تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۳۹۹ - ۱۳:۲۳
محمدسیاح: دکتر نادر اباذری، روانشناس بالینی در گفتگو با گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت؛ افزود: به عنوان یکی از رایج ترین مثالها میتوان به تغییرات جسمانی مربوط به بلوغ اشاره کرد که در خانوادهها این برداشت شکل گرفته است که فرزندانشان خود به خود مواجهه با این تغییرات را باید یاد بگیرند. وی ادامه داد: گویی این گونه مواجه شدن با تغییرات به صورت غریزی در وجود افراد نهادینه شده باشد، این در حالی است که تربیت و آموزشهای جنسی یکی از نیازهای اصلی انسانها است و درباره آموزشهای جنسی به کودکان و نوجوانان حتی در جوامع پیشرفته هم مورد غفلت واقع میشود. دو دلیل عمده برای این غفلت شناسایی شده، دلیل شایعتر و مکرری که از طرف خانوادهها مطرح میشود شرم از صحبت کردن در مورد این مسائل یا حتی عدم اطلاعات کافی خود والدین در مورد این موضوعات است. اباذری تصریح کرد: یکی دیگر از دلایل شایع شکل گیری این غفلت، اتکای محض و انتظار خانوادهها از مدارس است که باعث میشود خود را در این مضوع چندان مسئول ندانند. در حالی که پژوهشها نشان میدهند که آموزشهای جنسی اگر از طرف والدین صورت پذیرند اثرگذاری بیشتری را بر نوجوانان خواهند داشت.
این روانشناس بالینی اضافه کرد: در ادامه باید به موضوع مهمتری نیز اشاره شود که مربوط به نوجوانان دختر است. به طور زیستی دختران در نوجوانی با اندک تفاوتهایی از نظر زمانی، چرخههای قاعدگی را تجربه میکنند و اگر نوجوانان قاعدگی را بدون آمادگی ذهنی تجربه کنند ممکن است با مشکلات عدیده ای رو به رو شوند. وی توضیح داد: از میان همه زنانی که در سنین باروری چرخههای قاعدگی را از سر میگذرانند، حدود 30% افراد نشانههای پیش از قاعدگی را با شدت زیادی تجربه میکنند که این نشانههای میتوانند شامل کاهش خلق، بیقراری، اضطراب، پرخاشگری، بهم ریختگی خواب و خوراک و نشانههای متعدد از این دست شوند. در ادامه باید به این موضوع اشاره داشت که 8% از زنان هم هستند که نشانههای پیش از قاعدگی را به شدیدترین حالت ممکن ترجربه میکنند که در حالت این نشانهها به عنوان یک اختلال شناخته میشوند که به آن اختلال ملال پیش از قاعدگی گفته میشود. اختلال ملال پیش از قاعدگی به قدری شدید است که میتواند کارکردهای زندگی شخصی، اجتماعی، تحصیلی، خانوادگی و شغلی افراد را به طور منفی تحت تاثیر قرار دهد. یکی از نکات بحرانی که در مورد ملال پیش از قاعدگی مطرح است و باید مورد توجه قرار گیرد این است که ملال پیش از قاعدگی میتواند افراد را قانع کند که از اختلالات مختلف روانی رنج میبرند این در حالی است که این علامتها فقط ناشی از چرخه قاعدگی هستند. اباذری گفت: به عنوان مثال افسردگی، اختلال خلق دوقطی، اختلالات خواب، اختلالات خوردن، اختلال اضطراب فراگیر از جمله اختلالات شایعی هستند که ممکن است در اثر ملال پی شاز قاعدگی به اشتباه تشخیص گذاری شوند و برای آنها درمان شروع شود. این روانشناس بالینی تاکید کرد: دلایل زیستی و روانی متعددی برای شکل گرفتن اختلال ملال پیش از قاعدگی وجود دارد که مهمتر از همه عوامل میتوا به اثرات محیطی بر شکل گیری این اختلال اشاره کرد، پژوهشها نشان دادهاند که نگرش اطرافیان به قاعدگی (مادر و خواهران و دوستان و .....) و همچنین تجربه اولیه مواجهه با قاعدگی میتواند ملال پیش از قاعدگی را زمینه ساز شود. حالا تصور کنیم که نگرش اطرافیان در مورد قاعدگی این باشد که قاعدگی ناشی از بدبختی، بدیمنی، شوم بودن زنان است و خود دختر نوجوان بدون هیچگونه آمادگی ذهنی اولین بار متوجه قاعده شدن خود شود، علاوه بر این که این اتفاق میتواند منجر به تجربه شدید تنش روانی شود، میتواند نگرش بسیار منفی را در مورد قاعدگی برای نوجوانان به وجود آورد و این نگرش منفی زمینه را برای دچار شدن به ملال پیش از قاعدگی فراهم کند.
وی اضافه کرد: از این رو بسیار اهمیت و ضرورت دارد که والدین منتظر آموزشهای مدارس و یادگیریهای خودبه خودی دخترانشان در مورد قاعدگی نباشند، اگر نگرش منفی در مورد قاعدگی دارند میتوانند این نگرش را به دخترشان منتقل نکنند و سعی داشته باشند که آموزشهای اولیه در مورد چرایی قاعدگی و نحوه رو به رو شدن با این پدیده زیستی را برای فرزندانشان فراهم سازند. اباذری تاکید کرد: بهترین گزینه برای این ارائه این اطلاعات مادران هستند، اما اگر مادران اطلاعات کافی در این مورد نداشته باشند میتوانند از کتابهایی که در این زمینه در دسترس هستند، استفاده کنند و در غیر این صورت، مراجعه به متخصصان زنان، ماماها، روانشناسان و روانپزشکان و مشاوران میتواند گزینههای مفیدی را پیش روی آنها قرار دهد. این روانشناس بالینی گفت: پیشگیری از بروز ملال پیش از قاعدگی میتواند هم در تامین سلامت روانی افراد در آینده نقش مهمیداشته باشد، هزینههای نظام سلامت و خانواده را کاهش دهد و هم اینکه سلامت وضعیت روانی و شبکه اجتماعی خانوادههای آینده را نیز در دسترس تر سازد.