دمنوش چای قرمز
دمنوش چای قرمز (
Hibiscus tea) که هم به صورت سرد و هم به صورت گرم مصرف می شود طعمی تقریبا ترش دارد، شباهت ترکیبات آن با انسولین باعث خواص ضد دیابتی آن می شود، این چای کاهش دهنده ی فشار خون، خنک کننده ی بدن، رقیق و تصفیه کننده ی خون، کنترل کننده ی کلسترول خون، اختلالات کبدی و صفرایی و همچنین آرام بخش بدن است.
فواید دمنوش چای قرمز
چای قرمز منجر به کاهش فشارخون میشود بهتر است با معده خالی مصرف نشودچای ترش با نام علمی L.Hibiscus sabdariffa، از خانواده Malvaceae میباشد. این گیاه به طور گسترده در مناطق حارهای کاشت میشود و رنگ قرمز کاسبرگ آن به عنوان نوشیدنی و رنگ خوراکی کاربرد دارد. بیش از ۳۰۰ گونه از این گیاه در سراسر جهان در مناطق گرمسیر و نیمهگرمسیر یافت میشود. موطن اصلی این گیاه غرب آفریقاست و امروزه در سطح وسیعی در غرب آفریقا، آسیا، استرالیا، هند، مالزی، اتریش، آمریکای مرکزی و بسیاری از کشورهای گرمسیر کشت میگردد. در ایران چای ترش در سیستان و بلوچستان در شهرهای ایرانشهر و نیکشهر به طور گستردهای کاشت میشود. شروع گلدهی این گیاه از شهریور تا مهرماه بوده و برداشت کاسبرگها در آبان و آذر ماه است. برداشت با دست انجام میگیرد و در طی مرحله برداشت باید برای جلوگیری از آلودگی با مواد خارجی و زائد، به هیچوجه کاسبرگ با زمین یا سطوح آلوده تماس پیدا نکند و زمان بین برداشت و خشک کردن باید حداقل باشد. معمولاً کاسبرگها ۳۰- ۲۰ روز پس از ریزش گلبرگها، به حداکثر اندازه خود میرسند و ۲۰ – ۱۰ روز پس از آن رسیدگی کامل حاصل میشود. بنابراین بهترین زمان برداشت ۵۰- ۴۰ روز پس از ریزش گلبرگها میباشد. کاسبرگها با دست از کپسول جدا میگردند که پس از آن باید خشک شوند. در روش خشک کردن طبیعی، کاسبرگها را پس از جدا کردن از کپسولها، روی گونی یا صفحات مشبکی که هوا در دو طرف آنها جریان داشته باشد در سایه پهن میکنند تا خشک شود. از ترکیبات شیمیایی کاسبرگ L.Hibiscus sabdariffa که از اجزاء اصلی در فعالیتهای فیزیولوژیکی هستند میتوان به آنتوسیانینها و پلیفنولها اشاره کرد که تأثیرات مربوط به سلامت این چای ناشی از این مواد است.
طرز تهیه و روش آماده سازی
دمنوش چای ترش که به چای قرمز یا چای مکی هم معروف است بدین صورت تهیه میشود:
مواد لازم برای تهیه دمنوش چای ترش
چای ترش (گلهای خشک گیاه هایبیسکس – Hibiscus) به مقدار کافی
طرز تهیه دمنوش چای ترش
- یک قاشق چایخوری از این گیاه را درقوری بریزید. سپس روی آن آب جوش ریخته و 5 دقیقه صبر کنید تا چای دم بکشد.
- اگر قوری شما فیلتر ندارد، چای را از صافی رد کنید.
- طبق ذائقه خود چای را با عسل یا هر نوع شیرینی دیگر میل نمایید.
چای قرمز شامل گلبرگ های گیاه چای ترش است که در اکثر منابع طب سنتی خواص درمانی آن به تایید رسیده است. این گیاه شامل طیف وسیعی از ترکیبات شیمیایی است که دارای خاصیت کاهش دهنده فشارخون، نشاط آوری و رفع خستگی است. همچنین این گیاه دارای خاصیت کنترل کلسترول خون و اختلالات کبدی نیز می باشد.
فواید مصرف
- برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی عروقی مفید است.
- تقویتکننده سیستم ایمنی است؛ این چای غنی از ویتامین C میباشد که در برابر عفونت و سرماخوردگی مقاومت ایجاد میکند.
- فشارخون را کاهش داده که این تأثیر ناشی از عملکرد آنتوسیانینها، پلیفنولها و اسید هیبیسکوس میباشد.
- به دلیل غنی بودن از آنتیاکسیدانها، با حذف رادیکالهای آزاد به حفاظت از سلولهای بدن کمک میکند.
- بهبود پروفایل لیپیدی به علت داشتن موسیــلاژ، پکتین، آنتـــوسیانین، پلیفنــلها، اسیــدهیبیسکوس و اسیدسیتریک (از اثرات آنتیاکسیدانی آنتوسیانینها مهار اکسیداسیون LDL کلسترول میباشد که مانع تصلب شرایین میشود).
- در افراد دیابتی اثر هیپوگلایسمیک دارد.
چای ترش و کاهش وزن
امروزه با افزایش شیوع اضافهوزن و چاقی که به دلیل سبک زندگی نامناسب از جمله نداشتن فعالیت بدنی کافی و همچنین افزایش مصرف غذاهای آماده رخ داده است، افراد راههای گوناگونی را جهت کاهش وزن امتحان میکنند. چه بهتر که این راهها منطقیتر و کمخطرتر و درعینحال کم هزینهتر باشند! مطالعات نشان دادهاند چای قرمز (ترش) در کنار رژیم غذایی مناسب و ورزش، روند کاهش وزن را تسهیل میکند. این چای حاوی مادهای است که تولید آمیلاز را مهار کرده و بنابراین جذب کربوهیدراتها کمتر میشود. این چای که در ایران به چای مکی یا قرمز نیز معروف است یک جایگزین مناسب برای نوشیدنیهای پرشکر و آبمیوههای حاوی ترکیبات سنتتیک از جمله شیرین کنندههای مصنوعی و یا شربت ذرت با فروکتوز بالا میباشد.
موارد منع مصرف
- ضروری است زنان باردار، شیرده و افرادی که قصد بارداری دارند بدون تجویز و نظر پزشک از مصرف چای قرمز خودداری نمایند.
- همچنین به دلیل تأثیر این چای بر سطوح استروژن بدن، بهتر است افرادی که از قرصهای ضد بارداری استفاده میکنند و یا زنان یائسه که تحت هورمون درمانی جایگزین هستند، از این چای استفاده نکنند.
- مصرف چای قرمز برای افرادی که فشارخون پایینی دارند، توصیه نمیشود.