حوادثی حقیقت را میگویند. کسانی که عزت نفس کمی دارند خودشان را ارزشمند نمیبینند و بسیاری از افرادی که ابتلای خود به بیماری را کتمان میکنند در این دسته قرار دارند. این افراد معمولا دچار اضطراب و استرس و شرم هستند و در برابر نقدهایی که از آنها میشود ضعیفاند. در مورد کرونا هم فکر میکنند که اگر اعلام کنند مورد انتقاد قرار میگیرند. کمبود اعتماد به نفس باعث میشود تا فرد از نگاه دیگران زندگی کند. عدم حضور در اجتماع باعث احساس شکست میشود و آنها برای اینکه شکست را تجربه نکنند و طرد نشوند، پنهانکاری میکنند. خیلی از این رفتارها ریشه در کودکی دارد و افراد باید برای رسیدن به خودشناسی تلاش کنند. او در پایان تاکید کرد: بخشی از دلیل ابتلای افراد به کرونا از بیمبادلاتی نیست بلکه حاصل اطلاعات غلط است. اگر آگاهیهای اجتماعی افزایش یابد، تنشهای روانی ایجاد شده در افراد کم میشود چراکه افراد از استرس بیشتر از کرونا آسیب میبینند. اطلاعرسانیها باید دقیقتر باشد تا شایعات بیشتر نشوند. افزایش آگاهی استرس فرد را کم میکند.