مینا افسریان: امروز یک شهریور روز پزشک است و به همین بهانه خبرگزاری سلامت با دکتر فاطمه علیپور فوق تخصص قرنیه و لنزهای تماسی و رئیس درمانگاه لنز و اپتیک بیمارستان فارابی تهران گپ و گفتی مفصل داشته تا از مشکلات و سختی‌های کار پزشکی آن هم در دوران کرونا مباحثی مطرح کند که در ادامه می خوانید:
متولد چه سالی هستید و درباره تحصیلاتتان بگویید ؟
در سال 1352 در شهر تهران متولد شدم و دوره راهنمایی و دبیرستان فرزانگان بودم و بعد پزشکی عمومی و تخصص چشم را در دانشگاه علوم پزشکی تهران گذراندم و سپس دوره فلوشیپ را در بیمارستانMassachusetts eye and ear infirmary و کلینیک Boston foundation for sightبوستون که وابسته به دانشگاه هاروارد است گذراندم.
علاقمند به ادبیات
سال 1370 وارد دانشگاه شدم و در کنار تحصیل به پژوهش علاقه بسیار داشتم و عضو فعال و حتی مدتی عضو شورای مرکزی مرکز تحقیقات دانشجویی دانشگاه بودم. مطالعات زیادی هم در زمینه مدیریت کیفیت داشتم و به ادبیات هم علاقه زیادی دارم.
پس از اتمام تحصیلات خود در مقطع دکترای عمومی در دانشگاه علوم پزشکی تهران سال 1378 مدرک تخصص چشم پزشکی خود را از دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1385 و فوق تخصص قرنیه و لنزهای تماسی از دانشگاه هاروارد در سال 1389 اخذ کردم.
در آرزوی بردن جایزه نوبل!
چرا پزشک شدن رو انتخاب کردید؟
از کودکی به پزشکی علاقه داشتم و هیچوقت بجز علوم پایه (زیست شناسی و شیمی) - به امید تاثیر گذاری عمیق در دنیا و چه بسا بردن جایزه نوبل!! به رشته دیگری غیر از پزشکی فکر نکردم. اوایل به رشته قلب علاقه داشتم ولی نهایتا جذب چشم پزشکی شدم و از این رشته بسیار لذت میبرم. بدون شک بینایی از بزرگترین مواهب الهی است.
دانشگاه تهران مدال طلایی بود!
من اولین پزشک در خانواده هستم و حقیقتا خانواده اگرچه مشوق درس خواندن من بود اما اصراری بر رشته پزشکی نداشت. حتی مادرم نگران زحمت زیاد و زندگی سخت زنان پزشک بود و با یادآوری خاطرات دوستان پزشکش به طور غیر مستقیم سعی می‌کرد مرا از انتخاب پزشکی منصرف کند اما من به پزشکی علاقه‌مند بودم. در زمان ما قبولی در رشته پزشکی آن هم دانشگاه تهران مدال طلایی بود که هر دانش آموزی دوست داشت آن را به گردن بیاویزد و چنین بود که خیلی از دوستان با استعداد ما با پزشکی شروع کردند اما در ادامه مسیرهای دیگری را برای کار انتخاب کردند: منتقد سینما، کارآفرین و مدرس علوم کامپیوتر، نویسنده و ....
عملکرد بد سازمان‌های بالادستی
فکر می‌کنید پزشکی در جامعه از چه جایگاهی برخوردار باشد؟
فکر می‌کنم حتی قبل از کرونا هم پزشکان به طور نسبی جز مورد اعتماد ترین مشاغل در جامعه بودند و الان هم که خیلی از سختی‌های این شغل برای جامعه بیشتر نمایان شده است اما متاسفانه گاهی مشکلاتی در رابطه بیماران با بعضی از همکاران پیش می‌آید که بخش عمده‌ای از آن به دلیل سوء تفاهم و یا عملکرد بد سازمان‌های بالادستی است. این مسائل برای من شخصا بسیار آزاردهنده است.
شکست طرح تحول سلامت
مشکلاتی که در حوزه پزشکی در کشور وجود دارد؟
حوزه پزشکی هم مثل دیگر حوزه‌های کشور با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند که اخیرا بسیار هم بدتر شده است. سلامت اولویت جدی دولت‌ها نبوده و نیست. جز دوره کوتاهی از طرح تحول سلامت که اوضاع برای بیماران و کادر پزشکی تقریبا خوب بود و صد البته مشکلاتی هم در شروع وجود داشت اما کسانی که ترجیح می‌دادند بودجه مملکت صرف امور دیگری غیر از سلامت مردم شود از این نقاط ضعف استفاده کردند و شکست طرح باعث سختی‌های بسیاری برای جامعه پزشکی و مردم شد. اگر همان زیرساخت‌های کم باقیمانده از شروع طرح تحول سلامت نبود احتمالا کرونا تلفات زیادی برای کشور داشت.
احساس کوتاهی در وظایف خانوادگی دارم
شما معمولا بیشتر اوقات در محل کار هستید این مساله باعث گله مندی خانواده با موقعیت شغلی شما نمی شود؟ خانواده با شما همکاری می کند؟
همسر من هم پزشک هستند و با مشکلات کاری من بیگانه نیستند اما من هم مثل بیشتر همکارانم احساس کوتاهی در وظایف خانوادگی دارم. از زمان دبیرستان بخش عمده‌ای از میهمانی‌ها و دورهمی‌های فامیلی را از دست می‌دادم، فرصت ورزش کافی نداشتم، حتی نوشتن و ادبیات که استعداد و علاقه زیادی در آن داشتم را ناگزیر کنار گذاشتم. کار پزشکی بار سنگینی بر جسم و روان پزشک تحمیل می‌کند.
تعهد در قبال بیماران باعث می‌شود که بسیاری از مواقع به سلامت و رفاه خود بی اعتنایی کنیم، بارها شده که نیمه راه سفر مرخصی خود را لغو کرده و برمی‌گردیم تا از ادامه درمان مشکلی که برای یکی از بیماران پیش آمده اطمینان حاصل کنیم.
شیرین‌ترین و تلخ‌ترین خاطره‌ای که از دوران کاری خود به خاطر دارید چی بوده؟
مفتخرم كه اعلام كنم پس از پيگيری‌های دو ساله امروز رسما عضويت ايران در european contact lens society for ophthalmologists به رای مجمع عمومی گذاشته شد و بنده به عنوان national representative از طرف انجمن چشم پزشكی ايران معرفی و پذيرفته شدم.
از تلاشها و حمايت‌های انجمن چشم پزشكی ايران به ويژه استاد جباروند، استاد صادقی و آقای دكتر سيامك زارعی قنواتی تشكر ميكنم.اميد است كه اين همكاری منجر به ارتقا دانش كانتكتولوژی در جامعه چشم پزشكی ايران شود.
ما هم در بیمارستان از یک روش ابداعی مانند چسباندن گان جراح بعد از هر عمل به ديوار است که این کار برای شمارش بيماران عمل شده استفاده می‌شود. این اقدام برای من بسیار جالب است.