کم چرب بودن رژیم غذایی بیماران پانکراتیت، یک اصل مهم است، بنابراین لازم است چربی رژیم غذایی این بیماران باید بیشتر از ۶۰ گرم در روز نبوده و در هر وعده غذایی نیز بیشتر از ۱۰ گرم نباشد.

در این زمینه استفاده از گوشت های کم چرب مثل گوشت ماهی و مرغ و قسمت های کم چرب گوشت مثل سینه مرغ، به این بیماران توصیه می شود.

این بیماران باید چربی های قابل مشاهده در گوشت ها را بگیرند و پوست مرغ را قبل از پخت آن جدا کنند. توصیه می شود آبگوشت، سوپ و سایر غذاهای آبکی را نیز در فریزر گذاشته و پس از اینکه چربی بر روی آن بسته شد، چربی آن را جدا کنند و دور بریزند.

این بیماران باید از مصرف غذاهای سرخ شده پرهیز کرده و برای پختن غذا، روغن را به مقدار کم بر روی غذا اسپری کنند. به طور کلی توصیه می شود غذاها را به صورت آبپز و بخارپز مصرف کنند.

لبنیات پرچرب مثل خامه، پنیر خامه ای و ماست پرچرب را با لبنیات کم چرب جایگزین کنند و به طور کلی تا حد امکان از مصرف چربی های حیوانی پرهیز کنند.

از وعده های کم حجم و در دفعات بیشتر استفاده کنند، زیرا حجم بالای غذا می تواند باعث افزایش ترشح آنزیم های گوارشی از پانکراس شود.

این بیماران باید از خوردن مقدار زیادی فیبر در یک وعده غذایی خودداری کنند. به طور مثال حجم زیادی از میوه ها و سبزی می تواند سرعت هضم غذا را کاهش دهد و در نتیجه سبب کاهش جذب مواد مغذی شود. همچنین میزان بالای فیبر موجب می شود تا میزان تاثیرگذاری آنزیم های گوارشی کاهش یابد.

با توجه به سوءجذب ویتامین ها و نیز کاهش دریافت مواد غذایی ناشی از درد در ناحیه شکم که پس از مصرف غذا ه وجود می آید، این بیماران باید از نظر کمبود ویتامین ها براساس نتایج آزمایشگاهی بررسی شوند و در صورت نیاز، مکمل مولتی ویتامین، کلسیم، آهن، ویتامین E، ویتامین A، ویتامین D و ویتامین B۱۲ تجویز می شود.

پانکراتیت مزمن در صورتی که کنترل و درمان نشود، به مرور می تواند سبب ازبین رفتن عملکرد قسمتی شود که مسوول ترشح هورمون انسولین است. در نتیجه قند خون بیمار بالا رفته و می تواند زمینه رخ دادن دیابت را به وجود آورد. به همین دلیل این بیماران باید در مصرف قند و شکر جانب احتیاط را رعایت کنند و یک رژیم غذایی مناسب باید تنظیم شود تا قند خون کنترل شود و از ریسک دیابت جلوگیری کند.

غذاهایی که بیماران پانکراتیت باید از مصرف آنها پرهیز کنند:

احشای داخلی حیوانات مثل دل، جگر، قلوه، غذاهای سرخ شده مثل سیب زمینی سرخ شده، سس مایونز، کره یا مارگارین، لبنیات پرچرب، دسرها و مواد غذایی که در تولید آنها شکر استفاده شده و اسیدهای چرب ترانس باید در رژیم غذایی این بیماران به صفر برسد. غذاهای سرخ شده و گوشت های فراوری شده مثل همبرگر و فست فود ها از بدترین انتخاب های غذایی برای این بیماران هستند./ف.نوروزی فرد

«شبنم باقری» کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز