به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت؛ دکتر محمدرضا شانه ساز در نشست خبری وزارت بهداشت که به صورت ویدیو کنفرانسی برگزار شد، گفت: سازمان غذا و دارو مسئولیت حمایت از تولید داخل و مدیریت ارز مورد نیاز در کشور را برعهده دارد. به طوری که طی برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شد، برنامه‌ریزی در جهت حمایت از تولید داخلی بوده است. سازمان غذا و دارو متولی تامین اقلام سلامت محور بوده و وظیفه ما دسترسی آسان مردم به کالاهای سلامت محور و در عین حال مسئولیت حمایت از تولید داخل و مدیریت ارز مورد نیاز در کشور را هم برعهده دارد. در سال ٩٧ برنامه‌ریزی در جهت حمایت از تولید داخلی در قالب تشکیل قرارگاهی که مقابله با تحریم های ظالمانه را سرلوحه خود قرار داده بود، در دستور کار قرار گرفت. ما حصل اقدامات این بود که ارزبری ما در مجموع ارز نیمایی و بانکی در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۷ از ۴.۲ میلیارد به ٢.٨ میلیارد کاهش پیدا کرد که عدد بسیار بزرگ و قابل توجهی است و اگر ارزبری ۵۶٠ میلیون دلاری کرونا و اقلام مرتبط با آن در سال ۱۳۹۹ نبود، رکورد بی‌سابقه‌ای به جا می ماند.
از تولید داخل حمایت کردیم
شانه ساز ادامه داد: ما بازار واردات کالاهای مشابه داخل را کوچک و از تولید داخل حمایت کردیم تا جایی که امکان داشت و فضا را برای تولید داخلی باز کردیم، اشتغالزایی ایجاد شد. ٣٠ درصد ارزبری واردات را کاهش و در مقابل ١٠ درصد ارزبری تولید داخل را در سه حوزه دارو، تجهیزات پزشکی و شیرخشک افزایش دادیم و این در راستای سیاست حمایت از تولید داخل بود. حدود ۲۱ درصد بازار واردکنندگان ما کوچک شد. این اقدامات نشان دهنده عزم جدی وزارت بهداشت در حمایت از تولید داخلی بود.
سنگ اندازی "مافیا" برای دست اندرکاران سلامت
رئیس سازمان غذا و دارو ادامه داد: ماحصل این اقدامات برخورد با تخلفات و امضاهای طلایی بود. با این حال در قالب آنچه که مردم به عنوان مافیا می‌شناسند، مخالفت‌های جدی را در این سال‌ها و به خصوص در ایام پایانی کار دولت برای دست اندرکاران نظام سلامت ایجاد کردند. در عین حال ما از اسفند ۹۸ با یک پدیده بی سابقه بین المللی و بی‌سابقه به نام کرونا برخورد کردیم. اینکه چه شد که تولید ماسک از ١۵٠ هزار در روز ظرف کمتر از دو ماه به ۴٠ تا ۴۵ میلیون در روز ارتقا پیدا کرد و تامین ونتیلاتور، اکسیژن ساز و داروهای مورد نیاز برای مقابله با بیماری کرونا، مهم است که هر کدام از آنها افتخار بزرگی برای کشور و جامعه نخبگانی است.
وی گفت: به طوری که به محض اینکه در دنیا گفتند داروی رمدسیویر در درمان کرونا موثر است؛ ما سومین کشور دنیا بودیم که این دارو و ماده اولیه آن را در دنیا تولید کردیم. همچنین داروی اکتمرا و فاویپیراویر به تولید رسید. این افتخارات بزرگی است. طبیعی است که این سیاست ها با منافع عده ای برخورد می‌کند منافع تجاری که نگاهشان به سلامت بیشتر اقتصادی است. البته ما تجار بسیار پاکدستی داریم که یار نظام سلامت طی این مدت بودند و حتی با قبول زیان‌ها نگذاشتند مشکلی برای کشور پیش بیاید که از آنها تشکر می‌کنیم. اتفاقات حاصل، موجب شد در راستای سیاست‌های کلان کشور پیش رویم.
شانه ساز با اشاره به برخی هجمه‌ها علیه وزیر و وزارت بهداشت گفت: به هر حال وقتی ما جلوی واردات کالاهای مشابه تولید داخل را می‌گیریم، به منافع عده‌ای برمی‌خورد و این افراد اقدامات جدی علیه ما، وزارت بهداشت و شخص وزیر شروع کرده و با صرف هزینه، اخبار کذب را منتشر می کنند. در فاصله تغییر ٢ دولت، خیز پنجم کرونا داشتیم و بی سابقه ترین و شدیدترین حمله ویروس به کشور و مردم‌مان بود و متاسفانه بسیاری از مردم و همکارانمان درگیر شدند. باید توجه کرد که در این پیک مصرف رمدسیویر در ظرف ٧٢ ساعت، ١٠ برابر افزایش یافت و مصرف سرم هم مطابق آن افزایش یافت و تولیدکنندگانی که قبلا متعهد به تامین سرم شده بودند، به دلیل بار زیادی که ایجاد شد، نتوانستند به تعهد خود عمل کنند.
۲ واکسن مجوز مصرف گرفتند
وی درباره بحث تولید واکسن کرونا نیز گفت: از نوروز ٩٩ برنامه‌ریزی در وزارت بهداشت با مدیریت دکتر نمکی برای تولید واکسن ایجاد شد و زیرساخت های فراوانی ایجاد شد و اکنون ٧ شرکت تولید را با پلتفرم های مختلف به مراحل مطالعات بالینی رساندند. ٢ واکسن مجوز مصرف دریافتند کردند. این اقدامات بزرگی بوده است.
شانه ساز گفت: در عین حال ما برای واردات برخلاف شایعاتی که مطرح می‌شود، از هیچ تلاشی فروگذار نکردیم. همچنین ما ۴٧ معرفی نامه به بخش خصوصی دادیم که ۵ معرفی نامه به شرکتی که از سوی اتاق بازرگانی تهران معرفه شده بود، ارائه و صادر کردیم. همه اقدامات در جهت تامین واکسن بود.
شانه ساز با اشاره به برخی اخبار مبنی بر رسوب دارو و مواد اولیه در گمرگ، گفت: بحثی که در زمینه گمرکات طی این چند روز اخیر مطرح شد و به نوعی در ادامه تحرکاتی است که علیه وزارت بهداشت راه افتاده بود، عمدتا در جهت واردات کالاهای مشابه تولید داخلی است. ما از روز جمعه شب و بامداد شنبه دو بار از انبارها به اتفاق همکارانمان بازدید داشتیم. آنچه در انبارها مشاهده شد، جدای از اینکه بسیاری از اقلام ارتباطی به ما نداشت و بذر یا مواد خوارکی مانند خیارشور و کشک و ... بخش عمده ای هم داروها و واکسن‌های دامی بود، یک بخشی هم دارو بود. آنچه که دیده شد، هیچ یک از اقلام مرتبط با کرونا نبود. حتی ما در همان جا دیدیم که یک محموله‌ای برای مواد اولیه فاویپیراویر چند ساعت قبلش رسیده بود و فردا صبحش که ما مجددا برای بازدید رفتیم، ترخیص شده بود. محموله‌ای هم شامل تعداد زیادی رمدسیویر بود که بدون مجوز سازمان غذا و دارو و از یک منبع تایید نشده، بود و نیاز به بررسی دارد. به هر حال دارو است و ما درگیر جنگ‌های بیولوژیک در دنیا هستیم و باید مراقب باشیم که هر دارویی وارد کشور نشود.
طی پنج روز سِرُم وارد کردیم
شانه ساز ادامه داد: در عین حال ما اکنون برای مصرف رمدسیویر در کشور به اندازه سه ماه موجودی داریم و حتی در صورت مصرف میزان بالای این دارو ذخیره داریم. ما بررسی‌هایمان را انجام می‌دهیم. یک محموله ای هم سرم وارداتی بود که ما به محض اینکه شاهد کمبود سرم بودیم، ظرف پنج روز سرم را به کشور رساندیم و به هر حال واردکنندگان ما از طریق مرزهای زمینی و دریایی رساندند. زیرا از آنجایی که سرم حجیم و سنگین است، هوایی آن صرفه ندارد و بسیار گران می‌شود که زمینی و دریایی اقدام کردیم و تا امروز سه میلیون سرم وارد کشور شده است. به همین دلیل از چند روز قبل لغو موقت توزیع سرم از داروخانه های شهری را برداشتیم.
وی گفت: همچنین برخی داروخانه های شهری هم داروی رمدسیویر می‌گیرند و بعد توزیع در همه داروخانه ها انجام می‌شود. اکنون رمدسیویر در چند صد داروخانه در شهر تهران و به همین میزان در استان ها عرضه می شود.
شانه ساز گفت: در زمینه سرم هم محموله ای در گمرک مانده بود که آن هم از یک منبع تایید نشده بود که همکارانمان در حال بررسی هستند. وقتی از یک منبع تایید شده واردات انجام شود، نیاز به آزمایشات خاص نداریم و بدون هیچ معطلی پای پرواز ترخیص می شود اما وقتی واردات از منابع تایید نشده است، باید یکسری آزمایشات و بررسی‌های ویژه انجام دهیم که زمانبر است.
وی افزود: در حالی که سازمان جهانی بهداشت حرف از وجود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون واکسن فیک می‌زند، ما باید مراقبت های خود را داشته باشیم و نمی شود و سهل و ساده با این موضوع برخورد کرد. به هر صورت اقدامات انجام شده، بازار را به یک ثبات نسبی قابل قبولی رسانده است.
شانه ساز با بیان اینکه مصرف رمدسیویر طی ۷۲ ساعت ۱۰ برابر شد، گفت: این عدد عددی نیست که هر کشوری بتواند انعطاف لازم را برای پوشش آن داشته باشد. دیدیم که چند روز تجمعاتی وجود داشت و مراجعه به داروخانه ها زیاد شده بود. یک موضوع هم بحث تقاضای القایی است و بسیاری از داروهایی که تجویز می‌شد، مطابق دستورالعمل‌های علمی نبود. اگر می‌گوییم مصرف ۱۰ برابر شده، به این معنا نبود که بیمارانمان ۱۰ برابر شده است. به هر حال مقداری بحث‌های اقتصادی مطرح شد و تجویزها و فروش نابجا مطرح شد و افرادی به اسم تشکل منافع شخصی و صنفی را مطرح کردند، در حالی که اولویت منافع مردم است.
شانه‌ساز همچنین گفت: باید توجه کرد که فرآیند تولید داروها متفاوت است. باید توجه کرد که برخی داروها مانند رمدسیویر فرایندی دارند که می توان به سرعت تولید آنها را به سرعت افزایش دهیم. اما برخی داروها فرآیند تولیدشان بیولوژیک است و پروسه‌اش زمان می‌برد و برای تولید 20 هزار تا از این دارو 16 تا 20 روز زمان نیاز است و حتی گاهی به دلایلی تا دو ماه هم طول می کشد. بنابراین وقتی می‌گوییم تولید یک داروی بیولوژیک از 20 هزار تولید به 42 هزار تولید رسیده است، توجه داشته باشید که فرایندش بسیار زمانبر و گران قیمت است. واقعیت این است که در دنیا این داروها را به سهولتی که در کشور ما تجویز می شود، تجویز نمی‌کنند. باید در این زمینه اطلاع رسانی شود تا بیمارانی که واقعا به این دارو نیاز دارند، دچار مشکل نشوند. باید دقت عمل در زمینه گایدلاین نویسی و نظارت بر تجویز انجام شود تا شاهد هرز رفتن منابع نباشیم.
شانه‌ساز درباره بحث آیین‌نامه تاسیس داروخانه‌ها نیز گفت: به هر حال بعد از کشمکش‌های فراوانی که به دنبال شکایت تعدادی از متقاضیان تاسیس داروخانه به دیوان عدالت انجام شد، آیین‌نامه ابتدا با کمک دست‌اندرکاران و افراد درگیر و بعد با بررسی‌های کامل و مفصل حقوقی تنظیم شد. تلاش بر این بود که در تنظیم این آیین‌نامه به گونه ای انجام شود تا هم خواسته‌های دستگاه‌ها برآورده شود و هم سیاست‌های سلامت در زمینه سطح‌بندی مورد غفلت قرار نگیرد. اکنون آیین‌نامه خوشبختانه تدوین شد و به امضای وزیر بهداشت رسید. طبیعی است که تعدادی از همکارانی که قبلا داروخانه داشتند، با تصور اینکه ممکن است تعداد زیادی داروخانه در اطراف آنها تاسیس شود و با توجه به محدودیت‌های اقتصادی و قیمت‌گذاری که در حوزه دارو انجام می‌شود، نگرانی‌هایی برایشان ایجاد شد که البته مطمئنم بخش مهمی از این نگرانی‌ها به دلیل ندانستن ابعاد دقیق مهندسی این آیین‌نامه است. به هر حال ضابطه آیین‌نامه تدوین شده و ابلاغ می‌شود. امیدواریم نظر دستگاه‌های نظارتی و قانونی تامین شده و همکارانی هم که داروخانه دارند، این نگرانی را به سرعت متوجه باشند که بجا نیست و جوی که به راه افتاده، عمدتا جو است و واقعیت صحیح ندارد. آیین‌نامه تدوین شده و قابلیت اجرا دارد و به دانشگاه‌ها ابلاغ می‌شود.
می خواهند افکار عمومی را مشوش کنند
وی درباره اظهارات ضد و نقیض درباره واکسن برکت نیز گفت: هیچ موضوع ضد و نقیضی وجود ندارد. کسانیکه در صنعت کار کرده‌اند، می‌دانند که وقتی خط تولید فرآورده جدیدی می‌خواهد راه بیفتد، هماهنگ شدن همه ابعاد تولید زمانبر است. خصوصا برای فرآورده حساس و های‌تکی مانند واکسن. دوستان برنامه ریزی داشتند، زیرساخت هایی ایجاد شده و نیاز به هماهنگی میان اجزای مختلف است. ما با برکت اختلاف نظری نداریم. واکسنی که تولید و تحویل می‌شود، دو هفته زمان می‌برد تا ارزیابی‌اش در آزمایشگاه‌های مرجع غذا و دارو نهایی شود. به عنوان مثال برکت اعلام می‌کند که تاکنون 5 میلیون تحویل داده‌ام، سازمان غذا و دارو میزانی را که ارزیابی کرده اعلام می‌کند و اجازه مصرف همان میزان را می‌دهد. معاونت بهداشتی هم می‌گوید من از این میزانی که به دستم رسیده، میزانی را تزریق کردم و مابقی در انبار دانشگاه‌های علوم پزشکی است. ممکن است افرادی که از بیرون این اعداد را می‌شنوید، تصور کنید که اعداد باهم تناقض دارد، اما تناقض نیست بلکه زنجیره ای که در زمینه تولید، تایید و مصرف واکسن وجود دارد، اعداد مختلفی دارد. جالب و نگران‌کننده اینجاست که کسانی این مباحث را مطرح می‌کنند که می‌دانند داستان چیست و دانسته می‌خواهند افکار عمومی را مشوش کنند که امیدوارم با این توضیحات نگرانی مردم برطرف شود.
شانه‌ساز در پاسخ به سوالی درباره واردات واکسن از سوی بخش خصوصی، گفت: واقعیت این است که علی‌رغم فضاسازی رسانه‌ای که انجام شد که عمدتا از سوی تعدادی از تجار هم بود، اولا باید بگویم اتهامی که وارد می‌کنند که وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو از فعالیت بخش خصوصی استقبال نکرده، اتهامی کاملا آشکار و واضح است که از آن مبرا هستیم. ما در سازمان غذا و دارو به شرکت‌های مختلف خصوصی مجوز داده و ما هیچ محدودیتی نداشتیم. البته واکسن فرآورده حساسی است و اینکه عده‌ای تفاوت بین واکسن و اقلام دیگر را متوجه نیستند و حساسیت بحث واکسن را درک نمی‌کنند، موضوع دیگری است. به هر حال واکسن فرآورده‌ای است که می‌خواهد به یک فرد سالم تزریق شود و حتی حساسیت آن از دارو بیشتر است. زیرا دارو را به یک فرد بیمار می‌زنید اما واکسن به فرد سالم تزریق می‌شود. در بحث داروسازی این حساسیت‌ها وجود دارد. خوب است که به حرف متخصصین توجه کنند.
رییس سازمان غذا و دارو ادامه داد: در عین حال پنج معرفی‌نامه هم به شرکتی که از سوی اتاق بازرگانی تهران معرفی شده، ارائه شده بود. من از رییس اتاق بازرگانی تهران تعجب می‌کنم. زیرا من حضوری از فعالیت‌شان استقبال کردم، اما چرا بعد از چند ماه که دولت تغییر کرده مجددا دارند بحث را مطرح می‌کنند. پنج معرفی‌نامه به شرکتی داده شده که از سوی اتاق بازرگانی تهران معرفی شده در پنج زمان متفاوت برای پنج کمپانی صادر شده است. نمی‌دانم چرا دوستان اصرار دارند که چنین حرف‌هایی را مطرح کنند.
وی افزود: در این فاصله از تعداد معرفی‌نامه‌هایی که صادر شده است، یک محموله یک میلیونی و یک محموله 125 هزارتایی بوده است که مربوط به سال گذشته بود. حتی قبل از اینکه ستاد مقابله با کرونا تصویب کند، وزارت بهداشت از واردات بخش خصوصی استقبال می‌کرد. به طوری که یکی از شرکت‌های خصوصی با یک شرکت هندی وارد مذاکره شد و 500 هزار دوز واکسن را از آن کمپانی خرید و پولش را فرستادیم، اما فقط 125 هزار تا را توانست بیاورد و مابقی را دادستانی هند مانع خروجش شد و این طلب ما از طرف هندی است.
شانه ساز ادامه داد: بعد از مصوبات ستاد ملی کرونا در فروردین ماه و دستور رییس جمهور وقت، مجوزهایی صادر شد که بر اساس آن یک شرکت حدود یک میلیون دوز توانست وارد کند که در یک مرحله 314 هزار تا آورد و مابقی را هم آورد که همه آن تحویل سیستم هیات امنای ارزی شد و در اختیار معاونت بهداشتی قرار گرفت. این کل پرونده ای بود که درباره بخش خصوصی وجود داشت. نمی‌دانم چرا در این روزهای سختی که درگیر موج پنجم هستیم، مجددا این مباحث مطرح و منجر به تشویش اذهان عمومی می‌شود.
شانه‌ساز درباره بحث واردات واکسن کرونا، گفت: بحث خرید و فروش واکسن در دنیا کاملا بین دولتهاست. چند وقت قبل روابط عمومی شرکت فایزر اعلام کرد که واکسن فایزر را فقط به دولت‌ها تحویل دادیم و هیچ بخش خصوصی در خرید و فروش واکسن دخیل نیست. خوب است که برخی از مردم و مسئولان ما به این اخبار توجه دقیقی داشته باشند. در بحث واردات فایزر و مدرنا نیز دقیقا مطابق فرمایشات مقام معظم رهبری حرکت می‌کنیم. سیاست‌های کلی سلامت هم همین را اعلام می‌کند. ما اجازه واردات از منابع مجاز فایزر و مدرنا را دادیم و خواهیم داد و منابع مجاز آن محدودیتی برای واردات نداشتند و اسم یک واکسن باعث محدودیت واردات نمی‌شود، بلکه منبع مورد اعتماد و ایمن برایمان مدنظر است. به هر حال شرکت‌های بازرسی بین‌المللی هم می‌توانند به عنوان بازوی اجرایی برای ما باشند.
وی افزود: شرکت‌های بازرسی بین‌المللی که اعتبار بین‌المللی دارند و مورد وثوق کشورهای مختلف هستند، در ممالک مختلف دفتر و حضور دارند. گزارش آنها برای ما مورد اعتماد است. بحث این است که باید مراقب باشیم. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که چند صد میلیون واکسن فیک است و در دنیا دنبال بازار مصرف می‌گردد ما به عنوان دروازه‌بان اقلام سلامت محور باید مواظب باشیم که این اقلام وارد کشور نشوند. بنابراین بحث منبع است و اگر منبع صحت داشته باشد، مشکلی برای واردات وجود ندارد. بسیاری مواقع هم مستندات ناقص است که در شرایط معمول ریجکت می‌کنیم اما در شرایط بحرانی خود آن شرکت‌ها پیشنهاد می‌دهند که اگر می‌خواهید به صحت اطلاعات ما پی ببرید، بازرس بیاید و ببیند. بنابراین در مواردی بحث بازرسی هم مطرح می‌شود، اما اگر استنادات کامل باشد، نیازی به بازرسی ندارد.
وی گفت: هیات امنای صرفه‌جویی ارزی اصلا ذینفع نیست و صرفا بحث تدارک را دارد انجام می‌دهد. طبق قانون اختیاراتی به هیات امنا داده شده که می‌تواند در شرایط خاص، خارج از رسم و رسومات مرسوم اداری واردات را در شرایط بحرانی و نیاز کشور انجام دهد. اکنون این شرایط وجود دارد و هیچ نفع شخصی چه حقیقی و چه حقوقی متصور نیست. گاهی اوقات هم هزینه اضافه بر سازمان می‌کند. واکسنی که فروش ندارد را نمی‌توان برایش سود در نظر گرفت.
داروخانه‌های عرضه‌کننده اقلام کرونا را از ۱۹۰ استعلام کنید
شانه‌ساز درباره ازدحام در داروخانه‌ها ادامه داد: هنوز تجمع در داروخانه‌های دولتی وجود دارد. ما همانطور که اعلام کردیم از ابتدای هفته چند صد داروخانه در استان تهران توزیع اقلام کرونا را انجام می‌دهند. هموطنان می‌توانند از سامانه 190 استفاده کنند و خواهشم این است که همکاران دستور دهند که هم سازمان غذا و دارو و هم معاونت های سازمان غذا و دارو اسامی داروخانه هایی که دارو را دریافت می کنند، روی سایت بگذارند تا مردم بتوانند با دریافت این اسامی به داروخانه های محل سکونت‌شان مراجعه کنند. باتوجه به اینکه داروها توزیع شده، تجمع دیگر ضرورتی ندارد و فقط نیاز نیست به داروخانه‌های دولتی مراجعه کنند.
شانه‌ساز درباره بحث کنترل کیفی مواد غذایی نیز، گفت: در این حوزه تا چند سال قبل فقط آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی و مرجع را داشتیم. اما امروز بیش از 500 آزمایشگاه در سراسر کشور داریم که بحث نظارت بر واحدهای تولیدی را انجام می‌دهند و بحث مسئول فنی هم بسیار مهم و جدی است. در زمینه برخی مراکز نیاز به مصوبات و مقررات خاصی دارد تا مسئول فنی را در آن واحدها هم به کار بگیریم. الان بیشتر شرکت‌های تولیدی و واردکننده و توزیعی مسئول فنی دارند، اگر بخواهیم در سطح عرضه در جاهایی مانند نانوایی ها هم رویم، به لحاظ اینکه سازوکار خاص خود را دارد یک واحد نانوایی نمی تواند صرفا به تنهایی حقوق یک فرد به نام مسئول فنی را بدهد. این موضوع سازوکار خاص خود را می‌طلبد که جزو برنامه‌هایمان بوده و در صددیم بتوانیم با همکاری بین‌بخشی حضور افراد ناظر را انجام دهیم.
وی درباره شایعاتی مبنی بر تزریق آب مقطر به جای واکسن نیز افزود: این موضوع باعث تعجبم است. در بحث مطالعات بالینی ما یک گروه واکسن اصلی را دریافت کرده و عده ای هم به عنوان گروه شاهد واکسن دریافت نمی‌کنند و اصطلاحا دارونما دریافت می‌کنند. این به این معنی نیست که به همه جمعیتی که دارند در خارج از مطالعات واکسن می‌زنند، آب مقطر می‌زنند. این اصلا درست نیست. واقعیت این است که به جز مطالعات بالینی، وقتی در فرایند واکسیناسیون هستیم، به هیچ عنوان آب مقطری داده نمی‌شود.
شانه‌ساز درباره ممانعت مافیای تولید داخلی واکسن از واردات واکسن، گفت: این شایعه است و 100 درصد آن را تکذیب می‌کنم. اگر کسی بتواند واکسن را با قیمت مناسب وارد کرده و از منابع معتبر در اختیار مردم بگذارند، برایشان محدودیتی نیست. تحریم ها قطعا مانع ورود واکسن به ایران شده است. شاهدش هم این است که آمریکا اعلام کرد که برای واردات واکسن به ایران محدودیتی وجود ندارد؛ این یعنی قبلا محدودیتی وجود داشته است. البته هنوز هم محدودیت ها فقط در کلام برداشته شده و در عمل همچنان محدودیت ها وجود دارد و در زمینه‌های بانکی به زحمت عمل می‌کنیم که از بانک مرکزی تشکر می‌کنیم.
وی درباره تولید داخلی واکسن اسپوتنیک نیز، گفت: در زمینه تولید مشترک طی قراردادی بهمن ماه سال قبل بین شرکت ایرانی و روسی بستیم. مراحل انتقال بانک سلولی و دانش فنی ایجاد شده است. نمونه‌های تولیدی به شرکت روسی برای اخذ تاییدیه‌ها به کمپانی مادر در روسیه ارسال شده و به خوبی پیش رفته و در دست اقدام است. ما هم بی صبرانه منتظریم که به عنوان یک فرآورده تولیدی که در خاک کشورمان انجام می شود، زودتر برسد. مراحل اجرایی و فنی آن در حال پیگیری است.
شانه ساز همچنین گفت: اینکه ملاحظه می‌شود که برخی دانشگاه ها در تامین دارو با چالش مواجه می شوند، عامل بسیار عمده ای بحث بدهی ها است. ما در شرایطی هستیم که منابع مالی و ارزی بسیار محدودی داریم و در این دو سال اخیر کمترین تعداد اقلام کمبود دارویی را داریم. علی رغم همه خیز مصرفی که داشتیم، کمترین میزان کمبود اقلام را داریم. به دلیل تحریم ها بحث تامین مواد اولیه مان از هند و چین با چالش جدی مواجه شده بود که با کمک بانک مرکزی موضوع برطرف شد و به سرعت تعداد اقلام کمبودی کاهش یافته است. اینکه می بینیم در برخی دانشگاه ها دارو کمتر است، به این دلیل است که نحوه بازپرداخت شرکت های دارویی و تجهیزاتی می تواند در تامین و تدارک بسیار موثر باشد. ما خواستیم که پرداخت بدهی های شرکت های دارویی و تجهیزاتی را در اولویت قرار دهند که در هفته گذشته یکسری اوراق تحویل داده شد که دارد به شرکت ها می رسد و وضع را بهتر کرده است.
شانه‌ساز درباره فروش رمدسیویر و واکسن کرونا در بازار آزاد و احتمال نشت این فرآورده ها از چرخه توزیع، گفت: ما یک سامانه تی تک را راه اندازی کردیم که بر اساس آن باید تمام اقلام دارویی چه در داروخانه های سرپایی و چه در بخش درمانی و بستری حتما در این سامانه ثبت شوند و با ورود اطلاعات محصول در این سامانه کاملا قابلیت رصد فراهم می شود. نکته ای که وجود دارد ما هم گزارشاتی داشتیم و همکاران ما مراجعاتی داشتند و کاملا قابلیت پیگیری وجود داشت. امکان اینکه ما بتوانیم منبع نشت این داروها را به بازار آزاد شناسایی کنیم، اکنون در کشور محقق شده است. هم سازمان بازرسی کل کشور و هم همکارانمان در سازمان غذا و دارو و هم ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به این موضوع ورود جدی داشتند و سرنخ‌هایی پیدا شده که می‌توانیم نشت این موارد را ردیابی کنیم و برخورد لازم را انجام دهیم.
وی تاکید کرد: ما اصرارمان بر این است و تکلیف قانونی هم هست که در مراکز درمانی مکلف هستند که حتما همه عرضه کنندگان دارو چه در بخش سرپایی و چه در بخش درمان حتما باید اطلاعات دارویی را در تی‌تک ثبت کنند که قابلیت ردیابی وجود داشته باشد. اگر دارویی در خارج از سیکل معمول و زنجیره قانونی تامین دیده می‌شود، حتما غیرمجاز است و احتمال تقلب هم در آن وجود دارد. از مصرف کنندگان هم می خواهیم مانند تاریخ انقضا که کنترل می‌کنند، روش استفاده از شناسه و برچسب تی‌تک را هم در دستور کار قرار دهند. همه کالاهای سلامت محور وارداتی برچسب‌گذاری می شوند و برای داخلی هم شناسه‌گذاری در دارو کاملا تکمیل شده و بخش عمده ای از حوزه تجهیزات پزشکی هم انجام شده است. در سایر کالاها و مکمل ها هم کامل شده و مصرف کنندگان می توانند از این طریق در زمینه اصالت محصولاتشان آگاهی پیدا کنند.
شانه ساز گفت: بسیاری از کسانی که مجبور می شوند برای تامین دارو به بازار آزاد بروند، علت کمبود دارو نیست، بلکه متاسفانه گاهی کسانی داروها را بدون نسخه می خواهند یا همکار پزشکی یک دارویی را خارج از قواعد علمی تجویز کرده است. مراکز مجاز به تجویز این داروها تعریف شده هستند و نمی شود هر کسی این داروها را تجویز کند و بیمار با این کار سرگردان می شوند. در بازدیدی که رییس جمهور هم داشتند دیدیم که یک فردی دارو را می خواست و دارو هم موجود بود، اما نسخه مهر مرکزی که مجاز به تجویز آن باشد، نداشت. الان یکی از بالاترین مصارف رمدسیویر را داریم و مصرف غیرمنطقی دارد اتفاق می افتد که باید نظارت شود.
وی درباره پر شدن دوباره پوکه‌های واکسن استفاده شده، گفت: تا جایی که اطلاع دارم این است که پوکه ها بلافاصله بعد از مصرف امحاء می شود، اما معاونت بهداشتی باید پاسخ دهد. البته واکسن هایی که در بیرون عرضه می شود، ممکن است عمدتا بحث تقلب در آنها مطرح باشد و اصلا واکسن نباشد./ایسنا