به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت، امروزه سن ازدواج در میان مردان و زنان افزایش یافته است که این موضوع میتواند دلایل متعددی از جمله افزایش مشکلات اقتصادی، تورم و بیکاری داشته باشد یا حتی میتوان این موضوع را از منظر اجتماعی و روانشناسی نیز واکاوی کرد اما جدای از مشکلات اجتماعی که با بالا رفتن سن ازدواج میتواند گریبانگیر جامعه امروز ایران شود، مساله بارداری در سنین بالا نیز حائز اهمیت است. به همین جهت گفتگویی داشتیم با یک متخصص زنان و او از معضلات بارداریهای سنین بالا گفت که در ادامه میخوانید.
زهرا واحدپورفرد؛ متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ سرطانهای زنان درخصوص سن مناسب ازدواج گفت: بهترین سن برای بارداری حدود 25 سال است. زیرا 20 سال و بالای 35 سال سن مناسبی برای باردار شدن نیست. در سن کمتر از 20 سال بدن در سن نوجوانی است و آمادگی پذیرش جنین در رحم را ندارد، مادر هنوز در حال رشد است و نیازهای تغذیهای دارد که باید برطرف شود. از طرفی ورای مشکلات جسمی در سنین کمتر از 20 سال مادر آمادگی تربیت فرزند را ندارد. در سنین بالای 35 سال به دلیل پیر شدن تخمدانها و ورود به سنین میانسالی، تغییراتی در بدن مادر ایجاد میشود که ممکن است روی جنین و حتی مادر اثر منفی داشته باشد. بهترین زمان برای بارداری 25 تا 30 سال است.
احتمال دیابت و فشار خون در بارداری در سنین بالا
او از عوارض بارداری در سنین بالا توضیح داد: بارداری در سنین بالاتر از 35 سال به دلیل پیرشدن سلولهای تخمدان، ناهنجاریهای جنینی ایجاد میشود. البته این موضوع همیشگی نیست اما بارداری در سنین بالا ریسک این موضوع را بالاتر میبرد و جنین ممکن است مبتلا به سندروم دان، ناهنجاریهای کروموزوی و یا اختلالات دیگر شود. از طرفی علاوه بر مشکلات و خطراتی که ممکن است برای جنین رخ دهد، بارداری سن بالا میتواند منجر به ایجاد مشکلاتی برای مادر شود که از جمله آنها میتوان به فشار خون و دیابت بارداری اشاره کرد. این مشکلات بارداری را پرخطر میکند و میتواند عوارضی برای مادر باردار و جنین ایجاد کند. به علاوه احتمال سقط جنین در بارداریهای در سنین بالا افزایش مییابد.
فیبروم و بارداری
واحدپورفرد افزود: با بالا رفتن سن احتمال ایجاد فیبروم رحمی افزایش مییابد و 50 درصد از زنان بالای 35 یا 40 سالگی درجاتی از فیبروم را دارند و بارداری در رحمی که فیبروم دارد، میتواند منجر به اختلالات بارداری شود. از طرفی مادری که در سنین بالا صاحب فرزند شده است، به دلیل اختلاف سنی بسیاری که با فرزند خود دارد، شاید نتواند آنطور که باید از منظر تربیتی با فرزندش ارتباط برقرار کند. مادر در سن مناسب، حوصله و مهر بیشتری دارد.
این متخصص زنان و زایمان در پاسخ به این سوال که آیا راهی برای تشخیص ناهنجاریها در جنین مادرانی که در سن بالا باردار شدهاند، وجود دارد یا خیر، عنوان کرد: توجه به این نکته ضروری است که در سنین بالا احتمال باروری هم کاهش مییابد. شاید خانمی که در 25 سالگی اقدام به بارداری میکند، بعد از یک یا دو ماه باردار شود اما خانمی با سن بالا به زمان بیشتری برای باردار شدن نیاز دارد و احتمال سقط در او نیز بسیار است. برای تشخیص اختلالات جنینی غربالگری و سونوگرافیهایی انجام میشود اما با این روشها فقط میتوان آنومالیهای شایع را تشخیص داد و آنومالیهای نادر و یا آن دسته از اختلالات که بعد از تولد بروز میکنند را نمیتوان تشخیص داد. علاوه بر این برخی از افراد ممکن است به دلیل هزینههای بالا از انجام آزمایشات غربالگری صرف نظر کنند.
مردان هم محدودیت باروری دارند
او در پایان تاکیدکرد: محدودیت سنی برای باروری در مردان مانند زنان نیست. البته با افزایش سن امکان باروری در مردان هم کاهش مییابد اما این در مردان بالاتر از 50 سال رخ میدهد. باید توجه داشت که باروری در مردانی که سیگاری هستند یا در تماس مدام با اشعههای مضر قرار دارند، تحتتاثیر قرار میگیرد. در واقع یکسری از عوامل محیطی ممکن است در کیفیت باروری مردان اثرگذار باشد. در کل محدودیت سنی باروری از نظر جسمی در مردان به اندازه زنان نیست اما از نظر روحی، تربیتی و اجتماعی اختلاف سنی بسیار پدر و فرزند میتواند مشکلساز شود. در واقع زوجی که میخواهند یک انسان را تربیت کنند، باید آمادگی روحی و جسمی مناسب این موضوع را داشته باشند. توجه به این موضوع در کشور ما کمرنگ است و زوجین به ایجاد آمادگی جسمی، روحی، روانی و اجتماعی پیش از تولد فرزند اهمیت نمیدهند.
گفتوگو: پرستو خلعتبری