داروی کوآموکسی کلاو

داروی کوآموکسی کلاو (Co-amoxiclav) با نام های تجاری و اختصاری Amoclav، Clavamox، Augmentin در داروخانه ها و بازار های معتبر دارو به فروش می رسد. کوآموکسی کلاو همچنین در درمان موارد خاص تری مثل برخی بیماری های مقاربتی نیز کاربرد دارد. البته در مواقع نادری بنا به تشخیص پزشک این دارو برای موارد دیگری همچون عفونت های ادراری ، تناسلی، عفونت گوش میانی، مجاری تنفسی، برونشیت مزمن، عفونت های شکمی، سلولیت، عفونت شدید دندان و گاز گرفتگی حیوانات تجویز می شود.

کوآموکسی کلاو به شکل قرص و سوسپانسیون قابل تهیه است.

دلیل تولید آنتی بیوتیک های جدید

با استفاده گسترده و طولانی مدت از آموکسی سیلین، تعداد کمی از باکتری ها جهش یافته و ماده ای به نام بتالاکتاماز تولید کردند (شاید تنها یک باکتری). بتالاکتاماز حلقه بتالاکتام را در مولکول آموکسی سیلین غیر فعال می کند و در این صورت آموکسی سیلین اثر درمانی خود را از دست می دهد و یا بسیار ضعیف عمل می کند. متخصصین برای خنثی کردن اثر بتالاکتاماز ماده ای به نام کلاوینیک اسید به آموکسی سیلین اضافه کردند که بتالاکتاماز ترشح شده از باکتری را بی اثر می کند و آموکسی سیلین مجددا اثر ضد میکروبی خود را اعمال می کند.

ترکیب آموکسی سیلین و کلاوینیک اسید به نام کوآموکسی کلاو نامیده می شود و برندهای مختلفی از این دارو در بازار دارویی ایران و جهان وجود دارد. گرچه کلاوینیک اسید قدرت درمانی آموکسی سیلین را افزایش داده است ولی مواردی از مقاومت باکتری ها در مقابل این دارو نیز گزارش شده است و این چرخه همچنان ادامه خواهد داشت.

یکی از توصیه هایی که تمام جوامع پزشکی دارند جلوگیری از مصرف بی رویه و ناقص آنتی بیوتیک ها است که باعث بروز جهش های ژنتیکی در باکتری ها می شود.

مکانیسم اثر کوآموکسی کلاو

آموکسی سیلین موجود در این دارو با متوقف کردن رشد باکتری ها عمل می کند و کلاونیک اسید ( از داروهای بازدارنده ی بتالاکتام) نقش ممانعت از تخریب پنی سیلین به دست باکتری ها را بر عهده دارد. این دارو به سهولت و آسانی از طریق سیستم گوارشی جذب می شوند و در برابر اسید معده مقاوم هستند و خوردن غذا در جذب این دارو بی تاثیر است. تقریبا ٢ ساعت بعد از مصرف دارو غلظت سرمی آن به اوج خود می رسد و نیمه ی عمر آن حدود ١ساعت است که در صورت کارکرد معیوب کلیه ها تا ٣ ساعت هم می رسد. دفع این دارو نیز کلیوی می باشد.

این دارو در کودکان برای درمان بیماری های زیر استفاده می شود:

• عفونت سینوسی و گوش میانی
• عفونت های تنفسی ریه یا گلو
• عفونت ادراری
• عفونت بافت نرم و پوست
• عفونت دندانی
• عفونت مفصلی و استخوانی

نحوه ی مصرف کوآموکسی کلاو

• کوآموکسی کلاو به شکل قرص، قرص جویدنی و سوسپانسیون خوراکی موجود است.
• بر اساس تحقیقات انجام شده بهترین زمان مصرف این دارو معمولا هر ٨ ساعت یکبار و یا هر ١٢ ساعت یکبار در شبانه روز می باشد.
• توصیه می شود برای اینکه زمان مصرف را فراموش نکنید آن را در ساعت مشخصی از روز میل کنید.
• قبل از مصرف سوسپانسیون خوراکی این دارو به خوبی آن را تکان دهید.
• هـیچ گاه به جای مصرف قرص ۵٠٠ میلی گرمی این دارو از ٢ قرص ٢۵٠ میلی گرمی استفاده نکنید زیرا مقدار کلاولانیک اسید در آن دوبرابر خواهد شد.
• دوره ی درمانی با این دارو باید کامل شود و اگر وسط دوره احساس بهبودی کردید مصرف آن را قطع نکنید زیرا باعث مقاوم شدن باکتری ها به آنتی بیوتیک می شود.
• کوآموکسی کلاو را می توانید با غذا یا معده خالی مصرف کنید.
• با غذا مصرف کنید تا جذب آن افزایش یابد و عوارض گوارشی آن کاهش یابد.
• کوآموکسی کلاو را می توانید با شیر یا آب میوه مخلوط کنید.
• قرص های آهسته رهش بایستی با غذا مصرف شوند.
• برخی از فرآورده ها حاوی سدیم می باشند.
• برخی از فرآورده ها حاوی فنیل آلانین می باشند، در صورتی که فنیل کتونوری دارید، از این فرآورده ها اجتناب کنید.
• تمام شکل های این دارو حاوی پتاسیم می باشند.
• اگر هر وعده از کوآموکسی کلاو را فراموش کردید، در سریع ترین زمان ممکن و چهار ساعت قبل از مصرف دوز بعدی، دوز فراموش شده را مصرف کنید .
• اگر به زمان مصرف وعده بعدی نزدیک بودید، بهتر است که اضافه تر مصرف نکنید.
• هرگز دو تا از این دارو را همزمان نخورید، حتی اگر آن را در وعده قبل فراموش کرده باشید.

عوارض جانبی دارو

در صورتی که به عوارض زیر دچار شدید و بعد از گذشت زمان از بین نرفتند و یا تشدید شدند بهتر است که به پزشک خود اطلاع دهید:

• استفراغ و تهوع شدید
• احساس سنگین شدن معده
• اسهال شدید
• بروز ضایعات پوستی

عوارض زیر بسیار خطرناک است و به محض بروز بهتر است سریعا مصرف دارو را قطع کنید و به پزشک مراجعه کنید:

• کهیر
• خارش شدید اندام ها
• خس خس سینه
• زرد شدن پوست و چشم ها
• احساس خارش و ترشح واژینال
• بثورات پوستی شدید

موارد احتیاطی

• در صورت حساسیت به دارو از مصرف آن خودداری کنید.
• در صورت مبتلا بودن به بیماری های کبدی و کلیوی، آلرژی ها، تب، آسم، کهیر و تب یونجه قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
• این دارو در دوران بارداری متعلق به رده ی B است.
• کوآموکسی کلاو ممکن است اثر قرص های ضد بارداری را کاهش دهد بنابراین بهتر است که از روش های دیگر ضدبارداری استفاده کنید.

تداخل دارویی کوآموکسی کلاو

بعضی از داروها هستند که در صورت مصرف شدن همراه با آموکسی کلاو باعث ایجاد مشکلاتی می گردند. در صورت مصرف داروهای زیر به همراه کوآموکسی کلاو ممکن است تداخلات دارویی ایجاد شود:

• داروهای درمان نقرس مصل آلوپورینول یا پروبنسید
• داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین
• داروهای درمان سرطان و بیماری های روماتیسمی مثل متوترکسات
• داروهای مخصوص جلوگیری از پس زدن اعضای اهدا شده مثل میکوفنولات موفتیل
• دارویی که ممکن است با کوآموکسی کلاو تداخل داشته باشد متوترکسات می باشد.
• تعدادی از آنتی بیوتیک ها (مانند ریفامپین و ریفابوتین) می توانند اثربخشی داروهای ضد بارداری را کاهش دهند؛ که می تواند منجر به بارداری شود.
• اگر از روش های کنترل بارداری هورمونی استفاده می کنید، برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
• این دارو ممکن است با تست های آزمایشگاهی خاصی (از جمله تست خاصی از گلوکز ادرار) تداخل داشته باشد و ممکن است باعث نتایج کاذب شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با قرص آ‌ اس‌ آ “ عوارض مصرف قرص آ‌ اس‌ آ ” را مطالعه کنید.