فرهنگ رانندگی مثل فرهنگ آپارتمان نشینی یا فرهنگ غذا خوردن، آداب، روش و اصول خاص خودش را دارد که درصورت رعایت این مبانی، فرهنگ خوب و ارزشمندی پدیدار گشته و در صورت عدم رعایت این اصول و ارزش ها، فرهنگ در سطح پایینی نمودار خواهد شد.
به طور مثال در زمان رانندگی اگر کسی بین خطوط رانندگی کند و یا در هنگام گردش، از راهنما استفاده کند، می گویند "راننده با فرهنگی است" و اگر این کارها را انجام ندهد معمولا روی فرهنگ رانندگی ایشان خرده می گیرند.
باتوجه به اینکه در زمان اخذ گواهینامه ، قوانین و مقررات رانندگی فرا گرفته و اجازه رانندگی را پیدا کردیم، پس روش و آداب رانندگی را نیز یادگرفته و به فرهنگ رانندگی آشنا هستیم.
در نگاه کلی به افرادی که بر اساس قوانین، رانندگی می کنند راننده ای بافرهنگ بالا و افرادی که به اصطلاح کج رو بوده و و مقررات را نادیده می گیرند و رعایت نمی کنند، راننده ای با فرهنگ پایین نامیده می شوند.
آنچه مسلم است که مردم ایران دارای فرهنگ و تمدن دینی و اجتماعی غنی بوده و فرهنگ رانندگی بالا در خور شأن آنان است و اینکه برخی از افراد رعایت نمی کنند بحث شان جداست و تعدادشان اندک است.
به طور مثال با یک نگاه ساده به تردد در بالای پل طبقاتی صدر در تهران که نشان از رانندگی قانونمند و با فرهنگ هموطنان است و همگان قوانین را هنگام عبور از روی این پل چند کیلومتری یا موقع رانندگی در داخل تونل ها رعایت می کنند، مبین آشنایی مردم به فرهنگ و آداب رانندگی است.
به عبارت دیگر راز و رمز تفاوت رانندگی، به محیط و تجهیزات کنترلی بر می گردد، ما اگر محیط را مجهز و آماده کنیم مثل بالای پل صدر که دوربین های نظارتی به اندازه کافی در آن نصب گردیده و افراد می دانند که دیده می شوند و اگر تخلفی انجام دهند بی کیفر نخواهد ماند، از ارتکاب تخلف صرفنظر می نمایند.
یا اینکه ملاحظه کنید وقتی ایرانی هایی به کشورهای خارجی به خصوص اروپایی سفر می کنند، اگر رانندگی کنند از بهترین رانندگان آن شهر و کشور خواهند بود ، چون آنجا محیط متفاوت است و کنترل ها شدید و جریمه ها سنگین است.
همانگونه که هموطنان در سفر به کشورهای خارجی و رانندگی در آن کشورها قوانین را مو به مو رعایت می کنند یا در کشور خودمان در جایی که پلیس حضور دارد یا نظارت های سیستمی بالای پل ها و داخل تونل ها نصب شده مراعات می کنند، بیانگر این است که ایرانی ها فرهنگ رانندگی بسیار بالایی دارند اما آنچه که باعث می شود برخی ها رعایت نکنند، کمبود تجهیزات و سیستم های نظارتی و کنترلی است.
این موضوع در مباحث جرم شناسی یکی از راهکارها پیشگیری وضعی از جرائم و تخلفات است یعنی با استقرار سیستم های هوشمند کنترل ترافیک، هیچ کسی به خودش اجازه تخلف نداده و رفته رفته فرهنگ و عادات صحیح رانندگی جای رفتارها و فرهنگ غلط را خواهد گرفت.
امیدواریم همه کاربران ترافیک(راننده، سرنشین، عابر پیاده) قوانین را رعایت کنند تا آرام آرام رفتارهای صحیح رانندگی مانند راهنما زدن، توقف در پشت خطوط ایست در گذرگاه های عابرپیاده، عدم استفاده از تلفن همراه حین رانندگی، رانندگی بین خطوط ، نبستن کمربند ایمنی که تبدیل به عادت شده کاملا نهادینه گردند.
پلیس راهور ناجا به عنوان خدمتگزار مردم ایران از اینکه برخی بی نظمی های عمدی از سوی تعدادی از رانندگان قانون گریز منجر به تضییع حقوق دیگران شده و آرامش مردم را سلب می کنند، چاره ای جز برخورد قهری و قانونی با این افراد نخواهد داشت و امید است اجرای قانون نیز به سهم خود در ایجاد و استقرار فرهنگ صحیح رانندگی نقش خود را ایفا نماید.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا
سرتیپ پاسدار سیدکمال هادیانفر