محمدسیاح: به گزارش خبرنگار گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت؛ پرونده الکترونیک سلامت بیماران قرار بود یکی از دستاوردهای طرح تحول سلامت باشد و به این منظور مطرح شد تا تمامی فعالیت‌ها و نسخی که برای یک فرد در دوران بیماری نوشته می شود در یک پرونده الکترونیک جمع‌آوری شود. این کار نیاز برای پیگیری سابقه کاغذی قبلی را از بین می‌برد و اطلاعات دقیق بیمار را تضمین می کند و می تواند خطر تکرار داده ها را کاهش دهد چون تنها یک فایل قابل تغییر وجود دارد. از طرفی جستجو در بین داده های الکترونیک بیمار برای پزشک معالج بسیار راحت تر خواهد بود از این رو باعث می‌شود تا از تکرار خدمات پزشکی‌ای که سابقا بیمار دریافت کرده، جلوگیری شود. کم شدن خطای پزشکی، بهبود اعلام زمان نتایج آزمایش و تصویربرداری، حذف پرونده کاغذی، یکپارچه‌سازی مراجعه، تشخیص و تجویز، ارتباط موثر با تیم درمانی جهت هماهنگی‌های بهتر در زمینه مراقبت از بیمار، ارتقای سطح کیفیت خدمات درمانی و غیره اینها بخشی از محاسن پرونده الکترونیک سلامت به شمار می رود و همین موضوعات باعث شد تا این طرح در زمان اجرای طرح تحول سلامت مطرح شود، اما از زمان مطرح شدن این طرح همچنان سیستم درمانی کشور منتظر آماده سازی زیرساخت های اجرای پرونده الکترونیک سلامت است. براساس اعلام مقامات وزارت بهداشت این پرونده حاوی کلیه اطلاعات بهداشتی، پزشکی، تشخیصی و درمانی خانواده‌ها است و سابقه افراد برای مراجعه و دریافت خدمات بهداشتی و مراقبتی در کشور را نشان می دهد. در حال حاضر بسیاری از هزینه‌هایی که در حوزه بهداشت و درمان برای درمان افراد مصرف می شود به لحاظ موازی کاری در حوزه درمان‌ها و استفاده از تصویربرداری و آزمایش های متعدد است، یکی از دیگر از محاسن پرونده الکترونیک کاهش خطاهای پزشکی است. خطای پزشکی یکی از مشکلات جدی در حوزه بهداشت و درمان کشور محسوب می شود که بسیاری از این بابت دچار آسیب شدند. از طرفی پرونده الکترونیک سلامت از مصوبات برنامه پنجم توسعه است، اما هنوز به طور کامل این مصوبه نتوانست شکل اجرایی به خود بگیرد درحالی‌که وزارت بهداشت باید اجرای آن را در اولویت قرار دهد. یکی از مزایای اجرای طرح پرونده الکترونیک سلامت حذف دفترچه‌های کاغذی بیمه ها است، در این پرونده نسخ به صورت الکترونیکی از مطب به داروخانه و از داروخانه به بیمه ها ارسال خواهد شد و این خود مشکلات بیمه‌ای را کاهش می‌دهد.

کمبود زیرساخت های ارتباطی

اجرای پرونده الکترونیک سلامت قدم مهمی در حوزه بهداشت و درمان کشور محسوب می‌شود، اما بر اساس اطلاعاتی که سازمان های مختلف و کارشناسان در این باره منتشر و در مورد آن صحبت کرده‌اند این طرح هنوز به طور کامل در کشور اجرایی نشده هر چند بخش هایی از این طرح به صورت پایلوت در بعضی از شهرها اجرا شده و نتایج آن هم موفقیت آمیز بود. ولی به دلیل نبود برخی از زیرساخت های مهم ارتباطی این اتفاق هنوز نیفتاده است در حالی که بسیاری از کارشناسان بهداشتی و درمانی معتقدند با اجرای این طرح بخش بزرگی از هزینه‌های اضافی و تحمیلی درمانی به این سیستم سلامت کشور به شدت کاهش خواهد یافت. شاید یکی از مهمترین دستاوردهای طرح پرونده الکترونیک سلامت همین باشد که نیازی نیست افراد تمام آزمایشات را یا عکسبرداری ام آر آی و سی تی اسکن را بارها و بارها انجام دهند و حذف پروسه درمانی اضافه و تکراری می تواند به تسریع در روند درمان و همچنین کاهش هزینه‌ها چه از سمت مردم و چه از سمت بیمه‌ها بیانجامد و این هزینه‌ها در جایی مصرف شود که نیاز به توسعه و بهبود وضعیت درمانی و سلامتی در کشور است. خرداد سال گذشته بود که دکترسعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مراسمی درباره پرونده الکترونیک سلامت گفته بود «پرونده الکترونیک سلامت را به عنوان یکی از مهمترین زیرساخت های نظام سلامت به سرانجام رسانده‌ایم که با حضور رئیس جمهور افتتاح می‌شود» از آن زمان تا امروز اتفاق خاصی در حوزه پرونده الکترونیک سلامت نیفتاده است و این یعنی پروژه‌ای با این اهمیت که می‌تواند در بازتحول بهداشتی کشور موثر است همچنان بر زمین مانده و ادعای آقای وزیر بهداشت هم در این باره زیر سوال است.

پرونده الکترونیک و کرونا

البته که امروز تمام سیستم درمانی و بهداشتی کشور درگیر موضوع مبارزه با بیماری کووید ۱۹ است، اما در همین زمان هم با توجه به اینکه بسیاری از بیماران به دلیل شرایط کرونایی از حضور و مراجعه به مراکز درمانی خودداری می‌کنند، وجود پرونده الکترونیک سلامت می توانست کمک بزرگی باشد برای اینکه بتوان در میان بیماران غربالگری انجام داد. این غربالگری می توانست کمک کند تا کادر درمان بدانند که هر شخصی که به کووید 19 مبتلا می شود چه سابقه بیماری‌ای داشته است تا از بروز آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنند. پرونده الکترونیک سلامت یک منبع واحد و منسجم، یکپارچه و کامل از اطلاعات بهداشتی بیماران را فراهم می کند این اطلاعات می توانند به تسریع درمان و جلوگیری از هرگونه خطای پزشکی و کاهش هزینه های درمانی و بهبود کیفیت درمان و بهداشت کشور منجر شود. تا همین امروز هم برای اجرای این طرح اهمال کاری شده است و اگر زودتر این پرونده اجرایی می‌شد شاید امروز خیلی از مشکلات در حوزه بهداشت و درمان کشور از بین رفته یا کاسته شده بود. پرونده الکترونیک سلامت در برگیرنده اطلاعات مراقبتی بیمار به ویژه در شرایط حاضر می تواند کمک موثری برای کادر درمان در اتخاذ راه های درمانی بیماران باشد. در حال حاضر بسیاری از کشورهای پیشرفته در حوزه درمانی از پرونده الکترونیک استفاده می کنند و با توجه به سابقه مطرح شدن این طرح در کشور، به نظر می‌رسد که مسئولان وزارت بهداشت باید هر چه سریعتر برای اجرایی شدن این طرح اقدام کنند. مسکوت ماندن آن جز ضرر چیزی برای سیستم درمانی کشور و بی اعتمادی بیماران نخواهد داشت شاید اجرای این طرح بتواند به همسان سازی بیمه‌ها و حذف بیمه های موازی باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های جاری سلامت کشور ‌شود.