به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری سلامت، با توقف صدور مجوز برای سریال‌های شبکه نمایش خانگی گمانه‌زنی‌ها از امکان انتقال مدیریت و نظارت بر این مجموعه‌ها از سازمان سینمایی به صدا و سیما شدت گرفت. گزاره‌های مختلفی از سوی مخالفین و موافقین این موضوع مطرح شد.
عده‌ای با استناد به اصل 44 و 175 قانون اساسی که رسانه‌های فراگیر صوتی و تصویری باید تحت مدیریت صدا و سیما باشند و فراگیر دانستن شبکه نمایش خانگی، صدا و سیما را در این امر محق دانستند. در مقابل مخالفان و منتقدان از انحصارطلبی صدا و سیما در زمینه محتوای تولیدی شبکه نمایش خانگی ابراز نگرانی کردند. عملکرد ضعیف صدا و سیما در تولید سریال‌های مخاطب‌پسند در سال‌های اخیر به این انتقادها دامن زد.
شبکه نمایش خانگی فضای بازتری نسبت به تلویزیون دارد و کم‌تر شاهد چهارچوب‌های رایج سریال‌های تلویزیون در این مجموعه‌ها هستیم. گمانه‌زنی از امکان صدور مجوزهای شبکه نمایش‌خانگی توسط صدا و سیما این نگرانی را به وجود آورده که مجموعه‌های نمایش خانگی نیز ممکن است اسیر چهارچوب‌های صدا و سیما بشوند و اعمال سانسورها بیشتر شود. این موضوع را از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی پیگیری کردیم.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی:
باید در ضوابط و آیین‌نامه‌های شبکه نمایش‌خانگی بازنگری شود
مجید نصیرائی؛ نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون فرهنگی در این زمینه به خبرگزاری سلامت گفت: در مورد این موضوع باید در جلسات کمیسیون بحث شود که هنوز صحبتی نشده است. اما درخصوص کلیت محتوایی که در شبکه نمایش خانگی تولید می‌شود و من هم فیلم‌ها را دیده‌ام و هم از دیگران راجع به آن‌ها شنیده‌ام، باید بگویم که برخی از این فیلم‌ها با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما سازگاری ندارد.
او ادامه داد: متاسفانه نظارت خوبی هم در این حوزه وجود ندارد. حتما لازم است که در ضوابط و آیین‌نامه‌های شبکه نمایش‌خانگی بازنگری‌هایی انجام شود. خصوصا در بحث شکل و سیاق مدیریتی، نظارتی و محتوا نیاز به بازنگری داریم. در مورد کلیت این موضوع صحبت کرده‌ایم و یکی از دغدغه‌هایی است که در کمیسیون فرهنگی وجود دارد و مقرر شده که نسبت به این موضوع پیگیری جدی صورت بگیرد. اما درخصوص انتقال مدیریت شبکه نمایش خانگی از سازمان سینمایی به صدا و سیما، در کمیسیون صحبتی نشد و نظری در این زمینه ندارم.
نصیرائی در پاسخ به این سوال که آیا طبق اصل ۴۴ قانون اساسی شبکه نمایش خانگی رسانه‌ای فراگیر هست یا خیر؟ اظهار بی‌اطلاعی کرد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا واگذاری مجوزهای شبکه نمایش خانگی به صدا و سیما منجر به انحصارطلبی این سازمان می‌شود، توضیح داد: اگر نظارت‌ها دقیق باشند و براساس قانون عمل شود، نباید نگرانی وجود داشته باشد. مشروط بر اینکه قانون، نظارت بر کیفیت محتوا علمی و دقیق تنظیم شود.
نصیرابی در این خصوص که چه نهادی ناظر به عملکرد صدا و سیما خواهد بود، عنوان کرد: صدا وسیما موفقیت‌هایی را در عرصه داخلی و بین‌الملل با وجود هجمه‌ها و انتظارات بالا کسب کرده است اما هنوز با رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد. در زمینه قانون نظارت بر صدا و سیما و محتوایی که در این حوزه تولید می‌شود تا رسیدن به فرموده امام راحل که «صدا و سیما یک دانشگاه است»، کارهای زمین مانده زیادی هست. حتما در دوره جدید مجلس شورای اسلامی به این سمت حرکت می‌کنیم و عزمی جدی در کمیسیون فرهنگی در این خصوص شکل گرفته تا بتوانیم قدم‌های بزرگی را برداریم.
تهیه‌کننده سریال «دل»:
اهمیتی ندارد چه سازمانی مجوز بدهد
۸۰ درصد اعضای شورای صدور مجوز نمایش خانگی مدیران تلویزیون هستند
جواد فرحانی؛ تهیه‌کننده سینما و تلویزیون که سریال «دل» تازه‌ترین ساخته او در شبکه نمایش خانگی است، نظر دیگری دارد و به نوعی تفاوتی میان دو سازمان قائل نیست. او در این زمینه به خبرگزاری سلامت گفت: مجوز چیز ارزشمندی نیست، نگاه و دید اهمیت دارد. مهم این است که می‌خواهند نمایش خانگی را به چه سمتی ببرند. مضاف بر اینکه درخشان‌ترین سریال‌ها که ماندگار بودند، در تلویزیون ساخته شده است. مجوز سریال را نمی‌سازد، هنرمند سریال را می‌سازد. مهم این است که نقطه دید و چشم‌انداز نسبت به شبکه نمایش خانگی چه خواهد بود؟ این‌ها شلوغ‌کاری رسانه‌ای است و اهمیتی ندارد که چه سازمانی مجوز بدهد.
او در پاسخ به این سوال که آیا صدور مجوز توسط صدا و سیما مساوی است با اعمال سانسورهای بیشتر درشبکه نمایش خانگی، عنوان کرد: اکثریت مدیران ارشاد از مدیران تلویزیون هستند. دلیل فضای بازتر شبکه نمایش خانگی نسبت به تلویزیون این است که مدیری که در هر دو حوزه است تفاوت‌های این دو مدیوم را می‌داند. چرا راه دور برویم؟ شبکه نمایش خانگی را با سینما بسنجید. فیلمی که در سینما است زمانی که به شبکه نمایش خانگی می‌آید سانسور می‌شود. چیز مدونی در این خصوص وجود ندارد که خط‌قرمزها را مشخص کند. فرحانی ادامه داد: کسی هم که قرار باشد در صدا و سیما مجوز بدهد می‌داند که فراگیر بودن شبکه نمایش خانگی کم‌تر از تلویزیون است. البته شبکه نمایش خانگی با حضور vodها فراگیر محسوب می‌شوند. فراگیر به این معنی که وسعتی از مخاطبان را در بر بگیرد. رسانه‌ها ارشاد و تلویزیون را مقابل هم می‌گذارند اما اینکه کدام مجوز بدهد اهمیتی ندارد. ۸۰ درصد از اعضای شورای صدور پروانه نمایش و ساخت شبکه نمایش خانگی از مدیران تلویزیون هستند. او افزود: این که از کلمه انحصار استفاده می‌کنند اشتباه است. یک تلویزیون که بیشتر نداریم. انحصار یعنی چند موقعیت مختلف و چند نفر باشند و یکی از آن‌ها در مقایسه با دیگران بیشتر از موقعیت‌ها استفاده کند و بقیه ضربه بخورند. مگر ما غیر از صدا و سیما کانال دیگری داریم؟ اگر بخواهیم از انحصار بگوییم اکنون در شبکه نمایش‌خانگی انحصار رخ داده است. در مورد تلویزیون کسانی از انحصار استفاده می‌کنند که می‌خواهند، تلویزیون را بزنند. تهیه‌کننده سریال «دل» توضیح داد: اکنون vodهای «لنز»، «تماشا»، «تیوا»، «فیلیمو» و غیره هستند اما همه‌چیز در انحصار «نماوا» و «فیلیمو» است. اینجا انحصار معنی دارد نه در مورد تلویزیون! او افزود: قصه، دید و مضمون مهم‌تر از این حرف‌های حاشیه‌ای است. البته همه چیز در حد حرف بوده هنوز چیزی ابلاغ نشده است. این گمانه‌زنی‌ها شلوغ کاری رسانه‌ای است. هنوز هیچ اتفاقی نیافته و عده‌ای نظرات غیرکارشناسانه می‌دهند. تلویزیون سریال‌های درخشانی ساخته و در شبکه نمایش خانگی کلا ده تا سریال ساخته نشده است. مدعی چه چیزی هستیم؟منتقدها چه گفتند در مقابل ضیا هاشمی؛ رئیس جامعه صنفی تهیه‌کنندگان در گفت و گویی که با خبرگزاری «ایلنا» داشته، معتقد به سیاسی‌کاری و اختلافات جناحی است. او گفته است: من به جریان صنفی این موضوع کاری ندارم ولی این مسئله به شدت سیاسی است. جناح‌هایی می‌خواهند همدیگر را تخریب کنند و از این جهت به دنبال این موضوع آمده‌اند. وقتی تلویزیون با این همه شبکه داخلی و خارجی نتوانسته موفق عمل کند، چه اصراری برای این کار دارد. جدا از فضای سیاسی موجود، تلویزیون مخاطبان را رها کرده است.
کیومرث پوراحمد؛ کارگردان و تهیه‌کننده که تازه‌ترین اثر او با نام «تیغ و ترمه» از طریق vod ها اکران آنلاین شد، در گفت و گو با خبرگزاری «ایسنا» صراحتا با صدور مجوزهای نمایش خانگی توسط سازمان صدا و سیما مخالفت کرده است. او گفته است: فیلمنامه‌ای بسیار جذاب برای شبکه خانگی دارم که قرار است به زودی وارد مرحله پیش تولید بشویم، این فیلمنامه دوسال به همت و با خلاقیت سارا سلطانی نوشته شده است، اگر قطعی بشود که مجوز سریال‌های خانگی را صدا و سیما می‌دهد، قطعا این فیلمنامه را کنار می‌گذارم. چون نمی‌خواهم با دستورالعمل‌های و بُکن و نَکن‌های صدا و سیما کار کنم.
البته اینکه توقف صدور مجوز نمایش‌خانگی به معنای واگذاری آن به صدا و سیماست هنوز از طرف هیچ نهاد رسمی تایید نشده و هرچه که مطرح می‌شود فقط گمانه‌زنی است. باید صبر کرد و دید که تقابل سازمان صدا و سیما و سازمان سینمایی که وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، به کجا می‌رسد.
گزارش: پرستو خلعتبری