مدیرعامل خانه هنرمندان با بیان این‌که واحد تبلیغات جنگ تا به امروز مغفول مانده است، گفت: اگر فعالیت‌های فرهنگی را در چارچوب قوانین انجام می‌دادیم ممکن بود به موفقیت نمی‌رسیدیم.
به گزارش خبرگزاری سلامت، سردار علیرضا مزینانی یکی از مسؤلان تبلیغات در دوران دفاع مقدس، در نشست عصر تبلیغات جنگ که به همت معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تالار گفتگوی نمایشگاه مطبوعات برگزار شد، گفت: واحد تبلیغات و انتشارات قرارگاه کربلا و پس از آن قرارگاه خاتم الانبیاء نقش بسزایی در تبلیغات جنگ ایفا کردند.
وی افزود: واحد تبلیغات که تمام تبلیغات هنری و فرهنگی را در جبهه‌ها حمایت می کرد، شامل ابعاد گسترده‌ای از تبلیغات می شد و از ابتدای ورود رزمندگان و ساماندهی آنان در یگان‌های رزمی، فعالیت خود را آغاز کرد.
مزینانی اظهار داشت: تهیه گزارش خبری از عملیات‌های رزمی که با دعوت از خبرنگاران داخلی و خارجی جهت بازدید از مناطق عملیاتی و جهت انعکاس پیروزی رزمنده‌ها شکل می‌گرفت، بخشی از فعالیت‌های تبلیغاتی عصر جنگ بود.
مسؤل تبلیغات جنگ تحمیلی تصریح کرد: فعالیت در محورهای اصلی عملیات و برنامه در مواقع پدافند از محورهای اصلی واحد تبلیغات بود. حضور در هر یک از محورها ویژگی‌های خاص خودش را داشت و برنامه‌ها مخصوص منطقه و تعداد یگان‌های عمل کننده برنامه‌ریزی می‌شد.
مسؤل تبلیغات قرارگاه خاتم الانبیاء در دوران دفاع مقدس به انعکاس اخبار جنگ با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی در مناطق جنگی اشاره کرد و گفت: برای انعکاس خبر پیروزی رزمندگان و اعلام وضعیت مناطق عملیاتی خبرنگاران داخلی و خارجی از مناطق عملیاتی حضور می‌یافتند، اما گاهی پیش می‌آمد که انعکاس اخبار توسط خبرنگاران خارجی واقعیت نداشت.
وی در ادامه به بیان خاطره‌ای از حضور خبرنگاران خارجی در عملیات فاو پرداخت و گفت: در این عملیات دشمن غافلگیر شده و توپخانه آن منهدم شد؛ از این رو به مدت یک هفته منطقه آرام بود. نخستین گروه خبرنگاران داخلی و خارجی یک هفته پس از عملیات برای بازدید به منطقه وارد شدند. با انعکاس خبر عملیات جمع کثیری از خبرنگاران تقاضای حضور در منطقه را کردند تا آنجایی که چهار بالگرد برای انتقال آنها تهیه کردیم. دشمن آن روز آتش نسبتا سنگینی به منطقه ریخت که در این میان یکی از خبرنگاران خارجی بر اثر ترس سکته و فوت کرد.
سردار مزینانی عنوان کرد: کسانی که امروز در حوزه حماسه و مقاومت قلم می‌زنند و از هشت سال دفاع مقدس می‌نویسند، اکثرا جوانانی هستند که جنگ را ندیدند. از این رو به دوستان پیشنهاد می‌کنم به موضوعات تبلیغات در جنگ که تا به امروز مغفول مانده است بیشتر بپردازید.
مزینانی در تشریح نقش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مبحث تبلیغات جنگ تحمیلی گفت: نقش سپاه در امر تبلیغات جنگ تحمیلی بسیار قابل تأمل بود و در دوران دفاع مقدس که وزارتخانه‌هایی مثل وزارت ارشاد عملکرد منفعلانه‌ای داشتند و نهادهایی چون جهاد سازندگی و شورای هماهنگی جهت پوشش تبلیغات جنگ ایجاد شدند، مجید رجبی معمار، فعالیت‌های رسانه‌ای گسترده‌ای را پوشش داد.
فعالیت واحد تبلیغات در جنگ ابداع بسیجیان بود
مسعود رجبی معمار مدیرعامل خانه هنرمندان با بیان این‌که خیلی از روش‌های جنگ را رزمندگان و فرماندهانی طراحی کردند که اکثر آنها هیچ تجربه نظامی نداشتند, اظهار داشت: فرماندهان شهیدی همچون نیاکی، شهید باقری، باکری، دقایقی، صیاد شیرازی، بابایی و .... و سردارانی همچون شمخانی، محسن رضایی، سردار باقری هیچ کدام دوره‌های نظامی را ندیدند و تنها از سر تکلیف و وظیفه به جبهه آمدند.
وی ادامه داد: شهید باقری در روزهای نخست جنگ به عنوان یک خبرنگار وارد مناطق عملیاتی شد، اما پس از سه ماه به یکی از مهره‌های اثرگذار در مناطق عملیاتی تبدیل شد. کار فرهنگی نیز این‌چنین بود. ما در سن جوانی بدون تجربه وارد جبهه شدیم.
وی به نبوغ نیروهای تبلیغات اشاره کرد و گفت: پیشانی بند، نوشتن شعار در لباس و ... از نبوغ و استعداد نیروها در جبهه بود که باعث افزایش روحیه رزمندگان می‌شد. اکثر نیروهای تبلیغات در جنگ, پس از پایان جنگ تحمیلی دوره‌های دافوس را گذراندند.
رجبی خاطرنشان کرد: پس از گذارندن دوره تخصصی تبلیغات متوجه شدیم که خیلی از فعالیت‌های ما بر اساس قوانین نبوده است. اگر در چارچوب قوانین پیش می‌رفتیم ممکن بود در جنگ تحمیلی شکست می‌خوردیم. این در حالی است که اسناد جنگی نشان می‌دهد که دشمن می‌توانست در عرض یک هفته خرمشهر را تصرف کرده و کشور را تجزیه می‌کرد، اما پس از هشت سال با سرافکندگی خاک کشورمان را ترک کرد.
مدیرعامل خانه هنرمندان با بیان این‌که واحد تبلیغات جنگ یک پدیده و ابداع در دوران دفاع مقدس بود, گفت: ما ناخواسته و بدون این‌که سابقه جنگیدن را داشته باشیم وارد جبهه‌ها شده بودیم. از طرفی هم با الگوهای روانشناختی غربی نمی‌توانستیم جنگ را ادامه دهیم، زیرا ما عقاید دینی داشتیم و از سوی دیگر جنگ ستیز نبودیم.
وی گفت: سال‌های پس از اتمام جنگ تحمیلی به همت استاد صمدیان از پیشکسوتان عکاسی چندین جلد کتاب عکس از دوران دفاع مقدس تهیه کردیم و به موزه ژاپن رفتیم. تا آن زمان ما معنای پیشانی بند قرمز را نمی‌دانستیم. ابداعات ما در تبلیغات هم برای ژاپنی‌ها جالب بود.
تبلیغات عصر جنگ، مخلوق رزمندگان دفاع مقدس
سعید فخرزاده عضو شورای مرکزی انجمن روزنامه نگاران دفاع مقدس دیگر سخنران نشست عصر تبلیغات جنگ، در ادامه این نشست گفت: اصل جنگ تحمیلی با سایر جنگ‌های دنیا بسیار متفاوت است و بسیاری از روش‌های جنگ تحمیلی، ابداع رزمنده‌های دلیر ما بود و در این میان می‌توان به شهدایی چون باکری، دقایقی و شهید صیاد شیرازی و سایر فرماندهان دفاع مقدس نیز اشاره کرد که قریب به اتفاق این افراد غیر نظامی بودند.
فخر زاده با اشاره به شهید حسن باقری که قبل از جنگ خبرنگار و عکاس بود، گفت: اغلب فرماندهان برجسته دفاع مقدس، بواسطه انقلاب و جنگ تحمیلی، ناخواسته و از سر احساس تکلیف، به مباحث طراحی عملیات ورود کردند.
وی افزود: کار فرهنگی و تبلیغات در جنگ تحمیلی از اواخر سال ۶۱ شروع شد و یک حرکت ارزشمند در مبحث دفاع مقدس به حساب می‌آید و این حرکت بر اساس یک نگاه دینی و اسلامی و استفاده از فضای معنوی ایجاد شده، توسط خود رزمنده‌ها خلق شد.
عضو شورای مرکزی انجمن روزنامه نگاران دفاع مقدس اشاره کرد: در دوران دفاع مقدس که ارتش رژیم عراق، حامیان مالی بسیاری از سراسر دنیا داشت، رزمندگان دفاع مقدس با رهبری امام خمینی (ره) شجاعت و مسؤلیت پذیری خود به نظام اسلامی ایران را اثبات کرده و مردانه ایستادند و در شرایط امروز کشور ایران نیز رهبری و مدیریت حضرت آیت الله خامنه‌ای، سبب حفظ کشور از گزند دشمنان شده است.
سعید فخرزاده در پایان گفت: خلق تبلیغات چاپی دستی، همچون سربند نوشته‌ها، پرچم‌ها و پوسترها در زمان جنگ تحمیلی شروع شد و امروزه همچنان در امور تبلیغاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سوژه‌های دفاع مقدس تمام شدنی نیست
حسین زکریایی عضو شورای انجمن روزنامه نگاران دفاع مقدس در حاشیه نشست عصر تبلیغات جنگ نمایشگاه مطبوعات گفت: بر خلاف تصور رایج، سوژه‌های دفاع مقدس تمام نشدنی نیستند و اغلب سوژه‌های این حوزه، از دید رسانه‌ها پنهان و مغفول مانده است.
وی افزود: بنا بر فرموده رهبر انقلاب، گنج‌های بسیاری در جنگ تحمیلی عراق علیه کشور ما نهفته است و استخراج این گنج ها، امری ضروری به شمار می‌رود.
عضو شورای انجمن روزنامه نگاران دفاع مقدس تصریح کرد: این انجمن بر آن است تا در نشست‌هایی همچون نشست عصر تبلیغات جنگ، سوژه‌هایی که کمتر به آن پرداخته شده است را مورد واکاوی و مروری دوباره قرار دهد و در واقع پردازش به چنین سوژه‌هایی، فتح بابی برای استخراج گنج‌های جنگ تحمیلی است.