تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۳۹۹ - ۱۴:۲۶
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری سلامت، بهزاد خزایی؛ کارشناس ارشد هوش مصنوعی در خصوص اینکه آیا ما در کشور ظرفیتهای لازم را برای تولید اپلیکیشن آنلاین مناسب داریم یا نه، توضیح داد: خوشبختانه کشور ما در عرصه نرم افزاری نیازمند تکنولوژی خاصی برای تولید اپلیکیشن مناسب نیست. مشکل اصلی مربوط به زیرساختها میشود که دلیل سرعت ارتباطی کم است. اپلیکیشن «شاد» که مستلزم ارتباطات آنلاین میان معلمان و دانش آموزان است به اینترنتی با سرعت بالا نیاز دارد. خزایی در پاسخ به این سوال که چرا اپلیکیشنهای خارجی مشابه راحتتر در کشور ما کار میکنند، عنوان کرد: موردی که در اپلیکیشنهای خارجی رعایت شده و در «شاد» مورد اهمیت قرار نگرفته، این است که آنها از ابتدا برای همچین سیستمی طراحی شدهاند. کپیبرداری شده از پروژههای رایگان تلگرام او با اشاره به ایرادات فنی اپلیکیشن «شاد» گفت: در بررسی این اپلیکیشن متوجه شدیم که از نسخه Open Source تلگرام کپی برداری شده است. Open Source پروژههای رایگانی هستند که در دسترس همه قرار دارند و نسخه تجاری آن برنامه نیستند. این نمونهها برخی امکانات مانند ظاهر برنامه را به صورت رایگان دارند و بعضی از تکنولوژیهای آن مختص شرکت مدنظر است و در دسترس همه قرار ندارد. نمونه مشابه آن را در برنامه تلگرام طلایی که خود ایران از آن پشتیبانی میکرد، دیدیم. ویژگیهای ظاهری اپلیکیشن «شاد» کپیبرداری شده از همین پروژههای رایگان تلگرام است. خزایی افزود: اگر اپلیکیشنهایی مانند «زوم» و «اسکایپ» که از ابتدا برای ارتباط آنلاین طراحی شدهاند را بررسی کنیم، متوجه میشویم که آنها با استفاده از الگوریتمهایی دامنه حجم اطلاعاتی فایلهایی که قرار است مبادله شود را بهینه میکنند و این اتفاق در مورد اپلیکیشن «شاد» نیفتاده است. سرعت دانلود در این برنامه، نه در مقایسه با جهان اما به طور کلی مناسب است و میتواند فایل ۲۰ مگی را در پنج دقیقه دانلود کند. اما سرعت آپلود در سیستمهای خانگی ۲۵۶ کیلوبایت است و در اینترنت ایرانسل و همراه اول تا نهایت ۵۰۰ کیلوبایت میرسد. با این حساب محاسبه کنید که اگر معلمی بخواهد فایلی با حجم ۲۰ مگ را آپلود کند چقدر زمان نیاز دارد!
سرعت آپلود بسیار کم او اظهار داشت: سرعت آپلود در این اپلیکیشن بسیار کم است. زمانی که از اینترنت استفاده میکنید ۹۵% زمان در حال دانلود چیزی هستید مگر اینکه کاری تخصصی انجام دهید که نیازمند پهنای باند و آپلود بیشتری باشد. در مورد اپلیکیشن «شاد» نیازمند سرعت آپلودی متناسب با سرعت دانلود هستیم اما شرکتهای ارائه دهنده اینترنت برای همچین چیزی برنامهریزی نکرده بودند و نیازی به وجود آن نمیدیدند. بر همین اساس سرعت آپلود را بسیار پایین در نظر گرفتند. مدیریت نامناسب ترافیک اینترنت این کارشناس ارشد هوش مصنوعی در پاسخ به این سوال که چرا اپلیکیشنهای ایرانی دیگری مانند «سروش» وضعیت بهتری دارند، بیان کرد: در مورد این اپلیکیشنها این نکته وجود دارد که آنها زمان طولانیتری روی نرم افزار کار کردند و آزمون و خطاها را پس دادند. درنهایت سیستمهای سروری را توزیع شده طراحی کردند. این موضوع کمک کرده تا حجم آپلود از روی یک سرور برداشته شود. برای مثال زمانی که با اپلیکیشن «شاد» ساعت ۱۰ یا ۱۱ صبح کار میکنید، سرعت آپلود و دانلود بسیار کم است. در حالی که ساعت ۱۱ و ۱۲ شب این سرعت بسیار بالاتر میرود. این به جهت ترافیکی است که روی سرور وجود دارد و از قبل برای مدیریت آن فکری نشده است. با همین زیرساختها میتوان برنامهای خوب داشت خزایی ادامه داد: قطعا میتوانستیم اپلیکیشن بهتری داشته باشیم. فکر نمیکنم کل دانش آموزان ایران به ۱۰ میلیون برسند و این در مقایسه با تعداد کاربرانی که اپلیکیشنهای دیگر دارند، عدد عجیبی نیست. پیامرسانهای داخلی توانستند مشکلاتشان را حل کنند، پس با همین زیرساختها هم میتوان اپلیکیشنی خوب داشت. او در خصوص برآورد تقریبی هزینههای صرف شده برای اپلیکیشن «شاد» توضیح داد: در خصوص زیرساختها، تخصصی ندارم اما در زمینه نرمافزاری شاید میشد این اپلیکیشن با هزینهای کمتر از یک میلیارد ساخته شود. امنیت ضعیف و دسترسی راحت هکرها خزایی با اشاره به مشکلات دیگر «شاد» عنوان کرد: این اپلیکیشن مشکل رابطکاربری دارد و برای کسانی که سن و سال دارند، گیج کننده است. موضوع دیگر مسئله امنیت است که شاد در این زمینه بسیار ضعیف است. البته چون محتوای اطلاعات رد و بدل شده در این نرم افزار برای هکرها جذاب نیست، آنها تا کنکون سمت آن نرفتهاند. برای مثال من تمام دسترسیهای برنامه را بستم اما زمانی که پیامک تایید آمد، خود اپلیکیشن دسترسی داشت. این برای من بسیار عجیب بود. در حقیقت به راحتی میتوان به اطلاعات دانش آموزان دسترسی داشت که در آینده میتواند مشکلساز شود. از طرفی این اپلیکیشن روی اندرویدهای پایینتر کار نمیکند. این مشکل خاصی نیست و میتوانستند با ارائه دو نسخه این موضوع را حل کنند. این کارشناس ارشد هوش مصنوعی، افزود: در واقع طراحان این برنامه از ابتدا نمیدانستند که باید چه کاری انجام دهند و طراحی آن مناسب هدفی که دارد نیست. ما نیاز داشتیم به برنامهای که معلم و دانش آموز بتوانند، آنلاین با هم در ارتباط باشند نه برنامهای که چتمحور است! برنامه را از روی نسخه Open Source تلگرام طراحی کردند و امروز در حالم رفع نواقص آن هستند. درحالی که بهتر بود از ابتدا روی این موضوع فکر میشد و بعد از آن که نواقص مشخص شدند، برنامه را طراحی میکردند. میتوانستند سرورها را بین استانها تقسیم کنند او در پاسخ به این سوال که کشورهای دیگر از چه برنامهای استفاده میکنند، توضیح داد: چیزی که بیشتر در اروپا مورد استفاده قرار میگیرد، اپلیکیشن «زوم» است. این اپلیکیشن محدودیت مالی دارد. اما برنامه «اسکایپ» رایگان است. طراحی چیزی که محدود به عدهای خاص باشد؛ چندان کار سختی نیست. در مورد «شاد» میتوانستند، سرورها را بین استانها تقسیم کنند تا حجم روی مرکز متمرکز نشود و شاهد عدم کارایی نباشیم. نسخه دستکتاپ «شاد» ناکارآمد است خزایی در پایان تاکید کرد: مهمترین ایراد این اپلیکیشن این است که نسخه دسکتاپ آن ناکارآمد است. در واقع فقط سیستمی است که میتواند پیام بگیرد و ارسال کند. حتی همان امکانات محدودی که در نسخه اندروید وجود دارد، در نسخه دسکتاپ نیست. اگر نسخه دسکتاپ مناسبی طراحی میشد، دیگر نیازی به نسخه اندروید نبود. در واقع قبل از این که این اپلیکیشن طراحی و در دسترس عموم قرار گیرد، هیچ فکری برای نواقص آن نشده است. گفتوگو: پرستو خلعتبری