تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۳۹۹ - ۱۵:۵۱

به گزارش خبرگزاری سلامت، بیست و دوم خرداد 97 بود که قانون ممنوعیت تبلیغات و معرفی محصولات و خدمات غیرمجاز و آسیب‌رسان به سلامت در رسانه‌های ارتباط جمعی داخلی و بین‌المللی و فضای مجازی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. بر مبنای این قانون ارئه هرگونه اطلاعات نادرست و تبلیغ خلاف واقع که موجب گمراهی و فریب مخاطب شود اعم از فراورده‌های دارویی، خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و غیره در رسانه‌ها ممنوع است و مجازات‌های نظیر حبس، جزای نقدی و محرومیت از فعالیت شغلی و اجتماعی را به همراه دارد.

تلویزیون هم در حال حاضر پرقدرت‌ترین و پرمخاطب‌ترین رسانه کشور است و مسئولین امر این رسانه باید بیش از پیش در اجرای این قانون بکوشند. چراکه هر تبلیغ اشتباه مساوی است با به خطر انداختن جان یک انسان که به رسانه ملی اعتماد می‌کند. حتی گاهی شاهد این هستیم که مردم در مکالمات روزمره خود می‌گویند: فلان حرف صحت دارد چون در تلویزیون گفته شده است. و این نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه این رسانه در جامعه ما است. پس نظارت‌ها بر اطلاعاتی که این رسانه ارائه می‌دهد باید دوچندان باشد.

اما این روزها شاهد حضور غیرمتخصص‌ها و افرادی که صلاحیت ندارند در شبکه‌های مختلف سیما هستیم. شیوع کرونا و نبود دارو و درمان برای آن هم بازار کاسبی‌ها و ادعاها را داغ کرده است. یک روز پزشکی در جایگاه مهمان برنامه به مردم توصیه می‌کند، ماسک را بردارند و برای حفاظت خود در برابر کرونا از نمک استفاده کنند و روز دیگر کارشناسی می‌گوید، نیش زنبور راهی برای درمان کرونا است! تمام این ادعاهای خلاف واقع و تایید نشده از سوی هیچ ارگان و سازمانی در رسانه‌ای مطرح می‌شوند که باید پایبند به اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی بوده و اطلاعات نادرستی که سلامت مردم را به خطر می‌اندازد، منتشر نکند.

چطور کسی با برچسب پزشک و متخصص می‌تواند از تریبون تلویزیون استفاده کرده و ادعا کند درمان کرونا را یافته است، درحالی که نه وزارت بهداشت نه سازمان غذا و دارو در کشورمان  و نه حتی ستاد کرونا درمانی برای این بیماری معرفی نکرده‌اند. چطور زمانی که مهم‌ترین و کارآمدترین روش برای کنترل شیوع کرنا در حال حاضر استفاده از ماسک است و مدام مردم را تشویق به استفاده از آن می‌کنند، کسی می‌تواند خود را متخصص معرفی کرده و با استفاده از مهم‌ترین رسانه کشور بگوید ماسک را بردارید و از نمک استفاده کنید؟! یا مهمان برنامه‌ای بی‌توجه به اثر آلرژیکی که نیش زنبور می‌تواند در برخی از افراد داشته باشد در یکی از پرمخاطب‌ترین شبکه‌های سیما مردم را تشویق کند که برای درمان کرونا نیش زنبور را امتحان کنند و کسی تذکری ندهد.

حضور غیرمتخصص‌ها به آفتی در برنامه‌های حوزه سلامت تبدیل شده است. برنامه‌ای که در حوزه سلامت ساخته می‌شود یا ارتباطی با سلامتی مردم دارد باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد و افرادی که در آن حضور پیدا می‌کنند و همچنین محتوایی که ارائه می‌شود باید تایید شده و از فیلتر گذرانده شده باشند. رسانه نباید به محلی برای تبلیغ غیرمتخصص‌ها و سودجوها بدل شود. اینکه پزشکی پول بده تا با استفاده از رسانه ملی فعالیت خود را تبلیغ کند از مرام پزشکی به دور است. همچنین ماهیت برنامه حوزه سلامت که مردم به آن اعتماد می‌کنند نباید آلوده به این آفت‌ها شود. تولید برنامه کاری سخت و هزینه‌بر است و گاهی دست‌اندرکاران آن برای تامین هزینه‌ها مجبور به استفاده از تبلیغات و سرمایه‌گذار هستند. حضور سرمایه‌گذار فی نفسه اتفاق بدی نیست اما چگونگی گزینش آن و انتخاب سرمایه‌گذار و تبلیغی که برای سلامتی مردم آسیب‌زا نباشد، اهمیت دارد. برنامه‌ای که قرار است برای ارتقای سلامت عمومی در جامعه قدمی بردارد نباید محل تبلیغ پزشکانی شود که سوگندهای خود را فراموش کرده‌اند و به دنبال کسب سود بیشتر هستند و نان از درد مردم می‌خورند. البته کم نیستند برنامه‌هایی که سازندگان آن دغدغه‌مند برای ارتقای بهداشت عمومی تلاش می‌کنند و سلامت مردم برایشان اولویت دارد اما وجود حتی یک مورد آفت در میان چندین برنامه خوب اتفاق ناخوشایندی است و باید نظارت‌ها در این خصوص بیشتر شود و کارشناسانی که دعوت می‌شوند از فیلتر گذشته و تایید شده، باشند.

پرستو خلعتبری